Η δυναμική της συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Κίνας

08:49 17/8/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Ο πρόεδρος της Τουρκίας με τον κινέζο ομόλογό του.

Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερα ερευνητές αναλύουν τον ρόλο της Κίνας αλλά και χωρών μεσαίους μεγέθους όπως η Τουρκία. Μια οπτική της ανάλυσης αυτής είναι το οικονομικό κομμάτι των συνεργασιών και η άλλη αφορά τις γεωπολιτικές στοχεύσεις των δύο χωρών. Η συνεργασία αυτή ενδιαφέρει τόσο την Δύση όσο και την Ρωσία σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας, με αποτέλεσμα την έντονη ανησυχία αμφοτέρων.

Στις 4 Μαΐου,

ο πρόεδρος Ερντογάν συμμετείχε στην Διάσκεψη του Οργανισμού της Σανγκάης στην Αστάνα. Τα πρώτα συμπεράσματα που μπορούμε να εξάγουμε διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Πρώτον, από την πλευρά της Τουρκίας υπάρχει έντονο ενδιαφέρον ως προς την συμμετοχή σαν πλήρες μέλος στον Οργανισμό την ώρα που εκκρεμεί η πιθανή ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό από μόνο του σηματοδοτεί για την Δύση μηνύματα τόσο στον μελλοντικό ρόλο της Τουρκίας όσο και της Κίνας. Σύμφωνα με το πρόσφατο κείμενο του ΝΑΤΟ, η Κίνα χαρακτηρίζεται ως κίνδυνος και ότι το η δυτική συμμαχία πρέπει να είναι σε εγρήγορση.

Δεύτερον, η συζήτηση για τον ρόλο της Κίνας έχει ενδιαφέρον όταν υπάρχει και μια σχετική επεξήγηση. Όπως αναφέρει και η Audrey Wong, η στρατηγική της Κίνας από την ίδρυση του κράτους της διακρίνεται σε δύο βασικούς πυλώνες, την εθνική ασφάλεια  [根本 genben], και την οικονομική ασφάλεια- economic security [基础 jichu]. Με πρόσταγμα την οικονομική ανάπτυξη και τις συνεργασίες επιτυγχάνει μια παγκόσμια οικονομική και πολιτική εξάρτηση. Εν προκειμένω, οι δύο χώρες μέσω του Δρόμου του Μεταξιού και της γεωπολιτικής σημασίας της Τουρκίας αναβαθμίζουν τις σχέσεις του. Στην Αστάνα, συμφωνήθηκε να υπάρχει μεγαλύτερη συνεργασία σε πολλούς τομείς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα αυτοκίνητα BYD και η πρόθεση για παραγωγή στην Τουρκία, επένδυση 1 δις. δολαρίων. Στην ίδια λογική, γίνεται και η συζήτηση για τον ήδη αναφερθέντα πυρηνικό σταθμό όπου σκοπεύει να χτίσει η Κίνα στην Τουρκία στην περιοχή της Θράκης σε αντιπαραβολή με το Akkuyu της Ρωσίας και με τα αντίστοιχα συμπεράσματα.

Σε αυτήν την κατεύθυνση και όπως προαναφέρθηκε ένα σημαντικό κομμάτι είναι τι θέτει η κάθε χώρα ως προτεραιότητα στην ατζέντα της εξωτερικής της πολιτικής. Ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, επιβεβαιώνοντας το καλό διμερές κλίμα, μετά την επίσκεψη του στο Πεκίνο, ταξίδεψε στην αυτόνομη περιοχή των Ουιγούρων στην περιοχή Xinjiang. Παρόλα τα αγκάθια στο συγκεκριμένο ζήτημα, μας δείχνει δύο πολύ σημαντικά στοιχεία. Αφενός, υποδηλώνει την σημαντικότητα της επίσκεψης και αφετέρου τον συνολικό προσανατολισμό της Τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Η συνεργασία με τα τουρκικά κράτη είναι ένα παράδειγμα αλλά και η προστασία των μειονοτήτων εκείνων όπου η Τουρκία πρέπει να έχει λόγο και θέση. Ένα ζήτημα πολυδιάστατο στο οποίο παρατηρούμε ότι σε μια συνολικά καλή συνεργασία μπορεί και να υπάρχουν εμπόδια.

Συνολικά, αυτό που θα μπορούσε να λεχθεί είναι πως τα επόμενα χρόνια θα υπάρχει το φαινόμενο των ανερχόμενων δυνάμεων. Η Κίνα, με όχημα την οικονομία και το εμπορίο έχει καταφέρει να εδραιωθεί παγκοσμίως απειλώντας την οικονομική σταθερότητα της Δύσης. Από την άλλη η Τουρκία, μια περιφερειακή δύναμη, ψάχνει την θέση και τον ρόλο της στην περιοχή, ειδικά μετά και την αραβική άνοιξη. Εδώ φαίνεται και η ανησυχία της Δύσης, όταν η οικονομική εξάρτηση  πλέον λαμβάνει μέτρα κατά της θωράκισης της δυτικής συμμαχίας και ενώσω λαμβάνει χώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία.