Η επόμενη μέρα

18:30 26/6/2016 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η προεργασία για την πανωλεθρία του Brexit είχε ξεκινήσει τον περασμένο Ιούλιο όταν η Ευρώπη συνέτριψε την τελευταία πιο προοδευτική φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση που μπορεί να υπήρχε στην Ε.Ε. -την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που εξελέγη στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 2015. Οι περισσότεροι Βρετανοί δεν είχαν συνδεθεί άμεσα με το ελληνικό τραύμα. Πολλοί έβλεπαν με μισό μάτι τους Έλληνες ηγέτες. Αλλά σίγουρα πρόσεξαν το πόσο υποτιμητικά μιλούσε η Ευρώπη στην Ελλάδα,

πώς «μάλωνε» τους αξιωματούχους της, πως υπαγόρευε όρους και πώς μετέτρεψε μια χώρα που επαναστατούσε σε παράδειγμα, ώστε κανένας άλλος να μη μπει στον πειρασμό να ακολουθήσει το ίδιο μονοπάτι.

Αν η καταστροφή της Ελλάδας βοήθησε στο να δοθεί το παράδειγμα, η καμπάνια του Leave κέρδισε μετατρέποντας το βρετανικό δημοψήφισμα σε μια άσχημη έκφραση αγγλικού τοπικισμού, που τράφηκε από την απογοήτευση ενός βαθιά άνισου έθνους, το οποίο, εντελώς ειρωνικά, είχε διαιρεθεί από τις ίδιες δυνάμεις αντίδρασης και λιτότητας που τώρα θα έρθουν πλήρως στην εξουσία. Η πολιτική επίδραση έστειλε ένα σκληρό μήνυμα στους Ευρωπαίους που ζουν στη Βρετανία, και στους πολλούς που θα ήθελαν να πάνε εκεί. Η πολιτική επίδραση θα αφήσει τη Βρετανία στα χέρια ανόητων που πιστεύουν πως η απορρύθμιση είναι η παγκόσμια πηγή πλούτου.

Το γεγονός ότι επικράτησε μια τέτοια εκστρατεία -που σύντομα θα οδηγήσει σε μια σκληρή Δεξιά κυβέρνηση στη Βρετανία- αποδεικνύει την αλαζονική ανικανότητα των πολιτικών, οικονομικών, Βρετανικών και Ευρωπαϊκών ελίτ. Η πλευρά του Remain έκανε μια καμπάνια φόβου, πατροναρίσματος και λογιστικών, λες και οι Βρετανοί νοιάζονται μόνο για τους ρυθμούς ανάπτυξης και τη λίρα. Και οι ηγέτες του Remain έδειχναν να πιστεύουν πως μορφές όπως οι Μπάρακ Ομπάμα, Τζωρτζ Σόρος, Κριστίν Λαγκάρντ, μια λίστα δέκα βραβευμένων με Νομπέλ οικονομολόγων ή το ερευνητικό τμήμα του ΔΝΤ επηρεάζουν σημαντικά τη βρετανική εργατική τάξη.

Μιας και δε συμβαίνει κάτι εκτός από την αρχή των διαπραγματεύσεων, στην αρχή οι άμεσες οικονομικές συνέπειες ίσως είναι μικρές. Αν διαρκέσει η πτώση της στερλίνας, οι βρετανικές εξαγωγές ίσως τελικά να ωφεληθούν. Αν ο κόσμος γίνει φοβηθεί, το δολάριο θα ανέβει και οι αμερικανικές εξαγωγές ίσως υποφέρουν, με πιθανές πολιτικές συνέπειες στην Αμερική το αυτό το Φθινόπωρο. Διαφορετικά, στο πιο πιθανό σενάριο, οι αγορές θα ηρεμήσουν και η ζωή των Βρετανών θα συνεχιστεί κανονικά στην αρχή -εκτός φυσικά από τους μετανάστες. Αυτό θα διαψεύσει περισσότερο την εκστρατεία του φόβου.

Με τον καιρό όμως, οι δομές της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που εφαρμόζονται και στο Ηνωμένο Βασίλειο -Κανονισμοί, μεταφορά δημοσιονομικών πόρων, ανοιχτό εμπόριο, ανοιχτά σύνορα και ανθρώπινα δικαιώματα- και υπάρχουν πάνω από τέσσερις δεκαετίες θα αρχίσουν πλέον να διαβρώνονται. Το πώς ακριβώς θα συμβεί αυτό -με ποια διαδικασία διαπραγματεύσεων, με ποια «τιμωρία» από τις ενοχλημένες δυνάμεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου, με ποιο συνδυασμό αργής αλλαγής και απότομων πράξεων, με ποιες συνέπειες για τη σχέση Σκωτίας-Αγγλίας - είναι προφανώς άγνωστο στους ηγέτες της καμπάνιας του Leave. Σήμερα το πρωί εμφανίστηκαν στην αγγλική τηλεόραση όντας εξίσου θριαμβευτικοί αλλά και ανίδεοι.

Και τώρα η κρίση ξεσπά παντού στην Ευρώπη: στην Ολλανδία, στη Γαλλία, αλλά και στην Ισπανία και την Ιταλία, καθώς και στη Γερμανία, τη Φινλανδία και την Ανατολή. Αν η σκληρή Δεξιά καταφέρει να πάρει την εξουσία στη Βρετανία, μπορεί να το κάνει οπουδήποτε. Αν η Βρετανία μπορεί να φύγει από την Ε.Ε, μπορεί οποιοσδήποτε. Ούτε η Ε.Ε. ούτε το ευρώ είναι ανέκκλητο. Και πιο πιθανό είναι πως από τη στιγμή που οι αποκαλυπτικές προβλέψεις για οικονομική κατάρρευση και τη «Lehman σε στεροειδή» ("Lehman on steroids") δε θα επαληθευτούν, τέτοιες προειδοποιήσεις θα είναι ακόμη λιγότερο έγκυρες όταν θα ακουστούν την επόμενη φορά.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έσπειρε ανέμους. Μπορεί να θερίσει θύελλες. Εκτός αν κινηθεί, και γρήγορα, όχι μόνο αξιώνοντας μια κενή «ενότητα», αλλά φέρνοντας ένα δημοκρατικό, υπεύθυνο και ρεαλιστικό New Deal -ή κάτι αρκετά παρόμοιο- για όλους τους Ευρωπαίους.

Ο James Galbraith είναι συγγραφέας του "Welcome to the Poisoned Chalice: The Destruction of Greece and the Future of Europe".

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη σελίδα diem25.org

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.