Η οργή και η αποδοχή του πολιτικού σφάλματος

13:59 19/4/2016 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η πρώτη οργή με καταστροφικές συνέπειες που έχει καταγραφεί στην Ιστορία είναι αυτή του Αχιλλέα. Παρόλο που στην Ιλιάδα ο Αχιλλέας παρουσιάζεται ως ο κατ' εξοχήν εκπρόσωπος του ηρωικού ήθους και της αρετής, ο πιο γενναίος πολεμιστής, εκείνος που διέθετε τα υψηλότερα και ευγενέστερα ψυχικά χαρίσματα απ' όλους τους ήρωες του Ομήρου, εντούτοις το υπέρμετρο πείσμα του και η οργή του κατέληξαν σε βάρος του ιδίου και του στρατεύματός του. Η μήνις του και συνακόλουθα η αναγνώριση της ηθικής ευθύνης και η αποδοχή εκ μέρους του ότι διέπραξε ένα σημαντικό λάθος πολιτικής και ηθικής κρίσης με καταστροφικά αποτελέσματα αποτέλεσε για τον Όμηρο τον ακρογωνιαίο θεματικό λίθο για την Ιλιάδα.

Στην ελληνική πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων τα ζητήματα της πολιτικής διορατικότητας και της ηθικής ευθύνης του κυβερνήτη απασχόλησαν σταθερά την κοινή γνώμη, η οποία οργισμένη και αγανακτισμένη κινήθηκε πεισματικά στις εκλογικές της αποφάσεις. Δυστυχώς, όμως, για τους πιστεύσαντες στις ευαγγελικές προφητείες, ο Αλέξης Τσίπρας απέδειξε πολύ σύντομα ότι δεν εμφορούνταν τελικά από τις οικουμενικές αξίες που τόσο σθεναρά διαφήμιζε, σε αντίθεση με τους ανάλγητους προκατόχους του. Μέσα σε μόλις πέντε μήνες και χωρίς κανένα δισταγμό παραμέρισε βίαια μια ομάδα πολιτικών του συντρόφων, που έως τότε εμφάνιζε ως συμμάχους του στη μεγάλη του επανάσταση εναντίον του «ευρωπαϊκού κατεστημένου». Λίγες ώρες αργότερα, οι πανανθρώπινες αρχές του έδειχναν και πάλι να απουσιάζουν όταν συνθηκολογούσε με την «επάρατο» Δύση. Αποκαθαρμένος πολιτικά από τις ακραίες, ριζοσπαστικές αριστερές συνιστώσες, τις οποίες η ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή είχε οριστικά απορρίψει εδώ και δεκαετίες, μετατοπίστηκε πλήρως ιδεολογικά, προσαρμόστηκε ασμένως στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, ζήτησε άμεσα τη συνδρομή των ανάλγητων ευρωπαϊκών θεσμών, ξέχασε εντελώς το όραμα της επανάστασης και έδειξε πανηγυρικά το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες ως τους μεγάλους νικητές αλλά και ρυθμιστές της τύχης της χώρας του.

Σήμερα, μετά τις δύο εκλογικές νίκες του Σύριζα με τα capital controls, που προκάλεσε, να βρίσκονται σε ισχύ, το ασφαλιστικό και το φορολογικό να μην έχουν τύχει ευνοϊκότερης ρύθμισης, την οικονομική διαπραγμάτευση να είναι ακόμα στον αέρα και τα ποσοστά της ανεργίας και των χρεοκοπημένων επιχειρήσεων να αυξάνονται διαρκώς αναρωτιέται κανείς ποια ήταν τελικά η εκλογική επιτυχία της οργισμένης ελληνικής κοινωνίας. Η επιλογή των αγανακτισμένων ψηφοφόρων δεν πέτυχε την αποφυγή νέων επιχειρηματικών πτωχεύσεων, με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό της Ηλεκτρονικής Αθηνών, για τους εργαζόμενους της οποίας κανένας δεν διαμαρτυρήθηκε στους δρόμους της Αθήνας.

Και το θέμα της οικονομίας γίνεται ακόμη πιο ζοφερό όχι αν δει κανείς τις αυξήσεις των εισφορών που επίκεινται, αλλά τις δηλώσεις του ΔΝΤ ότι η Ελλάδα είναι ένας από τους πιο μεγάλους πολιτικούς κινδύνους σε παγκόσμιο επίπεδο για το 2016 και τον Αλέξη Τσίπρα να «διαπραγματεύεται» εκβιάζοντας με ενδεχόμενη παραίτησή του και πολιτική αστάθεια. Και όλα αυτά τη στιγμή που ο έτερος συγκυβερνήτης της χώρας κυκλοφορεί και φωτογραφίζεται με στολή παραλλαγής στο ΥΠΕΘΑ.

Η εξέλιξη των πολιτικών πραγμάτων στην Ελλάδα απέδειξε περίτρανα ότι οι πεισματικές συμπεριφορές, κυριαρχημένες καθώς είναι από το συναίσθημα, βρίσκονται πέρα από τη λογική και οι συνέπειές τους δεν αργούν να αποδειχτούν ακόμη και καταστροφικές.

Βέβαια, την αλήθεια αυτή μας τη δίδαξε ο Όμηρος εκατοντάδες χρόνια πριν. Η σύγκρουση του Αχιλλέα με τον Αγαμέμνονα είχε ολέθριες συνέπειες για το αχαϊκό στράτευμα και θα έκρινε μοιραία την έκβαση του πολέμου στην Τροία αν την ύστατη στιγμή ο βασιλιάς των Μυρμιδόνων δεν υποχωρούσε, αναγνωρίζοντας πλήρως τα λάθη που διέπραξε. Η οδυνηρή τιμωρία του ήταν επιβεβλημένη για λόγους ηθικής τάξης. Ο Αχιλλέας αναγκάστηκε να ομολογήσει το λάθος του, αποδέχτηκε το θάνατο του Πατρόκλου ως το τίμημα της οργισμένης συμπεριφοράς του και επέστρεψε στη μάχη. Το ομηρικό δίδαγμα είναι σαφές: η διαφύλαξη της εξουσίας προϋποθέτει την υποχώρηση, τον συμβιβασμό αλλά και την ξεκάθαρη και χωρίς περιστροφές δημόσια αιτιολόγηση των πράξεων του κυβερνήτη. Η ανάληψη της προσωπικής πολιτικής ευθύνης και επομένως η αναγνώριση του διαπραγμένου πολιτικού σφάλματος μπορούν στο τέλος να επιφέρουν τη σωτήρια λύση.

Επιχειρώντας να δει κανείς σε ποιο σημείο της ιστορικής της πορείας βρίσκεται η σημερινή πολιτική πραγματικότητα, διαπιστώνει με λύπη του ότι έχει εκτελεστεί μόνο το σχήμα οργή-καταστροφή-τιμωρία. Εκείνο, ωστόσο, που καθιστά εξαιρετικά λυπηρή την όλη κατάσταση δεν είναι η απουσία της ανάληψης της πολιτικής ευθύνης, αλλά η εμμονική προσήλωση των κυβερνώντων στην αντίληψη ότι εξακολουθούν να είναι επαναστάτες και να μάχονται για την ελπίδα. Επειδή λοιπόν, απ' ό,τι φαίνεται, δεν προβλέπεται ούτε η ανάληψη της ευθύνης ούτε η αποδοχή του σφάλματος και της εξαπάτησης, ο μόνος τρόπος για να έρθει τελικά η λύτρωση είναι να καταλάβουν οι Έλληνες ψηφοφόροι ότι οι συγκινησιακά φορτισμένες αποφάσεις δεν οδηγούν πουθενά. Δεν οδηγεί πουθενά η λαϊκίστικη επανάσταση για τη διεκδίκηση του ανέφικτου, το όραμα κάποιων να κάνουν τη χώρα Βενεζουέλα και να αναζητούν επενδυτές στους καταυλισμούς της Ειδομένης. Απαιτείται πλέον η εφαρμογή του επικού διδάγματος για τη σωτηρία μιας χρεοκοπημένης χώρας σε μια Ευρώπη που παρουσιάζεται αδύναμη μπροστά στις πολλαπλές κρίσεις του προσφυγικού, της τρομοκρατίας, της εύθραυστης οικονομίας της και του βρετανικού δημοψηφίσματος.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.