Η πτώση του Άσαντ, το rebranding των τζιχαντιστών και οι προσδοκίες της Δύσης

12:12 9/12/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Κυβερνητικοί στρατιώτες και οι σύμμαχοί τους αγκαλιάζονται στο έδαφος ενώ κρατούνται από αντάρτες στη Χομς της Συρίας, Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024. (AP Photo/Omar Albam)

Η ανατροπή του Ασάντ δικαιολογημένα προκάλεσε χαρά και πανηγυρισμούς στους απανταχού Σύριους εκτοπισμένους οι οποίοι έσπευσαν να διαδηλώσουν την ανακούφισή τους στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπου ζουν. Ωστόσο οι πανηγυρισμοί τους δεν σημαίνει απαραίτητα και την επιστροφή τους στα πατρογονικά τους εδάφη, τουλάχιστον όχι για τους Χριστιανούς της Συρίας.

Εδώ

και μέρες μεγάλο μέρος των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης στη Δύση έχει αρχίσει το «σπινάρισμα». Αποκαλούν τους ένοπλους της Hayat Tahrir al-Sham/HTS ως μετριοπαθείς αντάρτες και τον ηγέτη τους Αμπου Μοχάμεντ αλ Τζολάνι ως τον άνθρωπο που θέλει να αλλάξει το προφίλ του. Πράγματι ο Τζολάνι, εξακολουθεί να είναι επικηρυγμένος με 10 εκατομμύρια δολάρια, έχει δηλώσει ότι δεν επιθυμεί να κάνει πόλεμο με τη Δύση. Επίσης όπως μετέδιδαν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έδωσε εντολή στους άντρες του να μην πειράξουν κανένα Χριστιανό ή Αρμένιο και να μην προβούν σε αντίποινα.

Το rebranding των τζιχαντιστών

Όμως είναι πράγματι αυτός και οι υποστηρικτές του μετριοπαθείς; Ας μην ξεχνάμε ότι είναι οι ίδιοι «μαχητές» με άλλο όνομα που αποκεφάλιζαν τους αντιπάλους τους, λιθοβολούσαν γυναίκες, εάν δεν τις έκαναν σκλάβες του σεξ για τους «αντάρτες» τους και στρατολογούσαν παιδιά.

Βάσει αυτών παραμένει αμφίβολο αν το rebranding θα συνοδευτεί από πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Ούτε υπάρχει κάποια βεβαιότητα ότι δεν θα μετατραπεί η Συρία σε μια ακόμη θεοκρατική χώρα. Η μακραίωνη ιστορία των Χριστιανών και του Ελληνικού στοιχείου δεν είναι βέβαιο ότι θα επιβιώσει.

Την ίδια ώρα η Τουρκία και ο ηγέτης της, ο Ερντογάν, που στήριξε τους «αντάρτες» και ονειρεύεται την ανασύσταση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, φώναζε προ ημερών «Στόχος μας η Δαμασκός».Η ανεκτικότητα τους για τον Χριστιανισμό, το έχουν αποδείξει πλειστάκις, ότι έχει όρια.

Σε αυτά τα γεωπολιτικά παιχνίδια στην πολύπαθη Μέση Ανατολή όλοι επιθυμούν να έχουν λόγο για την επόμενη ημέρα και διαφαίνεται η διάθεση συνεργασίας με τους άλλοτε εχθρούς. Το ίδιο ισχύει για την ΕΕ, είτε σε θεσμικό επίπεδο, είτε τα κράτη μέλη μεμονωμένα, ανάλογα με τα συμφέροντά τους.

Οι προσδοκίες των Ευρωπαίων

Η ΕΕ διέκοψε τους διπλωματικούς δεσμούς με τη Συρία το 2011, ωστόσο το τελευταίο διάστημα υπήρχαν κινήσεις για μια κάποια είδους εξομάλυνση με το καθεστώςπροκειμένου να προχωρήσει η επιστροφή Σύριων μεταναστών, υπό την προϋπόθεση ότι θα ήταν ασφαλείς. Στο Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ τον Οκτώβριο κυπριακές διπλωματικές πηγές ανέφεραν στη HuffPost ότι έχει τεθεί σχετική πρόταση, διευκρινίζοντας ότι δεν θα υπήρχε καμία συνεργασία με το καθεστώς αλλά με διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΗΕ.

Πλέον με τις νέες εξελίξεις μπορεί να υπάρξουν κινήσεις για να αναθεώρηση των σχέσεων της ΕΕ με τη Δαμασκό. Ήδη η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ Κάγια Κάλας χαρακτήρισε την πτώση του καθεστώτος Ασάντ «θετική και πολυαναμενόμενη εξέλιξη που δείχνει την αδυναμία των υποστηρικτών του Άσαντ, της Ρωσίας και του Ιράν», τονίζοντας παράλληλα ότι προτεραιότητα της ΕΕ είναι «να διασφαλίσουμε την ασφάλεια στην περιοχή. Θα συνεργαστώ με όλους τους εποικοδομητικούς εταίρους, στη Συρία και στην ευρύτερη Περιοχή.

The end of Assad’s dictatorship is a positive and long-awaited development. It also shows the weakness of Assad’s backers, Russia and Iran.

Our priority is to ensure security in the region. I will work with all the constructive partners, in Syria and in the region.

— Kaja Kallas (@kajakallas) December 8, 2024

«Βρίσκομαι σε στενή επικοινωνία με Υπουργούς από την περιοχή. Η διαδικασία ανοικοδόμησης της Συρίας θα είναι μακρά και περίπλοκη, και όλες οι πλευρές πρέπει να είναι έτοιμες να συμμετάσχουν εποικοδομητικά» είπε.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν:

«Η σκληρή δικτατορία του Άσαντ κατέρρευσε. Αυτή η ιστορική αλλαγή στην περιοχή προσφέρει ευκαιρίες, αλλά δεν είναι χωρίς κινδύνους.  Η Ευρώπη είναι έτοιμη να υποστηρίξει τη διαφύλαξη της εθνικής ενότητας και την ανοικοδόμηση ενός συριακού κράτους που θα προστατεύει όλες τις μειονότητες. Συνεργαζόμαστε με Ευρωπαίους και περιφερειακούς ηγέτες και παρακολουθούμε τις εξελίξεις».

The cruel Assad dictatorship has collapsed.

This historic change in the region offers opportunities but is not without risks.

Europe is ready to support safeguarding national unity and rebuilding a Syrian state that protects all minorities.

We are engaging with European and…

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) December 8, 2024

Ευκαιρίες για συνεργασία βλέπει και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ΑντόνιοΚόστα λέγοντας με ανάρτησή στου στο Χ ότι: «Η δικτατορία του Άσαντ προκάλεσε τεράστια δεινά. Με το τέλος της, αναδύεται μια νέα ευκαιρία για ελευθερία και ειρήνη για όλο τον συριακό λαό. Αυτό είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την ευρύτερη σταθερότητα της περιοχής. Η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τον συριακό λαό για ένα καλύτερο μέλλον».

Γράφοντας στο Χ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόνδήλωσε: «Ο πόλεμος έχει τελειώσει. Το βάρβαρο κράτος έπεσε. Αποτίω φόρο τιμής στον συριακό λαό, στο θάρρος του, στην υπομονή του. Αυτή τη στιγμή της αβεβαιότητας, τους στέλνω τις ευχές μου για ειρήνη, ελευθερία και ενότητα.
Η Γαλλία θα παραμείνει προσηλωμένη στην ασφάλεια όλων στη Μέση Ανατολή.

The barbaric state has fallen. At last.

I pay tribute to the Syrian people, to their courage, to their patience. In this moment of uncertainty, I send them my wishes for peace, freedom, and unity.

France will remain committed to the security of all in the Middle East.

— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) December 8, 2024

Ακόμη πιο σαφής αναφορικά με τις προθέσεις της Γερμανίας για την επόμενη ημέρα ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ο οποίος έγραψε στο Χ:

«Σήμερα στεκόμαστε στο πλευρό όλων των Σύρων που είναι γεμάτοι ελπίδα για μια ελεύθερη, δίκαιη και ασφαλή Συρία. Σήμερα στεκόμαστε στο πλευρό όλων των Σύρων που είναι γεμάτοι ελπίδα για μια ελεύθερη, δίκαιη και ασφαλή Συρία.
Μια πολιτική λύση στη σύγκρουση στη Συρία είναι εφικτή. Με διεθνείς εταίρους και βάσει των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Γερμανία θα συμβάλει με τον δικό της τρόπο».

Today we stand with all Syrians who are full of hope for a free, just and safe Syria.

A political solution to the conflict in Syria is possible. With international partners and on the basis of the resolutions of the UN Security Council, Germany will make its contribution.

— Bundeskanzler Olaf Scholz (@Bundeskanzler) December 8, 2024Ποιος θα σηκώσει το τηλέφωνο;

Όλα δείχνουν ότι οι πάντες βρίσκονται σε μια αναμονή για το εάν θα χτυπήσει το τηλέφωνο από τον Τζολάνι. Το θέμα είναι ποιος θα το σηκώσει, το βέβαιο είναι ότι κανείς δεν θα το κλείσει. Τι και εάν ο Τζολάνι είναι επικηρυγμένος και έχει βεβαρημένο ποινικό μητρώο. Ο ΟΗΕ στο όνομα της ειρήνης θα συνδράμει στην επικοινωνία του με τη Δύση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε διπλωματική αναγνώριση, οικονομική στήριξη και συνεργασίες για την ανοικοδόμηση της χώρας. Αρκετοί εκτιμούν ότι θα υπάρξει πιθανός συναγωνισμός για το ποιος θα κερδίσει την εύνοια του Τζολάνι.

Ας μην ξεχνάμε και την Τουρκία που θα θελήσει, παράλληλα  με τις προσπάθειες εξάλειψης των Κούρδων να παίξει κυρίαρχο ρόλο και τον ενδιάμεσο με τη Δύση (ΗΠΑ) και φυσικά την ΕΕ. «Είναι καιρός να ενωθούμε και να ανασυγκροτήσουμε τη χώρα» δήλωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν.

Στην Ευρώπη ελπίζουν, εκτός από οικονομικές ευκαιρίες, στη δυνατότητα να έχουν λόγο την επόμενη μέρα στη Συρία και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή αφού ο χάρτης είναι ξεκάθαρο ότι αλλάζει, όπως επίσης και στην εξάλειψη της τρομοκρατίας και της απειλής που αυτή αποτελεί τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Να μη γίνει Λιβύη και οι κίνδυνοι για την Ελλάδα

Εάν ο Τζολάνι θα είναι αυτός που θα λάβει το χρίσμα από τη δύση μένει να φανεί. Στη Συρία οι σουνίτικες μουσουλμανικές ομάδες που πολέμησαν για να ανατρέψουν τον Ασάντ είναι πολλές και σίγουρα θα θελήσουν να έχουν λόγο την επόμενη μέρα στη Συρία και ο αγώνας για την εξουσία μπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια όπως έγινε στη Λιβύη μετά την πτώση του Καντάφι.

Σε αυτό το ταραγμένο περιβάλλον όπου όλα μπορεί να ανατραπούν και πάλι, οι ανησυχίες που αφορούν στην ανοικοδόμηση της χώρας, στη δυνατότητα δημιουργίας ενός δημοκρατικού κοσμικού κράτους, με σεβασμό στα δικαιώματα των γυναικών και του χριστιανικού πληθυσμού, παραμένουν και η Ελλάδα δεν μπορεί να παραμείνει στα ευχολόγια και να είναι απούσα δεδομένης της ιστορικής παρουσίας της στην περιοχή και του κινδύνου εξάλειψης του χριστιανικού και ελληνικού στοιχείου που έχει παραμείνει εκεί επί αιώνες.

Ακόμη περισσότερο, για να τα πετύχει αυτά θα πρέπει να διασφαλίσει ότι στις ανακατατάξεις στην ευρύτερη περιοχή να μην εκληφθεί ως ο μικρός παίκτης από τους συμμάχους της προς όφελος αναθεωρητικών και πιο φιλόδοξων περιφερειακών δυνάμεων.

Related...Η Συριακή τραγωδίαΓιατί ποντάρισε η Τουρκία στην ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ στη ΣυρίαΣυρία: Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, ο τζιχαντιστής ηγέτης που προσπαθεί να φανεί μετριοπαθής