Καρκινοπαθείς χωρίς φάρμακο στην Ελλάδα της κρίσης. Τι σχολιάζουν γιατροί και ασθενείς για την απόσυρση του αντικαρκινικού φαρμάκου

08:33 5/11/2017 - Πηγή: Huffington Post Greece

Για τους καρκινοπαθείς, όπως και για όλους τους ασθενείς, η Ελλάδα της κρίσης και της διαρκούς υπονόμευσης του συστήματος υγείας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιοδοξία. Κι αυτό γιατί στο ήδη «βαρύ» κλίμα των θεραπειών έρχονται να προστεθούν οι συνεχείς περικοπές που επαναπροσδιορίζουν ασφυκτικά τα όρια της ζωής. Είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε ασθενή να λαμβάνει ενδεδειγμένη γι' αυτόν θεραπεία έγκαιρα. Είναι επίσης υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών χωρίς αποκλεισμούς

στις θεραπείες εκείνες που οι επαγγελματίες υγείας κρίνουν κατάλληλες για να τους βοηθήσουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, μία εκ των οποίων είναι και ο καρκίνος.

«Οι ασθενείς δεν είναι αριθμοί και η ανθρώπινη ζωή δεν κοστολογείται». Με τη φράση αυτή οι εκπρόσωποι του Ομίλου Εθελοντών κατά του καρκίνου «Αγκαλιάζω» απαντούν στην απόφαση της εταιρείας Roche να αποσύρει το ογκολογικό σκεύμασμα cotellic από τη θετική λίστα του ΕΟΠΥΥ, μετά την απόφαση του υπουργού Υγείας να επιβάλλει υποχρεωτική έκπτωση 25% σε όλα τα νέα, καινοτόμα φάρμακα αναδρομικά. Προβάλλοντας τα δικά τους επιχειρήματα τόσο η κυβέρνηση όσο και η φαρμακευτική εταιρεία υπεραμύνονται των θέσεων τους, στη μέση όμως βρίσκονται δεκάδες καρκινοπαθείς που αγωνιούν για τα φάρμακά και τη ζωή τους.

Είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε ασθενή να λαμβάνει ενδεδειγμένη γι' αυτόν θεραπεία έγκαιρα. Είναι επίσης υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών χωρίς αποκλεισμούς στις θεραπείες εκείνες που οι επαγγελματίες υγείας κρίνουν κατάλληλες για να τους βοηθήσουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, μία εκ των οποίων είναι και ο καρκίνος.

Η μόνη ελπίδα των ασθενών είναι το φάρμακο

Τις δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ασθενείς μετά τις εξελίξεις με την κυκλοφορία του φαρμάκου επισημαίνει στη HuffPost Greece η πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών-Εθελοντών-Φίλων-Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών, κ. Ζωή Γραμματόγλου. Όπως εξηγεί, ο σύλλογος ενημερώθηκε από τη Roche πως το φάρμακο θα συνεχίσει να δίνεται δωρεάν σε όλους τους ασθενείς που θα βρίσκονται υπό αγωγή, τη στιγμή που το προϊόν θα αποσυρθεί από τη θετική λίστα έως και την ολοκλήρωση της θεραπείας τους, ωστόσο όπως επισημαίνει, η εξεύρεση λύσης για 50 περίπου ασθενείς δεν λύνει το πρόβλημα αφού κατά πάσα πιθανότητα το δρόμο της Roche θα ακολουθήσουν κι άλλες φαρμακευτικές. Μάλιστα η κ. Γραμματόγλου κάνει λόγο για έναν φαύλο κύκλο με ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις για τους ασθενείς.

«Οι ελπίδες των ασθενών που βρίσκονται σε αυτό το στάδιο του καρκίνου, δηλαδή τη μετάσταση, λιγοστεύουν. Η μόνη πηγή αισιοδοξίας για αυτούς είναι το φάρμακο κι όταν ξέρεις ότι στην Ευρώπη κυκλοφορεί κι εσύ δεν το έχεις γιατί κοστίζει ακριβά, χάνεις τη γη κάτω από τα πόδια σου. Όλα αυτά δεδομένου ότι οι ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα δεν βρίσκονται στο αρχικό στάδιο του καρκίνου, άρα καλούνται να αντιμετωπίσουν τόσο το ψυχολογικό κομμάτι της ασθένειας όσο και το πρακτικό ακόμα πιο βαριά», συμπληρώνει η πρόεδρος του Κ.Ε.Φ.Ι, ενώ απευθύνει έκκληση στην πολιτεία να βρει μια λύση ώστε τα καινοτόμα φάρμακα που κυκλοφορούν στην Ευρώπη να φτάνουν και στην Ελλάδα. Να σημειωθεί πως η τιμή του cotellic υπολογίζεται γύρω στα 6.000 ευρώ.

Οι ελπίδες των ασθενών που βρίσκονται σε αυτό το στάδιο του καρκίνου, δηλαδή τη μετάσταση, λιγοστεύουν. Η μόνη πηγή αισιοδοξίας για αυτούς είναι το φάρμακο κι όταν ξέρεις ότι στην Ευρώπη κυκλοφορεί κι εσύ δεν το έχεις γιατί κοστίζει ακριβά, χάνεις τη γη κάτω από τα πόδια σου.

Φόβοι για απόσυρση κι άλλων φαρμάκων στο μέλλον

Σε επικοινωνία που είχαμε με τον ογκολόγο κ. Αθανάσιο Καραγιάννη προκειμένου να μας εξηγήσει τη σημασία της χορήγησης του colletic στους ασθενείς, μας εξήγησε πως πρόκειται για ένα από τα νεότερα φάρμακα που χορηγείται σε δεκάδες ανθρώπους με μεταστατικό μελάνωμα. Διευκρίνισε πως υπάρχουν ανάλογες θεραπείες που δεν έχουν όμως το ίδιο αποτέλεσμα με το cotellic.

«Δεν είναι η πρώτη φορά που στην Ελλάδα συμβαίνει κάτι τέτοιο, έχουν αποσυρθεί και στο παρελθόν φάρμακα που ευτυχώς διατέθηκαν και πάλι στους πολίτες. Θεωρώ όμως πως στο μέλλον θα σημειωθούν παρόμοια περιστατικά και θα αφαιρεθούν από τη θετική λίστα κι άλλα καινοτόμα σκευάσματα, καθώς οι φαρμακευτικές που επενδύουν εκατομμύρια σε έρευνες σε ολόκληρη την Ευρώπη δεν θα υποστούν τις πιέσεις του ελληνικού κράτους», αναφέρει ο κ. Καραγιάννης, ενώ χαρακτηρίζει το cotellic ένα «επαναστατικό» φάρμακο με εκπληκτικά αποτελέσματα στους ασθενείς. Ακολουθώντας παλαιότερες θεραπείες ο ασθενής συνήθως κατέληγε μέσα σε 2,3 μήνες ενώ με το συγκεκριμένο σκεύασμα περνούν χρόνια και η καθημερινότητα του καρκινοπαθή βελτιώνεται σε μεγάλο βαθμό, εξηγεί στη HuffPost ο ογκολόγος.

Τονίζει κι εκείνος με τη σειρά του την ανάγκη να διευθετηθεί το ζήτημα, αφού όπως λέει στο μέλλον δυστυχώς οι ασθενείς που δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες τιμές συγκεκριμένων σκευασμάτων θα αυξηθούν. «Ήδη υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανασφάλιστων που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να υποβληθούν στις φαρμακευτικές αγωγές που τους προτείνουμε με αποτέλεσμα να καταλήγουν σε παλαιότερες θεραπείες οι οποίες όμως υπολείπονται των νέων σε αποτελεσματικότητα», σημειώνει.

Την επικινδυνότητα της απόφασης της φαρμακευτικής επισημαίνει άλλωστε μέσα από ανακοίνωσή της και η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ). Σύμφωνα με την Εταιρεία, η κίνηση αυτή «αποτελεί καινοφανές φαινόμενο στην ελληνική φαρμακευτική αγορά και μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και για άλλα προϊόντα, φαρμακευτικά ή τεχνολογικά».

Κατά την ΕΟΠΕ οι ρίζες του προβλήματος είναι η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, αλλά και η καθυστέρηση εφαρμογής υπηρεσιών αξιολόγησης, οι λανθασμένες αντιλήψεις ότι κάθε νέο είναι και καινοτόμο ή ότι η καινοτομία επιβαρύνει υπερβολικά τα ταμεία, καθώς και σε προσωπικές ή εταιρικές στρατηγικές.

«Τη σημερινή εποχή με το εκτεινόμενο σαν σπιράλ κόστος των νέων αντικαρκινικών θεραπειών – και όχι μόνο φαρμακευτικών – τα συστήματα υγείας αργά ή γρήγορα, ακόμη και τα πλέον ανεπτυγμένα, θα πάψουν να είναι βιώσιμα. Θα πρέπει όλοι μας γιατροί, ασθενείς, εταιρείες και Πολιτεία να αρχίσουμε να παίρνουμε ρεαλιστικές, βασισμένες στις επιστημονικές αποδείξεις αποφάσεις, με το κόστος-αποτελεσματικότητα των αντικαρκινικών φαρμάκων να αποτελεί κεντρική προτεραιότητα. Όλοι μας θα πρέπει να εργαστούμε από κοινού ώστε να αποσαφηνίσουμε αντικειμενικά τους παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των φαρμάκων στην χώρα μας και να ορίσουμε το περιβάλλον και τα εργαλεία που απαιτούνται για την παροχή υψηλής ποιότητας εξατομικευμένης ιατρικής με ένα ισότιμο και βιώσιμο τρόπο», αναφέρει στην ανακοίνωση.

Η απάντηση της Roche

H Roche απαντώντας στο ερώτημα που της θέσαμε για την απόσυρση του φαρμάκου και τη διαφωνία της με το υπουργείο, επεσήμανε πως με την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου, η τιμή του σκευάσματος μειώνεται κατά 40% - χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το clawback – και κατά 50% αν περιληφθεί και το clawback, γεγονός που καθιστά τη διάθεσή του υπό το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αποζημίωσης και μέσω της θετικής λίστας μη βιώσιμη. Αναφέρει επίσης ότι βάσει νόμου, η αρχική τιμή των νέων θεραπειών στην Ελλάδα καθορίζεται ως ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων αντίστοιχων τιμών στην Ευρώπη, οπότε εκ προοιμίου το κόστος των νέων θεραπειών είναι ήδη πολύ χαμηλό.

«Είναι σαφές ότι η απόφαση μας δεν αφορά μόνο την επίπτωση του μέτρου στο συγκεκριμένο σκεύασμα. Η περίπτωση του cotellic, του πρώτου σκευάσματος της εταιρείας μας που επηρεάζεται από το μέτρο, αναδεικνύει τους ευρύτερους, σοβαρούς κινδύνους που δημιουργεί η επιβολή της επιπρόσθετης υποχρεωτικής έκπτωσης 25% στα νέα φάρμακα και στην πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες», υπογραμμίζει η εταιρεία ενώ θεωρεί πως η επιβολή της έκπτωσης 25% στα νέα σκευάσματα είναι ένα μέτρο οριζόντιο και μη ορθολογικό που εμποδίζει την πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες, ενώ συνιστά παρέμβαση στην αγορά, δημιουργώντας θέματα ανταγωνισμού, αφού ανταγωνιστικά προϊόντα που διατίθενται ήδη στην αγορά δεν υπόκεινται στην υποχρεωτική έκπτωση του 25%, παρά το ότι αποδεδειγμένα διαθέτουν χαμηλότερη αποτελεσματικότητα. Αίτημά της είναι να αποσυρθεί το μέτρο σε όλα τα νέα σκευάσματα.

Η ιστορία της διαπραγμάτευσης

Το συγκεκριμένο προϊόν τέθηκε στη διαδικασία διαπραγμάτευσης τον Μάιο του 2017, ενώ το μέτρο της υποχρεωτικής έκπτωσης 25% τέθηκε σε εφαρμογή απροειδοποίητα, ενόσω η διαδικασία ήταν σε εξέλιξη. Υπενθυμίζεται πως η εταιρεία έχει ήδη ξεκινήσει τις απαραίτητες διαδικασίες προκειμένου να χορηγήσει δωρεάν το φάρμακο κομπιμετινίμπη στους ασθενείς με μελάνωμα, ενώ η διαδικασία θα διαρκέσει μέχρι το πέρας της θεραπείας τους, αλλά δεν θα ισχύσει για ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ που διαγιγνώσκονται τώρα. Αυτοί θα πρέπει να πληρώσουν το κόστος για την θεραπεία ολοκληρωτικά από την τσέπη τους.

Ο υπουργός Υγείας στο μεταξύ σε συνάντηση που είχε το απόγευμα της Πέμπτης με εκπροσώπους των συλλόγων ασθενών με καρκίνο τους ενημέρωσε πως θα διασφαλιστεί η συνέχιση της θεραπείας αυτών που είναι ήδη σε αγωγή, αλλά και η εγγυημένη φαρμακευτική κάλυψη όσων θα έχουν στο μέλλον ανάλογη κλινική ένδειξη.