Μελαγχολία στις γιορτές ή εποχική κατάθλιψη; Πώς να τις ξεχωρίσετε και τι να κάνετε για να τις αντιμετωπίσετε

14:25 20/12/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Τα Χριστούγεννα είναι για πολλούς η πιο αγαπημένη γιορτή του χρόνου. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ήδη φτιάξει μια λίστα με πράγματα που θέλουμε να κάνουμε, εκδηλώσεις που θέλουμε να επισκεφτούμε και δώρα που θέλουμε να αγοράσουμε. Μερικούς άλλους, όμως, τα Χριστούγεννα τους βρίσκουν σε δύσκολες οικονομικές ή άλλες δυσάρεστες συγκυρίες. Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι, η αδυναμία

πολλών να επισκεφτούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα που είναι μακριά, το γεγονός ότι εν μπορούν να ακολουθήσουν σε πολλές εξόδους ή να αγοράσουν κάποια δώρα και πράγματα για το γιορτινό τραπέζι, σκεπτόμενοι ότι οι φετινές γιορτές έχουν λιγότερη «λάμψη» από τις προηγούμενες. Ακόμα, η έλλειψη κοινωνικών συναναστροφών σε κάποιους επηρεάζει ακόμα περισσότερο τη διάθεσή τους κι επιλέγουν να απέχουν από όποιες κοινωνικές εκδηλώσεις τους προτείνονται. Αναμενόμενο αποτέλεσμα αυτών είναι να νιώθουμε άγχος, θλίψη ή κι απογοήτευση που δεν έχουμε διάθεση να συμμετέχουμε στα γιορτινά δρώμενα.

Ας μην ξεχνάμε επίσης πως οι γιορτές των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς συμπίπτουν με μια εποχή που οι νύχτες έχουν μεγαλώσει και μένουμε περισσότερες ώρες κλεισμένοι στο σπίτι. Το σώμα μας καλείται να προσαρμοστεί στην αλλαγή της θερμοκρασίας και στο γεγονός ότι η μέρα έχει πλέον «μικρύνει». Οι συνθήκες αυτές συμβάλλουν στην εμφάνιση της Εποχικής Διαταραχής της Διάθεσης, η οποία όμως δεν πρέπει να συγχέεται με την δυσθυμία των εορτών. Η πίεση, το άγχος ή θλίψη που νιώθουμε στις γιορτές αποτελούν ουσιαστικά μια αντίδρασή μας στης κοινωνικο-πιεστικές συνθήκες που περιγράψαμε πιο πάνω και στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και βιώνουμε τις γιορτές. Η Εποχική Διαταραχή της Διάθεσης, από την άλλη, είναι ένας ιδιαίτερος τύπος συναισθηματικής διαταραχής η οποία, λόγω των βιοκλιματικών συνθηκών της εποχής, συνοδεύεται στην περίπτωση του χειμώνα από μελαγχολική διάθεση, ευερεθιστότητα, απουσία ευχαρίστησης, μειωμένο ενδιαφέρον για δραστηριότητες, αίσθημα κόπωσης, δυσκολία συγκέντρωσης, αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου, της διατροφής, της όρεξης.

Εμείς ζητήσαμε από την Ψυχολόγος – ΓΣ Ψυχοθεραπεύτρια, Αργυρώ Γκόλφη, να μας πεις τι μπορούμε να κάνουμε για να ελαφρύνουμε την πεσμένη μας διάθεση και να απολαύσουμε στο μέτρο που θέλουμε και μπορούμε τις ημέρες των γιορτών.

Ποιες είναι οι προσδοκίες μας από τις φετινές εορτές;
Έχοντας κατά νου την εικόνα μιας τέλειας, ιδανικής εορταστικής περιόδου, συνηθίζουμε να γεμίζουμε το πρόγραμμά μας με συνεχείς συναναστροφές, κοινωνικές υποχρεώσεις και εξωτερικές εργασίες σε σημείο να «στεγνώνουμε» από ενέργεια και να παραμελούμε τις προσωπικές μας ανάγκες για ξεκούραση και χαλάρωση. Είναι καλό να αναθεωρήσουμε τι έχουμε ανάγκη και ποιες οι προτεραιότητες μας τις φετινές εορτές. Οι μέρες αυτές ενδείκνυται για να φροντίσουμε τους εαυτούς μας και να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας με όποιον τρόπο ευχαριστεί τον καθένα μας. Όσον αφορά επίσης στην τέλεια διοργάνωση μιας εορταστικής βραδιάς, ας λάβουμε υπόψη ότι πολλοί παράγοντες επιτυχίας βρίσκονται έξω από τον έλεγχο μας. Συνεπώς, η προσπάθεια για να διοργανώσουμε κάτι τέλεια και αρμονικά είναι εξ’ αρχής μια μη ρεαλιστική σκέψη.

To πως εκτιμούμε μια κατάσταση μπορεί να παίξει τεράστιο ρόλο
Εφόσον αποδεχτούμε ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλες τις καταστάσεις γύρω μας, θα επικεντρωθούμε σε αυτό που μπορούμε και επιλέγουμε να ελέγξουμε, και δεν είναι άλλο από την ίδια μας τη σκέψη. Αν για παράδειγμα δεν μας καλέσουν σε μια εκδήλωση ή δεν μπορέσουμε να παρευρεθούμε για τους όποιους λόγους, πιθανώς να σκεφτούμε ότι είμαστε ανεπιθύμητοι ή ότι χάνουμε μια μοναδική ευκαιρία αντίστοιχα. Θα βοηθήσει να αμφισβητήσουμε αυτές τις πρώτες σκέψεις και να σκεφτούμε την περίσταση αυτή από μια πιο αντικειμενική οπτική. Επίσης, θα μπορούσαμε να το εκμεταλλευτούμε προς όφελος μας και να αποτελέσει ευκαιρία για να πάρουμε ένα διάλλειμα από το συνεχές τρέξιμο των εορτών, να κάνουμε μια ασχολία που όλο αναβάλλουμε λόγω έλλειψης χρόνου, να δούμε τις αγαπημένες μας ταινίες, κα.

Αποφεύγουμε τα «σενάρια» των εορτών
Αποφύγετε να τρέξετε στο μυαλό σας ενδεχόμενα σενάρια για το πόσο ωραίες ή στρεσσογόνες θα είναι αυτές οι γιορτές και πώς θα είναι σε σύγκριση με τις προηγούμενες. Αν θεωρήσουμε ότι όταν κάνουμε σχέδια οι αλλαγές και οι εκπλήξεις είναι πολύ πιθανές, προετοιμαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε την πιθανή αλλαγή ή αναποδιά με κάποια ευελιξία. Έτσι θα μπορέσουμε να βρούμε εναλλακτικές επιλογές ή ακόμα να δούμε και την πιθανή ωφέλιμη έκδοση μια αλλαγής του πλάνου μας.

Μειώνουμε τον χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Αν είμαστε επιρρεπείς στη μελαγχολία των εορτών, καλύτερα να σκεφτούμε το ενδεχόμενο να μειώσουμε την ενασχόληση μας με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα αισθήματα μοναξιάς, λύπης ή απώλειας που πιθανώς νιώθουμε, μπορεί να ενισχυθούν βλέποντας χαρούμενες φωτογραφίες ή διαβάζοντας ιστορίες άλλων, καθώς μπαίνουμε ανώφελα στη διαδικασία να συγκρίνουμε τη δική μας ζωή με τη ζωή των άλλων. Θυμηθείτε όποιες αναρτήσεις τυχόν βλέπετε αποτελούν μόνο μια στιγμή της ζωής τους, μερικές φορές δεν είναι καν αντιπροσωπευτικές της πραγματικότητας ή της καθημερινότητας τους.

Έχουμε το δικαίωμα να αρνηθούμε
Κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να βιώσουν το πνεύμα των εορτών, είτε γιατί δεν θέλουν, είτε γιατί δεν μπορούν. Δέχονται κοινωνική πίεση και μάλιστα αν προσπαθήσουν πολύ, το πιθανότερο είναι να μην το απολαύσουν ούτε οι ίδιοι ούτε και οι γύρω τους. Δεν υπάρχει όμως κάτι περίεργο σε αυτό. Ο καθένας βιώνει την περίοδο αυτή με έναν μοναδικό τρόπο με βάσει τις ανάγκες του. Η απόρριψη μιας πρότασης πιθανώς και να μας ανακουφίσει και να μας αφήσει χώρο και χρόνο για πράγματα που πραγματικά θέλουμε να κάνουμε. Σε κάθε περίπτωση σημασία έχει όποια ασχολία ή δραστηριότητα επιλέξουμε, να μας ευχαριστεί ακόμα κι αν δεν σχετίζεται άμεσα με τις γιορτές (βόλτα στη φύση, πολιτιστική εκδήλωση κλπ.). Επίσης, αν η συναναστροφή με κάποια άτομα μας δυσκολεύει αλλά δεν μπορούμε να την αποφύγουμε, πχ. το εορταστικό δείπνο, μπορούμε τουλάχιστον να αποφύγουμε ευγενικά άλλες παραπλήσιες δραστηριότητες μαζί τους.

Τέλος, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η κ. Γκόλφη «αν τα συμπτώματα αυτά είναι έντονα και επίμονα, καλό θα ήταν να επισκεφτούμε έναν ειδικό για έγκυρη διάγνωση και εξατομικευμένη διαχείριση των συμπτωμάτων».

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.