Μια νεολαία χαμένη στη μετάφραση

13:45 27/6/2016 - Πηγή: Huffington Post Greece

Καθήμενος συχνά σε κοινωνικοπολιτικές συζητήσεις σχηματίζω την άποψη ότι ένα από τα μεγαλύτερα ελλείμματα της σύγχρονης Ελλάδας είναι το έλλειμμα «νοοτροπίας». Το δυστυχέστερο είναι μάλιστα ότι το φαινόμενο αυτό είναι εντονότερο στις νέες γενιές. Θα έλεγε κανείς ότι υπάρχει μια διαστρέβλωση στον τρόπο με τον οποίο ο μέσος νέος μεταφράζει και αντιλαμβάνεται τις διαφορές έννοιες της ενήλικης και μη ζωής του.

Ανήκω στο ηλιακό γκρουπ 25-35. Στη γενιά που ενηλικιώθηκε μέσα στην αφθονία, στη γενιά που λέξεις όπως κρίση, ανεργία,

φτώχεια είχε διαγράψει από το λεξικό της. Στη γενιά που αρκούσε η ένταξη σε μια σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για να νιώθεις σίγουρος για το μέλλον. Και να που όμως, εν ριπή οφθαλμού, η κρίση μας ξαναχτύπησε την πόρτα, η ανεργία εκτοξεύτηκε, και η βίαιη αναπροσαρμογή των εισοδημάτων ώθησε μεγάλο μέρος του πληθυσμού κάτω από το όριο της φτώχειας.

Είναι ίσως οξύμωρο το ότι παρ' όλες αυτές τις αλλαγές στο βιοτικό μας επίπεδο η νοοτροπία του μέσου νέου παραμένει αναλλοίωτη. Η έννοια του σχολείου μεταφράζεται ως φυλακή, το μάθημα της ιστορίας σαν καταναγκαστικό έργο, η ένταξη σε μια σχολή σαν το διαβατήριο για ένα διορισμό στο δημόσιο. Επιπροσθέτως, η αποποίηση των ευθυνών, η απάντηση «φταίνε πάντα οι άλλοι» ως δικαιολογία σε οποιαδήποτε λάθος κίνηση και η απαξίωση της πολιτικής ζωής υπό την πρόφαση του «όλοι ίδιοι είναι τι ασχολείσαι;» είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που συμπληρώνουν το έλλειμμα νοοτροπίας της γενιάς μας.

Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι ποικίλες και έχουν μακροχρόνιο ορίζοντα. Η κάθε νέα γενιά είναι το μέλλον της εκάστοτε χώρας. Πώς μπορεί όμως να οικοδομηθεί το μέλλον μιας κοινωνίας όταν η νεολαία της αδιαφορεί και απαξιώνει τα κοινά; Πως η κάθε επόμενη γενιά μπορεί να γίνει καλύτερη σε μια χώρα που πάει από το κακό στο χειρότερο;

Τα αίτια της νοοτροπίας του ωχαδερφισμού και της αδιαφορίας έχουν τις ρίζες τους στη δομή που οικοδομήθηκε το κοινωνικό κράτος στη μεταπολιτευτική Ελλάδα. Ένα κράτος που συντηρήθηκε και διογκώθηκε με δανεικά λεφτά, έμαθε στους πολίτες του ότι αυτή η πλαστή ευμάρεια είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα τους με μόνη προϋπόθεση τη συντήρηση του πελατειακού κράτους. Έτσι μεγάλωσαν νέες γενιές γαλουχημένες στη νοοτροπία του βολέματος και του βύσματος. Η προσπάθεια να μεταφράζεται ως βλακεία, η τεμπελιά μαγκιά και η «καριέρα χολέρα».

Οι σκέψεις αυτές ίσως ηχούν σα μια γενικευμένη απαισιοδοξία που εξισώνει προς τα κάτω ακόμα και τις φωτεινές εξαιρέσεις. Ασφαλώς και υπάρχουν νέοι και νέες που διαφοροποιούνται από το φαινόμενο που περιέγραψα. Νέοι και νέες με πολιτιστικά ερεθίσματα, διάθεση για προσπάθεια και οράματα. Στη στατιστική όμως ένας πληθυσμός περιγράφεται κατά κόρον από την μέση τιμή του. Δυστυχώς η μέση τιμή του δικού μου πληθυσμιακού δείγματος δεν εμπεριέχει αυτά τα χαρακτηριστικά.

Ίσως η πολυετής κρίση που βιώνουμε στην Ελλάδα να είναι μια ευκαιρία για την επόμενη γενιά από εμάς να αλλάξει πρόσωπο, να μη θεωρεί τα πάντα δεδομένα, να ενημερώνεται, να κινητοποιηθεί και να πρωτοπορεί. Ίσως και για μας να μην είναι ακόμα πολύ αργά για να αλλάξουμε. Ίσως άμα θυσιάσουμε λίγα λεπτά από την online αναζήτηση περιστασιακού συντρόφου προς όφελος της ενημέρωσης μας αυτή η χώρα να μη χρειαστεί να υπογράψει και πέμπτο μνημόνιο...

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.