Να κοιτάξουμε μέσα μας, να κοιτάξουμε στον καθρέφτη

14:09 25/11/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

26 χρόνια έχουν περάσει πλέον από την υπογραφή της σύμβασης για τα δικαιώματα των παιδιών και θα περίμενε κανείς ότι ο πολιτισμός θα έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στο κομμάτι αυτό, των δικαιωμάτων των παιδιών. Κι όμως. Την ελληνική κοινωνία τουλάχιστον -για να μείνουμε στα του μικρόκοσμού μας- πέραν της οικονομικής δυσφορίας και ανέχειας, ταλανίζουν δύο ακόμα κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα: το προσφυγικό και η ενδοσχολική βία, τα οποία όμως όσο κι αν δεν φαίνεται, έχουν το κοινό τους σημείο.

Ζήσαμε ένα παράλογο καλοκαίρι

με την καθημερινή ειδησεογραφία να επικεντρώνεται στους πνιγμούς των ενηλίκων αλλά και των παιδιών, που έρχονται μετανάστες, πρόσφυγες, καταδιωκόμενοι, άμαχοι, όπως θέλει ας το πει κανείς. Τι σημασία έχει εξάλλου πώς θα ονομάσουμε τους πνιγμένους; Ένα είναι σίγουρο όμως και έχει σημασία: Για να θέτει κάποιος τα παιδιά του και τον εαυτό του σε αυτόν τον κίνδυνο ρισκάροντας την μία και μοναδική ζωή που έχει, πρέπει αυτό απ' το οποίο τρέχει να ξεφύγει να είναι πολύ τρομερό, πολύ βίαιο, πέρα από τη λογική και την ψυχραιμία. Και δυστυχώς το «καλοκαίρι» συνεχίζεται.

26 χρόνια μετά την υπογραφή της σύμβασης για τα δικαιώματα των παιδιών οι περισσότεροι μένουμε παρατηρητές με αποτροπιασμό να συγκλονιζόμαστε από τις εικόνες στο Αιγαίο, ένα Αιγαίο, που μέχρι χθες αποτελούσε το ιδανικό τουριστικό θέρετρο και που τώρα βλέπουμε να αποτελεί ένα τραγικό προσφυγικό φέρετρο. Αποτροπιασμένοι στον καναπέ του σπιτιού μας έχουμε παρακολουθήσει επί το συνόλω επί ώρες τη διάσωση των ζώντων ή την ανάσυρση των νεκρών ανθρώπων. Είμαστε ή δεν είμαστε παρατηρητές, νιώθοντας αδύναμοι, ανίκανοι να κάνουμε το οτιδήποτε;

Παρατηρητές είναι και τα περισσότερα παιδιά στα σχολεία, στα οποία πλέον σημειώνεται ραγδαία η αύξηση φαινομένων της ενδοσχολικής βίας. Λίγοι όμως είναι οι θύτες και ακόμη λιγότερα τα θύματα. Το πλήθος των παιδιών είναι οι απλοί παρατηρητές. Και οι ερμηνείες, που δίνονται από τους ειδικούς ποικίλες: άλλα δεν εμπλέκονται, γιατί φοβούνται μην τα χτυπήσουν και άλλα επειδή φοβούνται μην στοχοποιηθούν κι εκείνα, ενώ άλλα νιώθουν ικανοποίηση που δεν βρίσκονται τα ίδια σε αυτήν τη δεινή θέση, μιας που -«ευτυχώς»- ο θύτης έχει βρει το θύμα του κι εκείνα, τα υπόλοιπα, τα αφήνει ήσυχα.

Μας θυμίζει κάτι αυτό; Έχουμε κοιτάξει στον καθρέφτη μετά από έναν πνιγμό στο Αιγαίο; Δεν έχουμε καμία ευθύνη. Σίγουρα. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Σίγουρα; Και είμαστε και τυχεροί που δεν βρισκόμαστε στη θέση αυτών των άμοιρων. Αυτό κι αν είναι σίγουρο.

Πόσο διαφέρει η συμπεριφορά των παιδιών παρατηρητών στην ενδοσχολική βία από την συμπεριφορά των ενηλίκων, τη δική μας, απέναντι στους θαλασσοδαρμένους του Αιγαίου; Ή μήπως αυτοί δεν είναι θύματα βίας; Ας μην κρίνουμε λοιπόν τα παιδιά για την ανοχή στην ενδοσχολική βία, είναι μια μικρογραφία της ελληνικής αλλά και παγκόσμιας ανοχής στη βία.

Κι εμείς με αφορμή την ενδοσχολική βία, οι παιδαγωγοί, οι ειδικοί, οι γονείς, ακόμη και οι συγγραφείς δίνουμε άμεσες ή έμμεσες συμβουλές και παραινέσεις για πρότυπα συμπεριφορών. Η λύση όμως δεν είναι μόνο στη θεωρία και τις προτροπές, η λύση βρίσκεται κυρίως στην πράξη: Τα παιδιά για να αποτυπώσουν και να εφαρμόσουν συμπεριφορές δεν χρειάζονται μόνο συμβουλές και θεωρίες, χρειάζονται πρότυπα, χρειάζονται το παράδειγμα. Ο κάθε ενήλικας, ο κάθε ένας από εμάς, η μεμονωμένη μονάδα ας κάνει αυτό που είναι ηθικά σωστό. Τα παιδιά μόνο έτσι θα καταλάβουν τι πρέπει να πράξουν. Με το έμπρακτο παράδειγμα. Ας μην περιμένουμε από τα παιδιά να αλλάξουν τον κόσμο. Μπορούμε κι εμείς να το κάνουμε, ο κάθε ένας και όλοι οι «ένας» που θα γίνουν πολλοί. Κι εκείνα σίγουρα θα ακολουθήσουν.

Για αρχή ας κοιτάξουμε μέσα μας, ας κοιτάξουμε στον καθρέφτη. Και ας τολμήσουμε ως άτομα να πράξουμε.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.