Νότια Αφρική: Αρχαιολόγοι βρήκαν το παλαιότερο δηλητήριο σε βέλος - Ηλικίας 7.000 ετών

07:30 27/1/2025 - Πηγή: Huffington Post Greece

Λεπτή τομή με αξονική τομογραφία στο κέντρο του μηριαίου οστού. Τα τρία οστικά θραύσματα του βέλους και η δηλητηριώδης ουσία είναι ορατά: Dr Aliénor Duhamel, CC BY-NC-ND

Το 1983, κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε ένα σπήλαιο στη Νότια Αφρική, ανακαλύφθηκε ένα ασυνήθιστο μηριαίο οστό, το οποίο ανήκε σε μια άγνωστη αντιλόπη και χρονολογήθηκε περίπου 7.000 χρόνια πριν.

Στην κοιλότητα του μυελού του οστού βρέθηκαν τρεις τροποποιημένες κεφαλές βελών.Στην αρχή, οι ερευνητές δεν υποψιάστηκαν ότι το οστό σχετίζεται με

δηλητήριο, όμως οι ακτινογραφίες αποκάλυψαν κάτι ενδιαφέρον, αναφέρει το Science Alert.

Το 2022, μια νέα αρχαιολογική έρευνα επικεντρώθηκε στο Σπήλαιο Κρούγκερ, όπου είχε βρεθεί το μηριαίο οστό, και οι επιστήμονες άρχισαν να εξετάζουν ξανά τα ευρήματα του 1983.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γιοχάνεσμπουργκ, αφού μελέτησαν τη χημική σύσταση του οστού, ανακάλυψαν ότι το περιεχόμενο ήταν το παλαιότερο γνωστό πολυσυστατικό δηλητήριο βέλους στον κόσμο. Το δηλητήριο αυτό περιείχε τουλάχιστον δύο τοξικές φυτικές ουσίες, και ίσως και μια τρίτη.

Αν και η χρήση δηλητηρίου για το κυνήγι χρονολογείται τουλάχιστον 60.000-70.000 χρόνια πίσω, αυτή η ανακάλυψη αποτελεί την παλαιότερη επιβεβαιωμένη περίπτωση συνδυασμού δύο ή περισσότερων φυτικών τοξινών για την κατασκευή δηλητηρίου. Η ανακάλυψη αυτή αποκαλύπτει τις εξελιγμένες γνωστικές και φαρμακολογικές γνώσεις των πρώιμων ανθρώπινων κοινωνιών, οι οποίες μπορούσαν να δημιουργούν περίπλοκες συνταγές για διάφορους σκοπούς.

Η ανακάλυψή τους είναι η παλαιότερη επιβεβαιωμένη χρήση ενός μείγματος δύο ή περισσότερων φυτικών τοξινών που εφαρμόζονται ειδικά σε αιχμές βελών. Η ικανότητα να αναμειγνύονται σύνθετες συνταγές, είτε για δηλητηριώδεις, συγκολλητικούς ή ιατρικούς σκοπούς, μιλάει άμεσα για τις γνωστικές ικανότητες και τις παραδοσιακές φαρμακολογικές γνώσεις των κατασκευαστών τους.

Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει επίσης την πιθανή συμβολή της αρχαιοβοτανικής (η μελέτη των αρχαίων φυτικών υπολειμμάτων) και της οργανικής χημείας στην κατανόησή μας για το παρελθόν. Δείχνει επίσης πώς αυτοί οι δύο κλάδοι μπορούν να συνεργαστούν για να αφηγηθούν την ιστορία του παρελθόντος μας.

Η εφαρμογή του δηλητηρίου στα όπλα σηματοδοτεί μια εξελικτική πρόοδο στην ανάπτυξη της κυνηγετικής τεχνολογίας. Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι στα περισσότερα μέρη του κόσμου οι κυνηγοί βασίζονταν σε τοξικές ενώσεις που προέρχονταν από φυτά και ζώα για να κάνουν τα όπλα τους πιο αποτελεσματικά.

Στη νότια Αφρική, είναι γνωστό ότι μια μεγάλη ποικιλία φυτών και ζώων χρησιμοποιήθηκε από διαφορετικές ομάδες κυνηγών για να αιχμαλωτίσουν τα βέλη τους. Αυτά τα δηλητήρια συνδυάζονταν συχνά σε πολύπλοκες συνταγές χρησιμοποιώντας μια ποικιλία προπαρασκευαστικών διαδικασιών.

Τα πρώτα μοριακά στοιχεία για δηλητήριο στη νότια Αφρική προέρχονται από μια ξύλινη σπάτουλα 24.000 ετών στο Border Cave στα βουνά Lebombo στα σύνορα μεταξύ Σουαζιλάνδης και Νότιας Αφρικής, όπου βρέθηκαν ίχνη ρικινελαϊκού οξέος. Το ρικινελαϊκό οξύ είναι ένα από τα παραπροϊόντα (ένα μικρότερο συστατικό μόριο μιας μεγαλύτερης οργανικής ένωσης) της ισχυρής τοξίνης ρικίνη, η οποία βρίσκεται στο φυτό καστορέλαιο. Το παράδειγμα του Border Cave είναι, ωστόσο, πιθανώς ένα δηλητήριο ενός συστατικού και όχι μια σύνθετη συνταγή.

Πιθανό δηλητήριο για βέλη έχει βρεθεί σε αιχμές οστών στο σπήλαιο Kuumbi, στη Ζανζιβάρη, από κοιτάσματα 13.000 ετών. Δεν πραγματοποιήθηκαν χημικές ή άλλες επιστημονικές δοκιμές για την επαλήθευση αυτής της ερμηνείας όμως.

Τέλος, μια άλλη ομάδα ανέλυσε πρόσφατα δηλητήριο από ένα βέλος 1.000 ετών από το Σπήλαιο Κρούγκερ. Αν και τα οξειδωτικά παραπροϊόντα των καρδιακών γλυκοσιδών αναγνωρίστηκαν θετικά, αυτό το δείγμα ήταν σημαντικά πιο υποβαθμισμένο από αυτό από το παλαιότερο δοχείο μηριαίου οστού. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το δοχείο του μηριαίου οστού βοήθησε στην προστασία του δηλητηρίου από τις χειρότερες επιπτώσεις της βιολογικής υποβάθμισης.

Πηγή: Sciencealert

Related...Φοιτητής αρχαιολογίας ανακάλυψε «κατά λάθος» χαμένη πόλη των Μάγια σε ζούγκλαΌταν η ιατρική συνάντησε την αρχαιολογία: Παράσιτο δυσεντερίας 2.500 ετών ανακαλύφθηκε στα ΙεροσόλυμαΔιαστημική αρχαιολογία: Τι είναι και τι περιλαμβάνει