Ο κόσμος έχει ήδη αλλάξει

07:40 20/3/2025 - Πηγή: Huffington Post Greece

Δύο θέσεις βαραίνουν τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης  και μία μόνο βεβαιότητα. Τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Βρισκόμαστε σε στιγμές που η ιστορία επιταχύνεται, όταν διασπώνται μακροχρόνιες ισορροπίες.

Μπορεί κανείς να εκτιμήσει την αλήθεια που περιέχεται σε ένα αρχαίο δόγμα, σύμφωνα με το οποίο ισχύει η υπεροχή της εξωτερικής πολιτικής, η ιδέα ότι οι σχέσεις μεταξύ των πολιτικών ομάδων εντός των κρατών εξαρτώνται, πρώτα και κύρια, από τη διαμόρφωση που προσλαμβάνουν κατά καιρούς οι σχέσεις μεταξύ κρατών.

Η επιτάχυνση που έδωσε ο Τραμπ στην διαδικασία διάβρωσης, η οποία βρίσκεται

σε εξέλιξη εδώ και πολύ καιρό, των ευρωατλαντικών σχέσεων ενώ η ρωσική απειλή πλανάται πάνω από την ήπειρο, ανακατασκευάζει όλα τα χαρτιά.

Αν και δεν έλειψε η προσοχή και οι πρωτοβουλίες από την Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια, μόλις τώρα η συζήτηση για κοινή ευρωπαϊκή άμυνα αρχίζει  να γίνεται σοβαρή.

Είναι η αρχή μιας διαδικασίας που θα επηρεάσει τις εσωτερικές ισορροπίες των ευρωπαϊκών κρατών.

Είναι πλέον σαφές ότι δύο αντίθετα οράματα για το τι θα πρέπει να είναι η μελλοντική Ευρώπη θα συγκρουστούν.

Μπορούμε να τα ονομάσουμε επιλογή «Λευκορωσία»  και  ως επιλογή «Ασφαλής Ευρώπη».

 Από τη μια πλευρά, υπάρχει η πρόταση εκείνων, που στο όνομα, λένε, των ειρηνιστικών ιδανικών, θα ήθελαν να πετάξουν στη Μόσχα για να διαπραγματευτούν το πέρασμα της χώρας τους στη ρωσική σφαίρα επιρροής.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν εκείνοι που δεν συμφωνούν, εκείνοι που εκτιμούσαν την αμερικανική στρατιωτική προστασία και που, ελλείψει αυτής, θέλουν η Ευρώπη να εξοπλιστεί με τη δική της αποτρεπτική δύναμη, έστω και συντονισμένη, στο μέτρο του δυνατού, με τον οργανισμό του ΝΑΤΟ.

Οι νέες διεθνείς συνθήκες θα μπορούσαν αργά ή γρήγορα να ευνοήσουν νέους συνδυασμούς.

Στα χαρτιά, η επιλογή της Λευκορωσίας είναι μειοψηφία σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Πώς μπορούμε να τους πείσουμε να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, σε έναν αλλαγμένο κόσμο που, για αυτόν ακριβώς τον λόγο, απαιτεί νέους κανόνες;

Όσοι προωθούν τη θέση ότι δεν χρειάζεται να κάνουν τις απαραίτητες θυσίες για να παρασχεθεί στην Ευρώπη μια αυτόνομη στρατιωτική αποτρεπτική ικανότητα, ότι δεν υπάρχει ανάγκη να αναστατωθούν οι παραδοσιακές εθνικές πολιτικές ατζέντες, μπορεί επομένως να βρουν πολλά αυτιά πρόθυμα να ακούσουν.

Το παιχνίδι μεταξύ της επιλογής «Λευκορωσίας» και της επιλογής «Ασφαλής Ευρώπη» είναι ανοιχτό  με τα αποτελέσματα να είναι απρόβλεπτα.

Για παράδειγμα, αν θέλετε να γίνετε μέρος αυτού του κόσμου, μπορείτε να το κάνετε.

Η άλλη περίπτωση είναι η Ουκρανία.

Εάν τα όπλα σιωπήσουν, πόσο αξιόπιστη αλήθεια  θα είναι η ένοπλη προστασία που θα μπορεί να επικαλεστεί η Ουκρανία για να διασφαλίσει ότι θα έχει επαρκή προστασία έναντι μιας μελλοντικής ρωσικής επίθεσης;

Το ουκρανικό έδαφος είναι το «πρώτο άγνωστο τοπίο» που θα μετρηθεί πρώτα και κύρια η αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων  αλλά και η ικανότητά τους να συντονιστούν μεταξύ  τους.

Στην Ουκρανία θα τεθούν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης του μέλλοντος, αλλά και η ευρωπαϊκή συλλογική άμυνα αν υπάρξει ποτέ .

 Το «δεύτερο άγνωστο τοπίο» αφορά τον χρόνο.

Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έχει αναπτυχθεί μόνο στον αστικό και οικονομικό τομέα.

Η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα  είναι μια ριζική ρήξη που καλείται να κάνει η Ευρώπη σε μια εποχή που η αμερικανική προστασία δεν είναι πλέον εγγυημένη.

Χρειάζεται χρόνος για να αναπτυχθεί μια αξιόπιστη και πολυεπίπεδη ευρωπαϊκή άμυνα με επίκεντρο τον συντονισμό μεταξύ των εθνικών στρατών.

Δεδομένης όμως της ταχύτητας των διεθνών αλλαγών, η Ευρώπη μπορεί να μην έχει πολύ χρόνο στη διάθεσή της.

Παρεμπιπτόντως, ο ευρωπαϊκός στρατός για τον οποίο μιλούν ορισμένοι θα μπορούσε να γεννηθεί, αν ποτέ δημιουργηθεί, μόνο στο τέλος μιας μακράς διαδικασίας, όχι όμως  στην αρχή.

Το «τρίτο  άγνωστο  τοπίο» αφορά τη μελλοντική εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής  Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο Τραμπ αφού έκανε τόση ζημιά με την επιβολή δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα  θα μπορούσε να αντικατασταθεί σε τέσσερα από σήμερα  χρόνια από μια κυβέρνηση λιγότερο εχθρική προς τους Ευρωπαίους.

 Αλλά ακόμη και για μια Αμερική που αναγνώριζε το γεγονός ότι ο ανταγωνισμός με την Κίνα απαιτεί να μην εγκαταλείψει τη συμμαχία της με την Ευρώπη, θα εξακολουθούσε να θέλει μια ευρωπαϊκή παρουσία στο ΝΑΤΟ,  διαφορετική από εκείνη του παρελθόντος, μια Ευρώπη όμως ικανή να παρακολουθεί τη δική της ασφάλεια.

Ο κόσμος έχει ήδη αλλάξει.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση το έχει καταλάβει;