«Ο προσωπικός γιατρός αποτελεί για τον κάθε πολίτη τον μεγαλύτερο influencer στον εμβολιασμό του»

08:05 28/10/2021 - Πηγή: Huffington Post Greece

«Βρεθήκαμε στην μάχη χωρίς να διαθέτουμε την πρώτη γραμμή άμυνας», λέει ο οικογενειακός γιατρός, αναπληρωτής αρχίατρος του ΕΔΟΕΑΠ, Ευάγγελος Φραγκούλης για την πορεία εμβολιασμού της χώρα μας. Παρ′ ότι, όπως συμπληρώνει, η επιχείρηση εμβολιασμού της Ελλάδας ήταν πραγματικά υποδειγματική, «πέσαμε θύματα της απουσίας οργανωμένου συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, όπου τις καλύτερες επιδόσεις

πετυχαίνουν αυτές που έχουν συστήματα υγείας με ισχυρό προσανατολισμό στην ΠΦΥ, βασισμένα στον οικογενειακό γιατρό, π.χ. Πορτογαλία, Ισπανία, Σκανδιναβικές χώρες, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία». Σύμφωνα με τον ίδιο, ανοίγοντας την κοινωνία και σε συνδυασμό με τον καιρό να κρυώνει τον φετινό χειμώνα και να περνάμε περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους, ο ιός θα έχει περισσότερες ευκαιρίες εξάπλωσης. Η νέα παραλλαγή Δέλτα + , η οποία έχει μπει στο μικροσκόπιο των ειδικών, ωστόσο, φαίνεται να διαθέτει οριακά μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από την Δέλτα, της τάξης του 10%, αλλά όχι κάποιο άλλο χαρακτηριστικό που να την καθιστά απειλητική. Κι αν δεν εμφανιστεί μια νέα παραλλαγή του ιού που να διαφεύγει της ανοσίας των εμβολίων, ο δρ. Φραγκούλης διακινδυνεύει στην συνέντευξη που παραχώρησε στην HuffPost σε σχέση με ό,τι νεότερο γύρω από την πανδημία μια αισιόδοξη πρόβλεψη:

«Απέχουμε λίγους μήνες από το σημείο που σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού θα έχει ανοσία στον ιό, είτε ανώδυνα μέσω εμβολίου, είτε , κάποιες φορές επώδυνα, φυσικά μετά από νόσηση».

- Πόσο και για ποιους προβλέπεται δύσκολος ο χειμώνας που έρχεται σε σχέση με την πανδημία του κορονοϊού;

Σύμφωνα με αξιολόγηση του ECDC xώρες, όπως και η Ελλάδα, που δεν έχουν ακόμη επιτύχει αρκετά υψηλή κάλυψη εμβολιασμού για την COVID-19 στον συνολικό πληθυσμό τους και οι οποίες προχωρούν στη χαλάρωση των μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων (φυσική αποστασιοποίηση, χρήση μασκών, κλπ), διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αντιμετωπίσουν σημαντική αύξηση κρουσμάτων, νοσηλείας και θνησιμότητας από τώρα έως το τέλος Νοεμβρίου. Σε ένα τέτοιο σενάριο, λόγω της πολύ υψηλής κυκλοφορίας του ιού, πλήρως εμβολιασμένοι ευάλωτοι πληθυσμοί κινδυνεύουν επίσης να εμφανίσουν λοίμωξη με σοβαρές συνέπειες.

Οι χώρες με υψηλότερη εμβολιαστική κάλυψη έναντι της COVID-19 διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο, εκτός και εάν σημειωθεί ραγδαία μείωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου λόγω της εξασθένησης της ανοσίας.

Ο συνδυασμός υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης και αποτελεσματικής μείωσης των επαφών είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κινδύνου σημαντικής επιβάρυνσης των συστημάτων υγείας αυτό το φθινόπωρο.

- Πόσο ικανοποιητική ή μη θεωρείτε ότι είναι η πορεία εμβολιασμού της χώρας μας σε σχέση με άλλες χώρες του εξωτερικού;

Η επιχείρηση εμβολιασμού της χώρας ήταν πραγματικά υποδειγματική και χρειάζονται συγχαρητήρια στους συντελεστές της, ειδικά στους κ.κ. Θεμιστοκλέους και Πιερρακάκη. Όμως φαίνεται πως πέφτει θύμα της εγγενούς αδυναμίας του συστήματος υγείας της χώρας και συγκεκριμένα της απουσίας οργανωμένου συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Πιο συγκεκριμένα η χώρα μας σταδιακά έμεινε πίσω στην εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού συγκριτικά με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, όπου τις καλύτερες επιδόσεις πετυχαίνουν αυτές που έχουν συστήματα υγείας με ισχυρό προσανατολισμό στην ΠΦΥ, βασισμένα στον οικογενειακό γιατρό, π.χ. Πορτογαλία, Ισπανία, Σκανδιναβικές χώρες, Η.Β. και Ιταλία. Μελέτες έχουν δείξει πως ο προσωπικός γιατρός αποτελεί για τον κάθε πολίτη τον μεγαλύτερο influencer σε σχέση με τον εμβολιασμό του. Είναι πραγματικά κρίμα και όχι μόνο στο κομμάτι των εμβολιασμών, να μην έχουν οι πολίτες στη χώρα μας προσωπικό γιατρό εν καιρώ πανδημίας. Βρέθηκαν στη μάχη χωρίς να διαθέτουν την πρώτη γραμμή άμυνας.

- Πιστεύετε ότι ένα μεγάλο «στοίχημα» της αντιμετώπισης της πανδημίας έχει να κάνει με τον εμβολιασμό των παιδιών; Εσείς, αν είχατε παιδί 5 - 11 ετών και ο εμβόλιο Pfizer εγκριθεί, θα του το χορηγούσατε;

Το εμβόλιο δουλεύει αποτελεσματικά και σε αυτές τις ηλικίες. Χρειάζεται όμως να είμαστε ακόμα περισσότερο προσεκτικοί, όταν εξετάζουμε τη χορήγησή του σε μικρότερες ηλικίες. Χρειαζόμαστε και αναμένουμε περισσότερα δεδομένα, που να αποδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα ασφαλές εμβόλιο.

Πιστεύω ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε στον εμβολιασμό των μικρότερων παιδιών κύρια για να προστατεύσουμε τα ίδια από το ιό και λιγότερο για να προστατέψουμε την κοινωνία από αυτόν. Καθώς η νόσος διαδράμει ήπια στα περισσότερα παιδιά, λίγα παιδιά θα έχουν άμεσο όφελος από τον εμβολιασμό τους και τα εμβόλια θα πρέπει να είναι εξαιρετικά ασφαλή για να προχωρήσουμε στη χορήγησή τους.

- Θεωρείτε ότι σε ένα βαθμό έχουμε «τιθασεύσεi» την μετάλλαξη Δέλτα; Πόσο σας ανησυχεί η εμφάνιση μιας νέας μετάλλαξης;

Από την εμφάνιση της τον Μάρτιο του 2021, η παραλλαγή Δέλτα έγινε γρήγορα κυρίαρχη σε ολόκληρη την Ευρώπη με περισσότερες από το 99% των περιπτώσεων να αποδίδονται σε αυτήν. Απέδειξε ένα σημαντικό πλεονέκτημα μετάδοσης σε σχέση με τα στελέχη SARS-CoV-2 που κυκλοφορούσαν προηγουμένως. Ωστόσο, ο πλήρης εμβολιασμός παραμένει προστατευτικός έναντι σοβαρών αποτελεσμάτων, όπως νοσηλείας, εισαγωγής σε ΜΕΘ και θανάτου. Τα διαθέσιμα εμβόλια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό της κυκλοφορίας του ιού και ειδικότερα στον περιορισμό του αντίκτυπου των λοιμώξεων από την παραλλαγή Δέλτα.

Όσο υπάρχουν περιοχές ανά τον κόσμο με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού και ευρεία διασπορά και αναπαραγωγή του ιού, τόσο αυξάνει ο κίνδυνος εμφάνισης νέων παραλλαγών του ιού. Οι ειδικοί παρακολουθούν τις γενετικές αλλαγές που προκύπτουν και που δυνατόν να αλλάξουν τη συμπεριφορά του ιού. Τυχόν εμφάνιση παραλλαγών με σημαντικά μεγαλύτερη μεταδοτικότητα, που δυνατόν να προκαλούν βαρύτερη νόσηση, να προκαλούν επαναλοιμώξεις, να διαφεύγουν σε μεγάλο βαθμό από την προστασία των εμβολίων ή από την ανίχνευσή τους με τα διαγνωστικά τεστ, αποτελεί την μεγάλη ανησυχία μας.

Τις τελευταίες ημέρες μάλιστα πολύς λόγος γίνεται για την παραλλαγή Δέλτα + , η οποία έχει μπει στο μικροσκόπιο των ειδικών. Φαίνεται να διαθέτει οριακά μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από την Δέλτα, της τάξης του 10%, αλλά όχι κάποιο άλλο χαρακτηριστικό που να την καθιστά απειλητική. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα χρειαστεί ενημέρωση των εμβολίων για την προστασία από οποιαδήποτε από τις υπάρχουσες παραλλαγές του ιού της πανδημίας.

- Βλέπετε πιθανό ένα χειμωνιάτικο lockdown όπως πέρσι και πρόπερσι ή όχι;

Ποτέ δεν θα πρέπει να λέμε ποτέ, ακόμα και σε ένα lockdown, που τόσο απεχθάνονται η κοινωνία και ιδιαίτερα η οικονομία. Τυχόν επιβολή του θα καθορισθεί από τις αντοχές του υγειονομικού συστήματος. Πολλές είναι οι παράμετροι που θα κρίνουν την πίεση που αυτό θα δεχθεί και ιδιαίτερα δύσκολο να προβλέψουμε το τι πρόκειται να συμβεί.

Αυτό που είναι βέβαιο είναι πως ανοίγοντας την κοινωνία και σε συνδυασμό με τον καιρό να κρυώνει και να περνάμε περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους, ο ιός θα έχει περισσότερες ευκαιρίες εξάπλωσης. Το βλέπουμε αυτό ήδη με τους σταθερά υψηλούς αριθμούς κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες.

Η πορεία των εμβολιασμών, η τυχόν ραγδαία εξασθένιση της προστασίας από τα εμβόλια με την πάροδο του χρόνου, η χαλάρωση των μέτρων ατομικής προστασίας, η αναμενόμενη επανεμφάνιση της γρίπης και η βαρύτητα αυτής, η τυχόν εμφάνιση κάποιου νέου, περισσότερο επικίνδυνου στελέχους SARS-CoV2, θα παίξουν σημαντικό ρόλο.

- Υπάρχει κάποια αισιόδοξη πρόβλεψη για το πότε θα «ξεμπερδέψουμε» από την πανδημία του κορονοϊού;

Το καλοκαίρι του 2022 είναι πολύ πιθανό να έχουμε ξεμπερδέψει με την πανδημία. Η δυνατότητα παραγωγής εμβολίων έχει αυξηθεί ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες και φαίνεται πως σύντομα θα μπορούν να καλύψουν μεγάλο μερίδιο του παγκόσμιου πληθυσμού. Παράλληλα η κυριαρχία της ιδιαίτερα μεταδοτικής παραλλαγής Δέλτα, σε συνδυασμό με την άρση των περιορισμών, καθιστά σχεδόν σίγουρο πως όποιος δεν εμβολιαστεί θα κολλήσει. Απέχουμε συνεπώς λίγους μήνες από το σημείο που σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού θα έχει ανοσία στον ιό, είτε ανώδυνα μέσω εμβολίου, είτε ,κάποιες φορές επώδυνα, φυσικά μετά από νόσηση. Μόνος φόβος η εμφάνιση μιας νέας παραλλαγής του ιού που θα διαφεύγει της ανοσίας των εμβολίων και θα ανατρέψει τις προβλέψεις…

Λίγα λόγια για τον δρ. Ευάγγελο Φραγκούλη

Ο Φραγκούλης Ευάγγελος είναι Οικογενειακός Ιατρός και διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στη Νέα Σμύρνη από το 2010. Είναι Αναπληρωτής Αρχίατρος στον ΕΔΟΕΑΠ (Οργανισμός Ασφάλισης Δημοσιογράφων). Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών με βαθμό πτυχίου « Λίαν Καλώς». Εξειδικεύτηκε στη Γενική - Οικογενειακή Ιατρική στο Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στην Διοίκηση Μονάδων Υγείας (MSc), καθώς και στην Επείγουσα Προνοσοκομειακή Ιατρική (ΕΠΙ-ΕΚΑΒ). Είναι πιστοποιημένος σε ALS, ATLS και APLS και ικανός στην αντιμετώπιση ποικίλων επειγόντων περιστατικών. Είναι υπέρμαχος της πρόληψης (εμβολιασμοί, διαχείριση παραγόντων κινδύνου) και στα ιδιαίτερα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται τα συνήθη χρόνια νοσήματα και ειδικά τα καρδιομεταβολικά- Υπέρταση, Σακχαρώδης Διαβήτης, Δυσλιπδαιμία. Εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο European Primary Care Cardiovascular Society. Έχει συγγράψει άρθρα σε ελληνικά και διεθνή ιατρικά περιοδικά. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή και Ελληνικά ιατρικά συνέδρια με πρωτότυπες εργασίες, αλλά και με διαλέξεις ως προσκεκλημένος ομιλητής. Έχει συχνή παρουσία σε τηλεοπτικές εκπομπές και στον τύπο.

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ...Κορονοϊός: Αύξηση 18% στα κρούσματα στην Ευρώπη σε μια εβδομάδαΚορονοϊός- ΗΠΑ: Σύμβουλοι της FDA ψηφίζουν για τη χρήση του εμβολίου των Pfizer/ BioNTech σε μικρά παιδιάΚορονοϊός- Σαρηγιάννης: Να κάνουν υποχρεωτικό σελφ τεστ και οι εμβολιασμένοι εργαζόμενοι