Ο ρόλος της ιδρυτικής ομάδας στη δημιουργία και την ανάπτυξη μιας επιχείρησης

13:41 22/1/2018 - Πηγή: Huffington Post Greece

Παρόλο που πολλές μελέτες έχουν αναδείξει τα πλεονεκτήματα της δημιουργίας μιας επιχείρησης από ομάδα ιδρυτών σε σχέση με την ίδρυση από ένα μόνο άτομο, λίγα πράγματα έχουν γραφτεί για τοπώς οι σχέσεις μεταξύ των επίδοξων επιχειρηματιών και η δομή της ιδρυτικής ομάδας επηρεάζουν την εκκίνηση και την πορεία ενός νέου εγχειρήματος.

Είναι αλήθεια ότι οι απόψεις διίστανται αναφορικά με το αν υπάρχει θετική ή αρνητική σχέση ανάμεσα στον αριθμό των μελών της ιδρυτικής ομάδας και στην επίδοση μιας επιχείρησης. Τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από την ύπαρξη μιας μεγάλης σε πλήθος ιδρυτικής ομάδας

αφορούν το σημαντικό εύρος γνώσεων που διαθέτουν, καθώς και των εμπειριών και της σοφίας που υπάρχει. Επιπλέον, επικρατεί η άποψη ότι όσο πιο δυνατή και σταθερή είναι η σχέση ανάμεσα στους ιδρυτές τόσο πιο πιθανό είναι να επιτευχθεί ο σχηματισμός του νέου εγχειρήματος. Όσον αφορά τις αρνητικές πτυχές μιας πολυμελούς ιδρυτικής ομάδας, αυτά σχετίζονται κυρίως με τις συγκρούσεις που μπορούν να δημιουργηθούν εξαιτίας των διαφορετικών στόχων που έχει ο κάθε ιδρυτής ξεχωριστά.

Για πολλούς, η δυαδική σχέση είναι μοναδική. Καταρχήν, μια σχέση μεταξύ δύο ατόμων αποτελεί τη βασική μονάδα της κοινωνικής συμπεριφοράς και υπάρχει μεγαλύτερος βαθμός εμπιστοσύνης σε σύγκριση με ομάδες που αποτελούνται από 3 ή περισσότερα άτομα. Αυτή η εμπιστοσύνη απορρέει από το γεγονός ότι ο στόχος του κάθε επιχειρηματία ξεχωριστά είναι η επιτυχία του εγχειρήματος, κι έτσι η σχέση μεταξύ των δύο ισχυροποιείται, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην επιτυχία της προσπάθειας. Αντίθετα, αυτή η εμπιστοσύνη μπορεί να χαθεί όταν στην ομάδα ενσωματωθεί κι ένα τρίτο πρόσωπο. Τότε δύο από τους τρεις μπορούν να σχηματίσουν συμμαχία εις βάρος του τρίτου. Γενικά, η τάση που υπάρχει για τη δημιουργία συνασπισμού μεταξύ των δύο μειώνει τη σταθερότητα της ιδρυτικής ομάδας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το τρίτο άτομο της ομάδας που έμεινε εκτός της συμμαχίας να εγκαταλείψει αργά ή γρήγορα το εγχείρημα. Όμως, και όταν οι ιδρυτές είναι περισσότεροι από τρεις μπορούν να εμφανιστούν παρόμοια αποτελέσματα, αφού είναι πιθανό να δημιουργηθούν δυαδικές ή τριαδικές συμμαχίες.

Πολύ ισχυρή είναι η δυάδα που συγκροτείται ανάμεσα σε συγγενικά πρόσωπα, όπως για παράδειγμα ένα παντρεμένο ζευγάρι. Η συζυγική σχέση ισοδυναμεί με τη μεγαλύτερη σε διάρκεια προσπάθεια που απαιτείται ώστε να ορθοποδήσει το εγχείρημα ενώ, αντίθετα, όταν η ιδρυτική ομάδα δε συνδέεται με συζυγικές σχέσεις μπορεί ευκολότερα να διακοπεί το εγχείρημα στα πρώτα εμπόδια που θα παρουσιαστούν. Πάντως, αν και οι συνεργασίες μεταξύ συζύγων διακρίνονται για τους ισχυρούς δεσμούς, οι υπόλοιπες συνεργασίες είναι λογικό να εμφανίζουν πιο έντονη ετερογένεια, καθώς η επιλογή της δυάδας δε γίνεται με κριτήριο απλά την ύπαρξη κάποιας συγγενικής σχέσης.

Ένα απλό παράδειγμα για το πώς οι σχέσεις μεταξύ των μελών της ιδρυτικής ομάδας επηρεάζουν το ξεκίνημα και την πορεία μιας επιχείρησης είναι αυτό των William Hewlett και Dave Packard, ιδρυτών της πασίγνωστης εταιρίας HP. Οι ίδιοι θέλησαν ως νέοι μηχανικοί να ξεκινήσουν μαζί μια επιχείρηση χωρίς να γνωρίζουν εκ των προτέρων το αντικείμενό της. Οι δεσμοί της δυάδας ήταν αρκετά ισχυροί ώστε να τη δημιουργήσουν, αντιμετωπίζοντας όλες τις δυσκολίες που εμφανίστηκαν στο ξεκίνημα, και να καταφέρουν να σημειώσουν σημαντικές επιδόσεις κατά την ανάπτυξής της.

Είναι γεγονός ότι η συμπεριφορά και η στρατηγική που ακολουθεί μια επιχείρηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σύνθεση της ιδρυτικής της ομάδας. Όταν οι ιδρυτές της εργάζονταν προηγουμένως στην ίδια επιχείρηση, τότε το νέο εγχείρημα έχει την τάση να αναπτύσσει λιγότερες καινοτομίες αλλά υπάρχει μεγαλύτερη συνεννόηση και κατανόηση ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη. Από την άλλη, όταν οι ιδρυτές προέρχονται από διαφορετικές εταιρίες τότε είναι πιθανότερο να αναπτύσσουν σημαντικές καινοτομίες και να δημιουργούν περισσότερα νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτή την περίπτωση είναι σύνηθες το φαινόμενο του “exploration trap”, που ουσιαστικά αναφέρεται στη διαρκή αναζήτηση νέων ιδεών χωρίς πρώτα να έχουν πλήρως αξιοποιηθεί οι προηγούμενες.

Οι εμπειρίες που έχουν αποκτήσει οι ιδρυτές από την προηγούμενη επαγγελματική τους ενασχόληση ενσωματώνονται στις νέες επιχειρήσεις που δημιουργούν. Είτε οι ιδρυτές έχουν κοινές αντιλήψεις είτε μοναδική γνώση, αυτές θα καθορίσουν τη στρατηγική της επιχείρησης. Τα μέλη μιας ιδρυτικής ομάδας με κοινούς δεσμούς από προηγούμενη επιχείρηση μοιράζονται τρία βασικά πράγματα: 1) κοινή γλώσσα (κοινή οπτική και αξιοπιστία), 2) κοινή οργανωσιακή κουλτούρα (κοινά οράματα και στόχους) και 3) κοινές ιστορίες και παραδείγματα συμπεριφορών προς μίμηση ή προς αποφυγή.

Επίσης, η προηγούμενη κοινή εργασιακή εμπειρία βελτιώνει και τους χρόνους εισόδου ενός νέου προϊόντος στην αγορά και την άμεση λήψη κρίσιμων στρατηγικών αποφάσεων, καθώς οι ρόλοι και οι προσδοκίες είναι περίπου γνωστοί. Βέβαια, το κοινό σημείο έναρξης, όπως είναι για παράδειγμα η ίδια η επιχείρηση απ’ όπου προέρχονται οι ιδρυτές, περιορίζει την ανακάλυψη καινοτομιών, λόγω του περιορισμένου εύρους εμπειριών και γνώσεων. Προκειμένου οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως της ύπαρξης ή μη προηγούμενων κοινών δεσμών μεταξύ των επιχειρηματιών, να έχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διαθέσιμη πληροφορία, θα πρέπει να αναπτύσσουν δεσμούς με το εξωτερικό περιβάλλον (αλυσίδα αξίας, επαγγελματικές ενώσεις κλπ.). Επίσης, όσο λιγότεροι είναι οι κοινοί δεσμοί ανάμεσα στους ιδρυτές τόσο μεγαλύτερο είναι και το εξωτερικό κοινωνικό κεφάλαιο της επιχείρησης (λόγω της ετερογένειας που υπάρχει).

Η συμπεριφορά μιας επιχείρησης εξαρτάται τελικά από την «ιστορία» των ιδρυτών της. Η σύνθεση της ομάδας είναι αυτή που θα καθορίσει την πορεία και τη διάρκεια ζωής ενός νέου εγχειρήματος.