«Οι ελαιώνες του Βερολίνου»: Κριτική του βιβλίου της Ιφιγένειας Βουρδούνη

16:08 20/10/2016 - Πηγή: Huffington Post Greece

Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν και οι πρώτοι βομβαρδισμοί διαλύουν την ομορφιά του Κερκυραϊκού τοπίου. Τα μέλη μιας πολυπληθούς οικογένειας προσπαθούν να προφυλαχτούν από το μένος των κατακτητών αλλά και από το μίσος που φωλιάζει για χρόνια στην καρδιά του Άρη. Ένα μίσος που θεριεύει τα δύσκολα χρόνια της κατοχής, γίνεται ανεξέλεγκτη πυρκαγιά που κατακαίει τα πάντα στο πέρασμά της, αφήνοντας πίσω της στάχτες και οδυνηρές αναμνήσεις. «Οι ελαιώνες του Βερολίνου» αποτυπώνουν την πορεία κάθε χαρακτήρα ξεχωριστά μέσα στη λαίλαπα του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, τις προσπάθειές τους για να καταφέρουν να

επιβιώσουν, να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους, να επιβληθούν στις επιθυμίες τους, μα κυρίως ν΄ αντιμετωπίσουν σθεναρά την αδερφική οργή και μανία.

Η Θοδώρα και ο Ιάκωβος έχουν μια υπέροχη οικογένεια, με πέντε παιδιά: την Ασπασία, τον Άρη, τους δίδυμους Σάββα και Βαλάντη, και τον κωφάλαλο Αργύρη. Μελανό σημείο η συμπεριφορά του Άρη, ο οποίος αισθάνεται ότι έχει στερηθεί τη στοργή και την αγάπη της μάνας και νιώθει απέχθεια για όλους. Κυνικός, απρόβλεπτος και σκληρός, ματώνει την καρδιά των γονιών του και προκαλεί συνεχείς αναταράξεις στην ζεστή ατμόσφαιρα του σπιτιού. Ο πόλεμος που επισκέπτεται ξαφνικά το νησί τους και η καταγωγή της Θοδώρας, θα τους αναγκάσουν να πάρουν τραγικές αποφάσεις για να σωθούν. Οι δίδυμοι φεύγουν για να πολεμήσουν, ο Άρης για την Αθήνα στη θεία Καλλιόπη, η Ασπασία στη Γερμανία για να εργαστεί ως γιατρός κοντά σ' ένα επιστήθιο φίλο. Και ο Αργύρης ξετυλίγει το κουβάρι των γεγονότων που συντάραξαν τη ζωή τους, τις κακουχίες, τα λάθη, τις προδοσίες, τις μάχες, τις θυσίες. Ποιος θα καταφέρει να επιβιώσει και να ξεφύγει από το άσβεστο μίσος;

Αθώες ψυχές βρίσκονται ξαφνικά μπροστά σε ανήθικα διλήμματα που τους ξεπερνούν, και παλεύουν με τον ίδιο τους τον εαυτό, τις αξίες και τις αρχές τους.

Η γραφή είναι λιτή και δωρική, σε αντιδιαστολή με την αγριότητα του πολέμου, με τα βασανιστήρια - ψυχικά και σωματικά - των ηρώων, τις συναισθηματικές θύελλες που τους παρασύρουν σε αχαρτογράφητα νερά. Διατηρώντας τη χρονική ακολουθία, ο αφηγητής Αργύρης εξιστορεί χωρίς φόβο και πάθος, το οδοιπορικό επτά ανθρώπων μέσα στην αγριότητα της εποχής, προσπαθώντας να μη χάσουν τον αυτοσεβασμό τους, να αντισταθούν στον κατακτητή, στον κεραυνοβόλο έρωτα, στην καταστροφική μανία του δογματισμού, μα κυρίως στην εμπάθεια του Άρη. Αθώες ψυχές βρίσκονται ξαφνικά μπροστά σε ανήθικα διλήμματα που τους ξεπερνούν, και παλεύουν με τον ίδιο τους τον εαυτό, τις αξίες και τις αρχές τους.

Η θεία Καλλιόπη, παρέα με τα καναρίνια και τον αγαπημένο της Θόδωρα που της πρόσφερε όσα η φύση της στέρησε, αντιστέκεται με το βιολί της και αντικρίζει το θάνατο κατάματα. Η Ασπασία υπερασπίζεται μικρά παιδιά με σθένος, μα τα βέλη του θεού Έρωτα ανακατεύουν την τράπουλα της ζωής της και των αρχών της, και την παρασύρουν σε καταρράκτες επικίνδυνους. Οι δίδυμοι πολεμούν με αυταπάρνηση για την πατρίδα μα η προσταγή του πατέρα θα γκρεμίσει τα πάντα. Η Θοδώρα, ο Ιάκωβος και το στερνοπούλι τους πασχίζουν να βρουν τις ισορροπίες και να χαλιναγωγήσουν τις αδυναμίες και το θυμό τους, να προσφέρουν βάλσαμο και να συγχωρήσουν... Μα η Δαμόκλειος σπάθη του Άρη που στέκει απειλητικά πάνω από τα κεφάλια τους δεν τους αφήνει περιθώριο. Μόνο που ο καθένας θα αντιδράσει διαφορετικά και ο πόνος θα ξεσκίσει την καρδιά τους για πάντα, οριστικά και αμετάκλητα.

Εικόνες μοναδικά αποτυπωμένες ξεχύνονται από τους «Ελαιώνες του Βερολίνου» και ζωντανεύουν ζοφερές θύμησες, προκαλώντας πόνο, συγκίνηση, αποτροπιασμό. Οι συνεχείς εναλλαγές των προσώπων αλλά και των τόπων, διατηρούν την αγωνία στο κατακόρυφο και κλιμακώνουν την ένταση. Παράλληλα η κ. Βουρδούνη καταφέρνει να δώσει στον αναγνώστη μια σφαιρική εικόνα των επιπτώσεων της σφοδρότερης πολεμικής αναμέτρησης που γνώρισε η ανθρωπότητα στους Αθηναίους, στους κατοίκους της επαρχίας, στους Εβραίους της Γερμανίας, αλλά και στους ίδιους τους Γερμανούς και υποστηρικτές του Τρίτου Ράιχ. Μαθαίνουμε για την επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, για την ανατίναξη της γέφυρες του Γοργοποτάμου και τον Άρη Βελουχιώτη, για τη σφαγή του Διστόμου, για τις μαζικές εκτελέσεις στο Άουσβιτς. Γεγονότα που πρέπει να θυμόμαστε, να μην ξεχνάμε, να μην λησμονούμε.

Ένα μυθιστόρημα για την ασύνορη αγάπη της μάνας, τις τραγικές συνέπειες του εγωισμού, το μένος που κατασπαράζει κάθε λογική και συναίσθημα, και τον απόλυτο έρωτα χωρίς επιστροφή...

Δείτε περισσότερα στο blog Λογοτεχνικά Σοκάκια

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.