Οι επιπτώσεις του Brexit στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε.

11:31 23/1/2017 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η οριστικοποίηση της απόσυρσης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση ανοίγει για ακόμη μια φορά την συζήτηση σχετικά με τις επιπτώσεις του Brexit στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε. Η συνεισφορά της Μεγάλης Βρετανία στην ΚΕΠΠΑ υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική σε οικονομικό, πολιτικό και επιχειρησιακό επίπεδο. Το άρθρο αυτό επιχειρεί να αναλύσει, εν συντομία, βασικές επιδράσεις που θα έχει το Brexit στην ΚΕΠΠΑ και πιθανά σενάρια

για την επόμενη μέρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η συνεισφορά της Μεγάλης Βρετανίας στην ΚΕΠΠΑ και οι λόγοι της σταδιακής της απόσυρσης.

Τον Δεκέμβριο του 1998, αμέσως μετά την διακήρυξη του Saint-Malo, ανακοινώθηκε η δημιουργία της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας, η οποία υπεγράφη από τον τότε Βρετανό Πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ και τον Γάλλο Πρόεδρο Ζακ Σιράκ. Λόγω του σημαντικού μεγέθους και της εμπειρίας των στρατιωτικών δυνάμεων της η Βρετανία κατείχε από την αρχή ηγετικό ρόλο στη δημιουργία της νέας πολιτικής. Η προσφορά της στην δημιουργία μιας αυτόνομης Ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης ήταν ιδιαίτερα σημαντική όπως φάνηκε και από την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Άμυνας το 2004. Επιπροσθέτως, συνεισέφερε σημαντικά και σε όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ε.Ε, όπως στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, στην Βοσνία Ερζεγοβίνη καθώς και αργότερα στην πολιτική ενάντια στην πειρατεία και στις θαλάσσιες επιχειρήσεις στο Κέρας της Αφρικής.

Ωστόσο, η Μ.Βρετανία είχε αρχίσει να αποσύρεται σταδιακά από την ΚΕΠΠΑ και να μειώνει την συνεισφορά της στην Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ακόμα και πριν το δημοψήφισμα. Σύμφωνα με το Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών (CEPS) οι λόγοι για την αλλαγή στάσης της Μεγάλης Βρετανίας σχετίζονται με την πτώση της κυβέρνησης των Εργατικών το 2010 και τη δημιουργία του συνασπισμού υπό την ηγεσία του Ντέιβιντ Κάμερον σε συνάρτηση με την ολοένα αυξανόμενη απογοήτευση για την επίδραση των επιχειρήσεων μικρής κλίμακας της ΚΕΠΠΑ1. Οι παράγοντες αυτοί οδηγήσαν στη σταδιακή απομάκρυνση της Μεγάλης Βρετανίας από την ΚΕΠΠΑ και την επιστροφή στο ΝΑΤΟ και τις διμερείς σχέσεις.

Οι επιπτώσεις του Brexit για την ΚΕΠΠΑ

Οι επιδράσεις του Brexit στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας έχουν χαρακτήρα τόσο αμυντικό και επιχειρησιακό, όσο και πολιτικό. Πρωτίστως, η ΚΕΠΠΑ θα απωλέσει έναν από τους σημαντικότερους υποστηρικτές της ο οποίος είναι ταυτόχρονα μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε με δικαίωμα βέτο.

Δεύτερον, θα μειωθούν σημαντικά οι αμυντικές επενδύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Γαλλία με την Βρετανία συνεισφέρουν λίγο παραπάνω από το 40% των δημόσιων αμυντικών επενδύσεων στην Ε.Ε.

Τρίτον, λόγω του γεγονότος ότι η ΚΕΠΠΑ θεωρείται ως μια Γάλλο-Βρετανική πρωτοβουλία, η απόσυρση της δεύτερης θα επιβάλει την αναδιοργάνωση του μοντέλου διακυβέρνησης της ΚΕΠΠΑ. Άρα δημιουργείται το ερώτημα ποια χώρα θα μπορέσει να αντικαταστήσει την Βρετανία στον πυρήνα της διαδικασίας ενοποίησης της αμυντικής ταυτότητας της Ε.Ε; Μια πιθανή λύση θα μπορούσε να προέλθει από την δημιουργία ενός Γάλλο-Γερμανικού «άξονα» ο οποίος θα ήταν σε θέσει να προσδώσει μια νέα δυναμική στην ΚΕΠΠΑ. Το σενάριο αυτό ενισχύεται από την αναφορά που δημοσίευσε το Γερμανικό Υπουργείο Άμυνας τον Ιούλιο του 2016 στην οποία αναφέρεται η πεποίθηση της Γερμανίας να αναλάβει πιο σημαντικές πρωτοβουλίες για τη διεθνή ασφάλεια συμπεριλαμβανομένης και της συμμετοχής σε στρατιωτικές επιχειρήσεις2.

Όσον αφορά την επίδραση του Brexit στον επιχειρησιακό τομέα της ΚΕΠΠΑ ο αντίκτυπος δεν θα είναι ιδιαίτερα μεγάλος λόγω του γεγονότος πως η συνδρομή της Μ.Βρετανίας σε προσωπικό ήταν αρκετά μειωμένη και σε πιθανές μελλοντικές επιχειρήσεις οι δυνάμεις της μπορούν να συμπεριληφθούν σαν «συνεισφορά τρίτων κρατών.» Επιπροσθέτως, μέχρι τώρα, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ε.Ε δεν συμπεριλαμβάνουν εκστρατευτικές επεμβάσεις στις οποίες θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη η εμπειρία της Μεγάλης Βρετανίας.

Τέλος, οι ποιο σοβαρές επιπτώσεις του Brexit σχετίζονται με τη δημιουργία μιας κοινής αμυντικής αγοράς στην Ε.Ε. Η αμυντική βιομηχανία της Μ.Β είναι από τις ποιο σημαντικές στον Ευρωπαϊκό χώρο. Άρα η αποχώρηση της είναι σχεδόν βέβαιο πως θα καθυστερήσει την διαδικασία ενοποίησης, διότι θα απαιτηθούν μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις για την υπογραφή μιας συμφωνίας συνεργασίας. Ωστόσο, υπάρχει η πιθανότητα, η Ε.Ε να αποφασίσει να ενισχύσει το επίπεδο συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη μέλη για την εδραίωση της αμυντικής αγοράς. Το σενάριο αυτό πιθανώς να αναγκάσει τη Μεγάλη Βρετανία να επιδιώξει την ενίσχυση της συνεργίας με την Ε.Ε για να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα της και να αποφύγει τη δημιουργία εμποδίων.

1Giovanni Faleg, "The Implications of Brexit for the Eu's Common Security and Defence Policy," Center for European Studies (Tuesday, 26 July 2016)., https://www.ceps.eu/publications/implications-brexit-eu%E2%80%99s-common-security-and-defence-policy, 22/1/2017

2Faleg, Giovanni. "The Implications of Brexit for the Eu's Common Security and Defence Policy." Center for European Studies (Tuesday, 26 July 2016).

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.