Πολιτικά στέκια: Aπό τα καφενεία του εθνικού διχασμού στον Μπαϊρακτάρη των «συντεχνιών και των νταβατζήδων»

11:40 24/1/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Ζαχαράτος: Το καφενείο του εθνικού Διχασμού

Η φωτό από το Χρονοντούλαπο

Το καφενείο του «Ζαχαράτου», το οποίο ήταν και στέκι λογοτεχνών (από τον Παλαμά μέχρι τον Ξενόπουλο ενώ αναφέρεται μέχρι και στην «Λωξάντρα» της Μαρίας Ιορδανίδου) βρισκόταν αρχικά στην Ομόνοια αλλά επεκτάθηκε το 1895 με δεύτερο κατάστημα στο Σύνταγμα στη συμβολή των οδών Γεωργίου Α’ και Βουκουρεστίου, εκεί που βρίσκεται σήμερα το ξενοδοχείο NJV Plaza. Μέχρι το 1960 που έκλεισε

ήταν ένα από τα πιο ζωντανά πολιτικά στέκια της πόλης και όπως είχε πει ο Γεώργιος Παπανδρέου « ήταν το δεύτερον και πιο ελεύθερο-ίσως- Κοινοβούλιο από το πραγματικό», ενώ ο δημοσιογράφος Παύλος Παλαιολόγος είχε πει «Από τα μπρίκια του είναι βγαλμένη η σύγχρονη ιστορία του έθνους». Η τοποθεσία του κοντά στο Παλάτι και στη Βουλή τοποθετούσε το Ζαχαράτο στην καρδιά των γεγονότων της εποχής. Από το 1915-1917 τα τραπεζάκια χωριζόντουσαν κομματικά: οι Βενιζελικοί καθόντουσαν στα δεξιά της αίθουσας ενώ οι οπαδοί του λαϊκού κόμματος καθόντουσαν προς την οδό Σταδίου. Λόγω της θέσης του διαδηλώσεις συλλαλητήρια και συγκρούσεις επηρέαζαν και τη δική του λειτουργία –σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής μάλιστα το καφενείο δεν έκλεινε κατά τη διάρκεια γεγονότων απλώς τα γκαρσόνια δεν σερβίρανε γιατί ξέρανε πως «γιατί αν γινόταν πανικός κανείς δεν θα πλήρωνε» όπως σημειώνει ο Γιώργος Θεοτοκάς στην «Αργώ».

Ζonar’s και Φλόκας - το στέκι όλων των μεταπολεμικών πρωθυπουργών

φθηνά τσιγάρα - zonars by NyxtesPremieras
Πλάνα του Ρένου Χαραλαμπίδη με αφορμή την ταινία του, Φτηνά Τσιγάρα το 1999

Σχεδόν όλοι οι μεταπολεμικοί πρωθυπουργοί έχουν περάσει από το εμβληματικό Zonar’s που έκλεισε το 2001. Εκτός από την αδιαμφισβήτητη λογοτεχνική του αξία με ανθρώπους όπως ο Μάνος Χατζιδάκις και η Μελίνα Μερκούρη, εδώ σύχναζαν όλοι οι πολιτικοί της εποχής από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή μέχρι τον Σοφοκλή Βενιζέλο, τον Ηλία Ηλιού, τον τον Γεώργιο Ράλλη, τον Ξενοφώντα Ζολώτα αλλά και το Γιώργο Γεννηματά και το Λεωνίδα Κύρκο. Ο Φλόκας που άνοιξε στον οδό Κοραή to 1938 ήταν στέκι του Κωνσταντίνου Καραμανλή και της γυναίκας του Αμαλίας αλλά παρέμενε στο κέντρο των πολιτικών γεγονότων. Όπως σημειώνει ο Στρατής Τσίρκας στη «Χαμένη Άνοιξη» που εκτυλίσσεται την περίοδο της Αποστασίας τον Ιούλιο του 1965, «Την ίδια στιγμή ακούστηκαν οι σειρήνες των ασθενοφόρων «Προδότες, Δημοκρατία», φώναζε τώρα το πλήθος που ξεχυνόταν πηχτό για να χωθεί στις παρόδους. Πιο πέρα στ’ ασημοπράσινο φως από τους λαμπτήρες του Δήμου, σκιές παλεύαν βουβά» Είδα τα γκαρσόνια του Φλόκα να μπάζουν μέσα βιαστικά καρέκλες και τραπεζάκια. Μερικοί διαδηλωτές τους βοηθούσαν , μα ήταν κι άλλοι που τραβούσαν τις καρέκλες να τις πάρουν μαζί τους» γράφει.

Το περιβόλι του Ουρανού: Tο ρεμπέτικο του σοσιαλισμού

Το περίφημο Περιβόλι του Ουρανού ήταν το αγαπημένο στέκι του Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος αποτελεί κεφάλαιο από μόνος του μιας και είναι ο πρώτος που επέστρεψε μετά από χρόνια στις ταβέρνες και στα καφενεία. Θρυλικά έχουν μείνει τα ζεϊμπέκικα που χόρευε με την παραγγελία αυτή-που ταυτίστηκε με τον Αντρέα όπως φαίνεται και στο βίντεο.

Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι ο «χορευτικός» Παπανδρέου φαίνεται και στην ταινία «Πορεία για την αλλαγή» που γύρισε ο Νίκος Σμαραγδής καταγράφοντας την προεκλογική καμπάνια του Αντρέα στο Ηράκλειο Κρήτης τον Ιούλιο του 1977. Σε καφενεια, συνεστιάσεις, πανηγύρια ο Παπανδρέου οργώνει την Κρήτη δείχνοντας τη στόφα του ανθρώπου που θα οδηγούσε τους Ελληνες να τον ψηφίσουν σε ποσοστό 48% μόλις 4 χρόνια αργότερα.

Στο πρώτο λεπτό ο Ανδρέας χορεύει μαζί με τη Μαργαρίτα σε πανηγύρι

Piccolo Mondo: Η εποχή του ελαφρολαϊκού Αντρέα
Τα γούστα του Ανδρέα Παπανδρέου είχαν ήδη αλλάξει με τη γνωριμία του με τη Δήμητρα Λιάνη - ποιος μπορεί να ξεχάσει το σούσουρο που ξέσπασε όταν πήγε να ακούσει το Γιάννη Πάριο που του τραγουδούσε «Να το πάρεις το κορίτσι;»

Όταν πλέον το πήρε, αλλάξαν και κάπως τα γούστα του. Στέκι των ύστερων Πασοκικών χρόνων του Ανδρέα Παπανδρέου στο Μαρούσι που πηγαίνανε για να ακούσουν τον αγαπημένο τότε τραγουδιστή της κας Λιάνη τον Τάκη Μπινιάρη. Το μεγαλύτερο του χιτ το «Μοιάζουμε» ξεκινά με τους στίχους « Θα μας χωρίζουν πάντα κάποιες διαφορές/Αισθητικές ή ταξικές ή αν θέλεις κι άλλες»

Mπαϊρακτάρης: Πόλεμος στους νταβατζήδες

Με την έλευση του Κώστα Καραμανλή του νεότερου άλλαξαν σφόδρα τα ήθη και των πολιτικών συντακτών χάρη στην αδυναμία του Καραμανλή στις ψησταριές και ειδικότερα στο Μπαϊρακτάρη στο Μοναστηράκι. Εκεί εξάλλου ο κος Καραμανλής είπε και το περίφημο «Δεν θα ανεχτούμε να κυβερνούν την Ελλάδα πέντε νταβατζήδες και έξι συντεχνίες...» στους βουλευτές του Γ’ Θερινου τμήματος της Βουλής το 2004.Ο Μπαϊρακτάρης παρέμεινε στέκι πολιτικών για πολλά χρονια, οι νταβατζήδες και οι συντεχνίες συνέχισαν ακάθεκτες την πορεία τους, και ζήσαμε εμείς καλά κι αυτοί καλύτερα.

Σκίτσο του Σπύρου Δερβενιώτη από το 2004

JΚ
Σταθερό στέκι των πολιτικών της Νέας Δημοκρατίας το καφέ της Πλατείας Κολωνακίου που έχει πια κλείσει ήταν ένα μέρος που συνωστίζονταν τα γαλάζια πουκάμισα, τα πούρα και η κολώνια ανεξαρτήτως κόμματος αν και το στέκι ήταν μάλλον νεοδημοκρατικό. Εδώ σύχναζαν ο Γιώργος Αλαγοσκούφης, ο Γιώργος Βουλγαράκης αλλά και ο Γεράσιμος Γιακουμάτος, καθώς και μπόλικοι συντάκτες που έβγαζαν το ρεπορτάζ της Νέας Δημοκρατίας. Φημολογείται ότι εδώ ερχόταν και ο Κώστας Καραμανλής σε περίοδο δίαιτας για να φάει σαλάτα. Πότε ήταν αυτή η περίοδος δίαιτας δεν το γνωρίζει κανείς πάντως.

Πηγές:Aθήνα, ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη Λογοτεχνία, Θανάσης Γιοχάλας, Τονια Καφετζάκη εκδ. Εστία
1960-2015, Τα καλύτερα μας Χρόνια σε 285 γελοιγραφίες, Κώστας Μητρόπουλος εκδ. Μεταίχμιο