Πώς επηρεάζει τον Πούτιν η ουκρανική αντεπίθεση

06:28 13/9/2022 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η ουκρανική αντεπίθεση στην περιοχή του Χαρκόβου εκλαμβάνεται ως μια σημαντική στρατιωτική επιτυχία για την Ουκρανία και μια σοβαρή ήττα για τις ρωσικές δυνάμεις, υπογραμμίζοντας εκ νέου τις αδυναμίες και τα προβλήματά τους. Ωστόσο, πέραν του αμιγώς στρατιωτικού της υπόθεσης, η εξέλιξη αυτή αποτελεί σοβαρό πλήγμα και για την εικόνα του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν- δεδομένου πως ακόμα και φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ στη Ρωσία

κάνουν λόγο για μια «δύσκολη κατάσταση».

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, ο γνωστός παρουσιαστής Ντμίτρι Κισέλεφ είπε πως «στο μέτωπο της ειδικής επιχείρησης, αυτή ήταν η δυσκολότερη εβδομάδα ως τώρα. Ήταν ιδιαίτερα σκληρή στο μέτωπο του Χαρκόβου, όπου μετά από μια επίθεση από εχθρικές δυνάμεις αριθμητικά μεγαλύτερες από τις δικές μας, τα ρωσικά στρατεύματα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν πόλεις που είχαν προηγουμένως ελευθερώσει».

Βεβαίως, ρωσικά κρατικά ΜΜΕ προσπαθούν να παρουσιάσουν κάπως διαφορετικά την κατάσταση, καθώς δεν κάνουν λόγο για «υποχώρηση». Η Rossiyskaya Gazeta γράφει πως το ρωσικό υπουργείο Άμυνας διέψευσε φήμες πως ρωσικά στρατεύματα τράπηκαν σε φυγή από τη Μπαλακλίγια, το Κουπιάνσκ και το Ίζιουμ, μα πως «ήταν μια προσχεδιασμένη ανασύνταξη». Στην ταμπλόιντ Moskovsky Komsomolets, αναλυτής λέει πως «είναι ξεκάθαρο πως υποτιμήσαμε τον αντίπαλο. Οι ρωσικές δυνάμεις αντέδρασαν πολύ αργά και ήρθε η κατάρρευση...αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υποστούμε ήττα και προσπαθήσαμε να ελαχιστοποιήσουμε τις απώλειες αποσύροντας τα στρατεύματά μας ώστε να μην περικυκλωθούν».

Οργισμένες ήταν οι αντιδράσεις και σε φιλορωσικά κανάλια των social media, ενώ «πατριώτες» bloggers κατηγορούν τον στρατό για λάθη. Ο ηγέτης της Τσετσενίας, Ραμζάν Καντίροφ, είπε πως «αν σήμερα ή αύριο δεν υπάρξουν αλλαγές στη στρατηγική, θα αναγκαστώ να μιλήσω με την ηγεσία του υπουργείου Άμυνας και την ηγεσία της χώρας για να εξηγήσω την πραγματική κατάσταση».

Δεδομένου ότι όλα δείχνουν πως στην αρχή η ρωσική ηγεσία προσέβλεπε σε μια γρήγορη, νικηφόρα επιχείρηση και, αντ’αυτού, ο πόλεμος διαρκεί επτά μήνες, με τη Ρωσία να υφίσταται βαριές απώλειες και την Ουκρανία όχι απλά να συνεχίζει να αντιστέκεται, μα να δείχνει πως μπορεί και να αντεπιτίθεται, τίθεται το ερώτημα: Τι πολιτικές συνέπειες θα μπορούσε να έχει αυτό για τον ίδιο τον Πούτιν;

Ο Ρώσος πρόεδρος για πάνω από 20 χρόνια είχε την αύρα του νικητή: Πως πάντα τα κατάφερνε να τα βγάζει πέρα σε δύσκολες καταστάσεις. Ωστόσο η εξέλιξη της εισβολής στην Ουκρανία δείχνει πως πιθανότατα η απόφαση του «σκακιστή» Πούτιν ήταν αποτέλεσμα πολύ λανθασμένων υπολογισμών, καθώς η Ρωσία απέτυχε να σημειώσει μια γρήγορη νίκη και ενεπλάκη σε μια μακρά, αιματηρή σύγκρουση, στην οποία έχει υποστεί και σημαντικές ήττες. Τέτοιες εξελίξεις συχνά προκαλούν προβλήματα για αυταρχικούς/ απολυταρχικούς ηγέτες- άλλωστε οι στρατιωτικές αποτυχίες κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο έφεραν και τη Ρωσική Επανάσταση και την πτώση του Τσάρου.

Ο ίδιος ο Πούτιν δεν φαίνεται καθόλου πρόθυμος να καταλήξει ο ηττημένος της υπόθεσης: Τη Δευτέρα ο εκπρόσωπός του, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε σε δημοσιογράφους πως «η ειδική στρατιωτική επιχείρηση συνεχίζεται και θα συνεχιστεί μέχρι όλοι οι στόχοι που είχαν τεθεί να επιτευχθούν». Σε αυτό το πλαίσιο τίθεται το εξής ερώτημα: Τι θα κάνει μετά ο Πούτιν;

Κρίνοντας από τη γραμμή που προωθούν τα κρατικά ΜΜΕ, οι αποτυχίες στο μέτωπο φαίνονται να αποδίδονται στη δυτική στήριξη προς την Ουκρανία. Αυτό προκαλεί ανησυχίες για περαιτέρω κλιμάκωση- ακόμα και για χρήση πυρηνικών: Η ρωσική πλευρά έχει επανειλημμένα διαβεβαιώσει πως δεν υπάρχει ανάγκη για χρήση πυρηνικών όπλων στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία, ωστόσο η ουκρανική πλευρά προειδοποιεί πως υφίσταται απειλή για χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Επίσης, τίθεται το θέμα της επιστράτευσης για την αναπλήρωση των απωλειών: Μέχρι τώρα ο Πούτιν δεν έχει κινητοποιήσει τις εφεδρείες της Ρωσίας, που φτάνουν τα δύο εκατομμύρια εφέδρους με στρατιωτική υπηρεσία εντός των τελευταίων πέντε ετών. Εάν κάνει κάτι τέτοιο θα πρόκειται για παραδοχή πως αυτό το οποίο παρουσίαζε ως περιορισμένης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση είναι ένας γενικευμένος πόλεμος ενάντια σε άλλη μια σλαβική χώρα- και ότι δεν εξελίσσεται καλά για τη Ρωσία.

Προς το παρόν δεν φαίνεται πάντως να υπάρχει πανικός στο Κρεμλίνο: Η ρωσική κρατική τηλεόραση παρουσιάζει μια όλο και θετικότερη εικόνα, περιγράφοντας μάλιστα μια σειρά πυραυλικών πληγμάτων στις ουκρανικές υποδομές ενέργειας ως «σημείο καμπής». Ο ίδιος ο Πούτιν επίσης δεν φαίνεται να ασχολείται ιδιαίτερα με τις εξελίξεις στην Ουκρανία: Εμφανιζόμενος στην τηλεόραση να προεδρεύσει σε συνάντηση για την οικονομία, δεν αναφέρθηκε καν στην ουκρανική αντεπίθεση, λέγοντας μάλιστα πως η Ρωσία αντέχει στις κυρώσεις από τη Δύση.

Τη Δευτέρα πάντως οι ουκρανικές δυνάμεις εμφανίζονταν να προχωρούν ακόμα πιο βαθιά στις περιοχές που είχαν καταλάβει οι Ρώσοι- αν και οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδιζαν το Χάρκοβο. Το γενικό επιτελείο της Ουκρανίας έκανε λόγο για ανάκτηση άνω των 20 πόλεων και χωριών, καθώς και για απόκρουση ρωσικών επιθέσεων σε σημαντικές περιοχές στο Ντονέτσκ. Παράλληλα ο Βιτάλι Γκάντσεφ, διορισμένος από τη Μόσχα επικεφαλής της κατοχικής διοίκησης στην περιοχή του Χαρκόβου, αναγνώριζε πως οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν πραγματοποιήσει ρήγμα στο μέτωπο.

Ο Oυκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι υποστήριξε πως τον Σεπτέμβριο οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν ανακτήσει πάνω από 6.000 τετραγωνικά χλμ εδάφους από τους Ρώσους, στα ανατολικά και στα νότια. 

Περαιτέρω υποχωρήσεις των Ρώσων θα επέτρεπαν στις ουκρανικές δυνάμεις να επιτεθούν σε περιοχές τις οποίες οι Ρώσοι και οι αυτονομιστές που υποστηρίζουν ελέγχουν από το 2014. Μάλιστα, σε κάποιες περιοχές οι ουκρανικές δυνάμεις φέρονται να έχουν φτάσει μέχρι και τα βορειοανατολικά σύνορα, ενώ υποστηρίζεται πως έχουν πιάσει πολλούς αιχμαλώτους- με προεδρικό σύμβουλο να λέει πως υπάρχουν τόσοι αιχμάλωτοι πολέμου στη χώρα που δεν μπορούν πλέον να στεγαστούν. Παράλληλα, οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις λένε πως έχουν βρει και άλλα στοιχεία για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θηριωδίες από Ρώσους στρατιώτες. Επίσης, σύμφωνα με το βρετανικό υπουργείο Άμυνας, η Μόσχα δυσκολεύεται να στείλει να στείλει ενισχύσεις και στα νότια, όπου η Ουκρανία προσπαθεί να απομονώσει χιλιάδες Ρώσους στρατιώτες στη δυτική όχθη του Δνείπερου.

Γενικότερα μιλώντας, οι εξελίξεις αυτές φαίνονται να έχουν τονώσει σημαντικά το ηθικό στην Ουκρανία- τη στιγμή που, όπως προαναφέρθηκε, στη Ρωσία φαίνεται να αυξάνεται η δυσαρέσκεια απέναντι στο Κρεμλίνο.

Με πληροφορίες από BBC, Reuters, Associated Press

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ...«Οκταπλάσιοι οι Ουκρανοί στρατιώτες»: Τι λένε στα ρωσικά ΜΜΕ για την ουκρανική αντεπίθεσηΟυκρανία: Η Ρωσία χτυπά σταθμούς παραγωγής ενέργειας μετά την αντεπίθεση του ΚιέβουΚρεμλίνο: Θα πετύχουμε όλους τους στόχους που έχουμε θέσει στην Ουκρανία