Πού πάμε; Ένα ερώτημα για τους ηγέτες της ΕΕ

08:20 6/6/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Όλοι γνωρίζουμε την ατάκα του Αυλωνίτη «ορέ πού πάμε ρε, πού πάμε;» στην ταινία «η ωραία των Αθηνών» και την έχουμε πει και εμείς σε κάποιες φάσεις της ζωής μας. Αυτό λοιπόν είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν οι ηγέτες των κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε λίγες ημέρες πάνω από 400 εκατομμύρια ψηφοφόροι θα κληθούν να επιλέξουν τους αντιπροσώπους στην Ευρώπη αλλά και -έμμεσα- την ηγεσία της Ένωσης. Είναι λοιπόν απαραίτητο ν’ αναρωτηθούν υποψήφιοι και ψηφοφόροι ποιο θα είναι το μέλλον της Ένωσης και ποια η θέση της στην

ισορροπία ισχύος στο διεθνές σύστημα.

Η συζήτηση για την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης ήταν αντικείμενο συζήτησης σε διάφορα συνέδρια και στις αίθουσες των πανεπιστημίων. Ήταν μόνο μια ιδέα και κύριος ενδιαφερόμενος για αυτό το θέμα ήταν η ακαδημαϊκή κοινότητα. Όμως, από τις αρχές του αιώνα η ιδέα της αυτονομίας της Ευρώπης σε ζητήματα άμυνας- ασφάλειας έχει κάνει την εμφάνισή της και σε συζητήσεις εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας.

Ποια είναι όμως η κατάσταση στο διεθνές σύστημα όσο η Ευρώπη σκέφτεται τι, πως και αν πραγματικά θέλει την αυτονόμηση της και την ανάδειξή της σε ανεξάρτητο πόλο ισχύος στο διεθνές σύστημα;

Στα ανατολικά η Ρωσία μετά από μια περίοδο εσωστρέφειας και αναδιοργάνωσης επέστρεψε στη διεθνή πολιτική σκηνή με πρόθεση να πάρει τη ρεβάνς. Η πρόθεση παρουσιάστηκε το 2007 στην ομιλία του Ρώσου προέδρου στο Μόναχο και έναν χρόνο αργότερα στην Γεωργία τα λόγια έγιναν πράξεις. Ύστερα ήρθε η Ουκρανία ( ο πρώτος γύρος), η Συρία και το 2022 πάλι η Ουκρανία ( δεύτερος γύρος).

Στην Ασία η Κίνα εκμεταλλευόμενη την οικονομική της ανάπτυξη έχει ξεκινήσει να υλοποιεί μεγάλα προγράμματα εκσυγχρονισμού των ενόπλων δυνάμεων της. Προκαλεί εντάσεις στην νότια Σινική θάλασσα ενώ μέσα από το BRI επιχειρεί να δημιουργήσει μια ζώνη εμπορικών σχέσεων με αυτήν στην κεφαλή.

Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η Ινδία. Το Νέο Δελχί μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι και αποτελεί ανταγωνιστή της Κίνας για την ηγεμονία της νότιο-ανατολικής Ασίας και μελλοντικά σημαίνοντα δρώντα στις διεθνείς εξελίξεις.

Η Μέση Ανατολή και η Αφρική, κυρίως το Σάχελ, αποτελούν δύο περιοχές στην άμεση περιφέρεια της Ευρώπης που χαρακτηρίζονται από αστάθεια και συχνές συγκρούσεις, αποτέλεσμα των οποίων είναι μεταναστευτικά κύματα προς την Ευρώπη, εντός των οποίων βρίσκονται ακραίοι ισλαμιστές.

Η Τουρκία είναι ένα ακόμα ζήτημα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας. Η Άγκυρα δεν επιδιώκει την περιφερειακή ηγεμονία αλλά την ανάδειξή της σε δύναμη πλανητικής εμβέλειας. Η σχέση Ευρώπης- Τουρκίας είναι δεν είναι σχέση αγάπης και ειλικρίνειας. Είναι σχέση συμφερόντων. Η Ευρώπη πληρώνει την Τουρκία για να κρατά εκατομμύρια μεταναστών μακριά και η Τουρκία χρησιμοποιεί την Ευρώπη ως αγορά για τα προϊόντα της.

Τι γίνεται όμως με την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού; Οι ΗΠΑ μέσω του ΝΑΤΟ υπήρξαν ο κύριος πάροχος ασφάλειας για την Γηραιά Ήπειρο, ωστόσο με την απόφαση τους το 2009 για στροφή προς την Ασία (Pivot to Asia) δήλωσαν ότι το κέντρο βάρους των πολιτικών τους θα είναι ο Ειρηνικός και η ανάσχεση της Κίνας. Η στροφή θα είχε ολοκληρωθεί αν δεν ήταν η Αραβική Άνοιξη και η Ουκρανία. Επίσης, η πρώτη ( ; ) θητεία Τράμπ έδειξε με τον πιο σαφή τρόπο ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει να κάνει outsourcing στην ασφάλεια της.

Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της νέας ηγεσίας της Ένωσης. Δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα. Απαιτεί χρόνο, χρήμα και συναινέσεις. Αλλά χωρίς αυτή η Ευρώπη δεν θα είναι ανεξάρτητη.

Related...Ευρωεκλογές: Η ανανέωση εκκρεμεί, και η καθυστέρηση ξοδεύει δανεικό χρόνοΕυρωεκλογές: Κέρδη και απώλειες για τα κόμματα - Η Μελόνι διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο