Πρώτα βήματα ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής
Ας αρχίσουμε από τα βασικά: οι καλές εποχές πέρασαν. Η περίοδος σχετικής σταθερότητας και ειρήνης που επικράτησε -ειδικά στην Ευρώπη- τα τελευταία 30 χρόνια, τελείωσε.
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, που σηματοδοτήθηκε με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, επιβεβαιώθηκαν δύο αρχές: το απαραβίαστο των διεθνών συνόρων και το δικαίωμα κάθε χώρας να εντάσσεται σε όποια συμμαχία ή περιφερειακό οργανισμό επιθυμεί.
Υπό αυτήν την έννοια, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήταν μια «τομή». Διότι αμφισβήτησε εμπράκτως και με τη βία, τις δύο αυτές βασικές αρχές. Δεν πρόκειται για μια «εφήμερη»
Η Ευρώπη αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι πρέπει να αποκτήσει πολύ μεγαλύτερες δικές της δυνατότητες στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Το γεγονός ότι στα ανατολικά της βλέπει έναν γιγάντιο απειλητικό γείτονα, που συνεχώς ενισχύει το αυταρχικό καθεστώς στο εσωτερικό του και την επεκτατική-επιθετική πολιτική προς το εξωτερικό, την οδηγεί στο συμπέρασμα πως η ίδια δεν μπορεί να συνεχίσει με τους πενιχρούς πόρους για την άμυνα της.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής που στηρίζουν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο τις αμυντικές ανάγκες της Ευρώπης, έχουν αρχίσει να μετατοπίζουν το ενδιαφέρον τους και προς άλλα διεθνή μέτωπα. Με ιδιαίτερη αιχμή αυτό του Ινδο-Ειρηνικού Ωκεανού, όπου η Κίνα συνεχώς αυξάνει τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς της, ενώ οξύνει την εθνικιστική ρητορική και την επιθετική συμπεριφορά προς γειτονικές της χώρες.
Ιδιαιτέρως μάλιστα η πιθανότητα να εκλεγεί πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ, θέτει τους Ευρωπαίους μπροστά σε επείγουσες επιλογές. Είναι γνωστό ότι ο Τραμπ περιφρονεί τους Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ, δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας του (όπως το ΝΑΤΟ), και επιθυμεί να προωθήσει μια απομονωτική εξωτερική πολιτική, με βάση το εθνικιστικό σύνθημα «Πρώτα η Αμερική», που στην ουσία σημαίνει «Μόνο η Αμερική». Η στενή μάλιστα προσωπική και επιχειρηματική συνεργασία του με τον Πούτιν, δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού στην Ευρώπη.
Πριν αρκετά χρόνια συμφωνήθηκε η δέσμευση όλων των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ να διαθέτουν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες. Η Γερμανία πρώτη αύξησε τις αμυντικές δαπάνες της, διαπιστώνοντας την μεγάλη υστέρηση της στον τομέα αυτόν.
Όμως, αυτή η δέσμευση ακόμα και σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί από όλους. Ήδη ο νέος πρωθυπουργός της Πολωνίας πρότεινε αυτό το όριο να αυξηθεί και να φτάσει στο 3% του ΑΕΠ κάθε χώρας. Να σημειωθεί εδώ ότι η Ελλάδα επί πολλά χρόνια ξοδεύει περισσότερα από αυτό το ποσοστό.
Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) δημοσιοποίησε την Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανική Συνεργασία-EDIS, που περιλαμβάνει συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους κοινών προμηθειών, εμπορίου και παραγωγής μέχρι το 2030, συν χρηματοδοτήσεις 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ για την ανάπτυξη μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Το εγχείρημα βασίζεται στη διαπίστωση ότι ενώ οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. δαπανούν πολλά για τις αμυντικές βιομηχανίες τους, το γεγονός ότι η καθεμιά ακολουθεί ξεχωριστό δρόμο οδηγεί σε πολύ χαμηλότερα αποτελέσματα από άλλες δυνάμεις εκτός Ευρώπης, παρότι οι τελευταίες διοχετεύουν μικρότερα ποσά στις αμυντικές προμήθειες τους.
Η ΕΕ προχωρά με μικρά βήματα προς μια Κοινή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας. Αυτό είναι απολύτως αναγκαίο ώστε να μπορέσει να γίνει γεωπολιτικός παίκτης παγκοσμίως με ισχυρό διεθνές αποτύπωμα. Είναι φυσικό σε αυτόν τομέα η Γαλλία να επιθυμεί πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, έχει παρουσία και συμφέροντα σε πολλά μέρη του κόσμου, διαθέτει τις ισχυρότερες στρατιωτικές δυνατότητες, καθώς και η μόνη με πυρηνικό οπλοστάσιο.
Για πολλά χρόνια οι ΗΠΑ θα είναι βασικός παράγοντας στο σύστημα ευρωπαϊκής ασφάλειας. Αλλά επειδή ουδείς γνωρίζει τις μελλοντικές εξελίξεις, τα βήματα της Ευρώπης είναι αναγκαίο να επιταχυνθούν. Ήδη υπάρχει η Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία-PESCO για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ που επιθυμούν. Σε αυτήν μπορούν να συμμετέχουν και ευρωπαϊκές χώρες μη-μέλη της ΕΕ, όπως η Νορβηγία, ίσως μελλοντικά η Τουρκία, κ.α.
Σε πρώτη φάση στόχος είναι η ενίσχυση του ευρωπαϊκού πόλου εντός του ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσφατα έφτασαν στις 21 οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ που εντάσσονται στο κοινό σύστημα αντιπυραυλικής και αντιαεροπορικής άμυνας, που ονομάζεται “Ευρωπαϊκή Ασπίδα του Ουρανού-ESS”, κάτω από τον συντονιστικό ρόλο της Γερμανίας.
Παράλληλα όμως είναι αναγκαίο να ετοιμάζεται και μια ευρωπαϊκή αυτόνομη παρουσία και στρατηγική στα θέματα ασφάλειας. Αυτό δεν σημαίνει ρήξη με τις ΗΠΑ, αλλά προσπάθεια για διαμόρφωση μιας -όσο το δυνατόν- ισότιμης συνεργασίας ΕΕ-ΗΠΑ.
Επίσης θα είχε ιδιαίτερη σημασία, πέραν των ΗΠΑ, η ΕΕ να προχωρήσει σε απευθείας συνεργασίες στον αμυντικό τομέα με χώρες εκτός Ευρώπης που έχουν παρόμοια συμφέροντα και αρχές, όπως Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα.
***
*Ο Θόδωρος Τσίκας είναι Πολιτικός Επιστήμονας - Διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης-ΕΕνΟΕ
Related...Χούθι: Συμφώνησαν με Κίνα και Ρωσία να μην επιτίθενται στα πλοία τουςΕλλάδα - Καζακστάν: Ενα βήμα πριν το Euro 2024 η Εθνική (Βίντεο)!Ευρωεκλογές: Νέα δημοσκόπηση με ανατροπές για κόμματα και αρχηγούς- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Survivor αποχώρηση: Αυτός ο παίκτης έφυγε-Πόσα χρήματα πήρε
- Έπεσε σε κώμα από γυρισμένη τρίχα στη βουβωνική χώρα – Έπαθε πνευμονία και έκανε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς
- Survivor: Αποχώρησε ο πιο αδύναμος παίκτης – Χαρούμενη η Σταυρούλα με την παραμονή του Περπατάρη
- Survivor 2024 21/3: Αποχώρησε ο Ρίνγκο πριν τις αλλαγές της Κυριακής 24/3 - Με πόσα χρήματα επιστρέφει
- Αναδρομικά 54 μηνών θα λάβουν 6.700 συνταξιούχοι - Ποιοι είναι οι δικαιούχοι
- Άγρια συμπλοκή σε σχολείο: «Μιλήσαμε οι γονείς και ο άλλος γονέας έδειξε ενδιαφέρον, μίλησαν και τα παιδιά και τέλος καλό»
- Πιερρακάκης: Το πλαίσιο χρήσης των κινητών τηλεφώνων στα σχολεία εξετάζεται
- Η παγίδα του Σπίρτζη, οι προβλέψεις για τον κατώτατο μισθό, οι φόβοι για φούσκα στα ακίνητα, η Moody’s, οι αναβαθμίσεις του Economist και η πραγματικότητα
- Η Κέιτ αγνοείται
- Ο Τραμπ εκλιπαρεί ένα εκατομμύριο oπαδούς του να πληρώσουν για να αποφύγει την κατάσχεση του ουρανοξύστη του
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Huffington Post Greece
- Τελευταία Νέα Huffington Post Greece
- Πρώτα βήματα ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής
- Σύμβαση 717 ΟΣΕ: Απολογήθηκαν στην Ευρωπαία Ανακρίτρια οι δύο πρώτοι κατηγορούμενοι
- «Πράσινο» φως από τους ηγέτες της ΕΕ για ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βοσνία
- Ελλάδα - Καζακστάν: Ενα βήμα πριν το Euro 2024 η Εθνική (Βίντεο)!
- Γάζα: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί για άμεση ανθρωπιστική παύση που θα οδηγήσει σε βιώσιμη εκεχειρία
- «Θύμα» ρώσων φαρσέρ έπεσε η ΔΟΕ ενόψει των Ολυμπιακών του Παρισιού
- ΗΠΑ: Μετανάστες σπάζουν το συρματόπλεγμα, ρίχνουν κάτω φρουρούς και διασχίζουν τα σύνορα (Βίντεο)
- Ιταλία: Η αστυνομία έδωσε ένα καλό μάθημα της Αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»
- Αλλάζει ο σχεδιασμός στις πυρκαγιές: Άμεση πλέον η απογείωση εναέριων μέσων για την κατάσβεση
- Ο Κίλιαν Μέρφι επιστρέφει στον Τόμι Σέλμπι για την ταινία «Peaky Blinders»
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Τέλος η κατάθεση φορολογικών δηλώσεων για εκατομμύρια πολίτες - Αυστηρότερα κριτήρια για Golden Visa
- Μπακς - Νετς 115-108: Ο Αντετοκούνμπο επέστρεψε κι ο Λίλαρντ ήταν ηγέτης
- Άγρια συμπλοκή σε σχολείο: «Μιλήσαμε οι γονείς και ο άλλος γονέας έδειξε ενδιαφέρον, μίλησαν και τα παιδιά και τέλος καλό»
- Τέλη κυκλοφορίας: Όλες οι αλλαγές, συγκροτήθηκε ειδική ομάδα εργασίας
- Ο καιρός σήμερα (22/3/2024)
- Πώς θα γίνουν οι προκριματικές των υποψήφιων ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ
- ΕΕ: Δεν αναγνωρίζει τις παράνομες «εκλογές» που οργάνωσε η Ρωσία στα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη
- Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις Κυριακή και Δευτέρα στην Αθήνα για τις παρελάσεις
- Καιρός: Σχεδόν αίθριος με τοπικές βροχές σε ηπειρωτικά και Κρήτη – Η πρόγνωση για την 25η Μαρτίου
- Γεραπετρίτης σε φοιτητές: Η Ελλάδα ασκεί εξωτερική πολιτική αρχών, βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο