Ρευστοποίηση του ελληνικού πολιτικού συστήματος

11:14 17/7/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Στα χρόνια της κρίσης είδαμε τον κατακερματισμό του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Σήμερα μαρτυρούμε την ρευστοποίησή του.

Όταν, από τον Μάϊο του 2012 μέχρι τις (πρώτες;) εκλογές του 2015 ο παλιός δικομματισμός εκτοπίστηκε από τον κεντρικό ρόλο και ο πρώην μικρός ΣΥΡΙΖΑ τον ανέλαβε, οι επιφανειακότεροι εκ των αναλυτών υπέθεσαν ότι αυτή είναι, όλη κι όλη, η μεταμόρφωση του ελληνικού πολιτικού συστήματος κατά την διάρκεια της κρίσης. Η προσχώρηση

του ΣΥΡΙΖΑ στην λογική του μνημονίου (το περίφημο "ΤΙΝΑ: There Is No Alternative") και οι προσεχείς πολιτικές αναταράξεις που δεν μπορούν παρά να συμβούν μάς δείχνουν ότι δεν είμαστε ούτε καν στα μισά του δρόμου...

Μία-μία η κυβερνήσεις ανήλθαν στην εξουσία για να πραγματοποιήσουν πολιτικό πρόγραμμα αντίστροφο των δεσμεύσεών τους. Ο Γιώργος Παπανδρέου με το «λεφτά υπάρχουν». Ο Αντώνης Σαμαράς με την «επαναδιαπραγμάτευση». Και ο Αλέξης Τσίπρας με το «τέλος των μνημονίων». Ένας-ένας οι άξονες διχοτόμησης της πολιτικής γεωγραφίας (αναγκαίοι για την λειτουργία της) κατέρρευσαν. Η διάκριση αριστεράς-δεξιάς, όπως αυτή κατενοείτο μέχρι την αρχή της κρίσης. Η προοπτική της «επαναδιαπραγμάτευσης» σε αντιδιαστολή με την τυφλή υλοποίηση των προγραμμάτων. Και, τέλος, το «μνημόνιο-αντιμνημόνιο», το οποίο καταρρέει με πάταγο: με την «κυβέρνηση του αντιμνημονίου» να ψηφίζει και να καλείται να εφαρμόσει το σκληρότερο μνημόνιο που είδε η Ελλάδα, σε μια παρενδυτική κατάσταση όπου κυβερνητικοί βουλευτές «στηρίζουν την κυβέρνηση αλλά δεν ψηφίζουν τους νόμους της», αφού άλλωστε θα τους ψηφίσει η αντιπολίτευση...

Ειδική μνεία αξίζει να γίνει στο κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, που υπήρχε και πριν την κρίση, οι ΑΝΕΛ προέκυψαν επί τη βάσει της άρνησης του μνημονίου, κυρίως ως νεοδημοκράτες βουλευτές που το κατεψήφισαν. Δηλαδή, το raison d'être του κόμματος, ο λόγος της ύπαρξής του, είναι να καταψηφίζει μνημόνια--ειδάλλως, προς τι η διάσπαση από τη ΝΔ το 2012; Κι όμως, αυτό το υπαρξιακά αντιμνημονιακό κόμμα υπερψήφισε ολοσχερώς δύο φορές το νέο μνημόνιο (μία φορά πριν την σύνοδο κορυφής, ως εντολή διαπραγμάτευσης, και μία φορά μετά) χωρίς καμία διαρροή, χωρίς καμία εξαίρεση! Και φυσικά με ακριβώς την ίδια επεξήγηση που έδωσαν και όλοι οι προηγούμενοι: «τα μέτρα δεν μας αρέσουν, είναι φρικτά, αλλά δεν υπήρχε άλλη επιλογή για το καλό του ελληνικού λαού». Το ζήτημα στην εδώ συζήτησή μας δεν είναι αν όντως υπήρχε εναλλακτική ή εάν όλα γίνονται για την «καρέκλα», καθολική αναλυτική επεξήγηση προσφιλής στην καφενειακή ανάλυση του πολιτικού γίγνεσθαι. Το ζήτημα είναι η σφοδρότητα των μεταλλάξεων που προξενεί η πραγματικότητα--και έχουμε ακόμα να δούμε πολλά...

Οι άξονες διχοτόμησης δεν καταρρέουν μόνοι τους. Συμπαρασύρουν υποχρεωτικά και το πολιτικό σύστημα, το οποίο για να υπάρχει χρειάζεται στοιχειωδώς λειτουργικούς άξονες διχοτόμησης που δημιουργούν πολιτική γεωγραφία. Και το αφήγημα του πρωθυπουργού, πως θα εφαρμόσει με φιλολαϊκό τρόπο (;) το νέο μνημόνιο πατάσσοντας παράλληλα την διαφθορά, προφανώς δεν επαρκεί για να σώσει την κατάσταση. Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να λειτουργεί αιωνίως σε αυτή την ενδιάμεση κατάσταση (ακόμα κι αν αποχωρήσει το συνεπές κομμάτι του) ούτε η αντιπολίτευση ενδέχεται να περιοριστεί στο να υπερψηφίζει ασμένως τις λεπτομέρειες των μνημονίων.

Τι λογική θα μπορούσε να έχει η συνέχιση της κυριαρχίας του ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σκηνικό για μακρό χρονικό διάστημα, μετά τις τελευταίες εξελίξεις;

Εξυπακούεται ότι όσο το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα είναι αναιμικό και η εκπροσώπησή του προσχηματική, ο Αλέξης Τσίπρας θα διατηρεί ένα πολιτικό προβάδισμα, επί παραδείγματι σε προσεχείς εκλογικές αναμετρήσεις. Όχι όμως λόγω κάποιας ιδιότητας δικής του, αλλά λόγω των ιδιοτήτων που δεν έχουν οι ανταγωνιστές του--ακόμα. Αυτό το προβάδισμα είναι εκ της φύσεώς του καταδικασμένο να εκλείψει αμέσως μόλις φανούν εναλλακτικές προτάσεις για την πορεία της χώρας σοβαρότερες από την παρενδυτική «φιλολαϊκή εφαρμογή του πλέον βαρέως μνημονίου» που επιχειρεί να προτάξει ως αφήγημα ο πρωθυπουργός.

Διότι με την πορεία των πραγμάτων εκπίπτουν και τα δύο θεμέλια της υπεσχημένης διακυβέρνησης Τσίπρα: και το «αντιμνημόνιο» και η «κυβέρνηση της Αριστεράς». Είναι απολύτως αδύνατον να έχει οποιοδήποτε διακριτά «αριστερό» περιεχόμενο η εφαρμογή της συμφωνίας (το πραγματικό ερώτημα είναι αν έχει κάποιο οικονομικά βιώσιμο περιεχόμενο γενικώς), οπότε εκ των πραγμάτων ο Αλέξης Τσίπρας, εάν και εφ' όσον παραμείνει στην πρωθυπουργία, θα διακριθεί ως de facto ηγέτης του φιλευρωπαϊκού μπλοκ ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-Ποτάμι--με ή χωρίς διακυβέρνηση μαζί με αυτά τα κόμματα. Εξ ου και τα συνεχή εύσημα από αυτόν τον χώρο, ότι «ωρίμαστε», «έγινε ρεαλιστής», «προσχώρησε στην σοβαρότητα». Στο διαδίκτυο ευφυώς συγκρίθηκαν αυτά τα εύσημα με τον τρόπο που μιλάμε για τα κατοικίδια: «μαθαίνει γρήγορα», «δεν λερώνει πια», «είναι ήσυχος στη βόλτα». Είναι προφανές ότι αυτή η διάταξη δεν είναι πολιτικά βιώσιμη, διότι αφ' ενός ένα κεφάλι δεν μπορεί να ζει χωρίς σώμα, αφ' ετέρου η de facto μεταμόσχευση ηγετικής κεφαλής σε εντελώς άλλο πολιτικό σώμα είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, αν όχι όλως αδύνατη...

Ποια είναι η επόμενη φάση; Η λογική και η φορά των εξελίξεων των τελευταίων ετών υπαγορεύει ότι ο επόμενος προσωρινός άξονας διχοτόμησης της πολιτικής γεωγραφίας θα είναι ο άξονας «ευρωλαϊκισμός-ευρωσκεπτικισμός». Προσωρινός μεν, ο επόμενος δε. Και κατ' αρχήν αποκλειστικά νομισματικός.

Επόμενος και επερχόμενος, διότι αυτή είναι η μόνη πραγματική πολιτική διάκριση που έχει περισσέψει, και η πραγματική φύση του «μνημόνιο-αντιμνημόνιο»: είτε ευρώ με κάθε, μα κάθε (ανθρωπο)θυσία, είτε εθνικό νόμισμα με όλην την βέβαιη φτώχεια που αυτό συνεπάγεται.

Και προσωρινός, διότι ο ευρωσκεπτικισμός δεν είναι ένας και ενιαίος, δεν έχει στοιχειωδώς ενοποιήσιμη πολιτική πλατφόρμα πέραν της επιστροφής σε εθνικό νόμισμα και της ευχής (;) για παραγωγική ανασυγκρότηση.

Ο πρώτος πόλος είναι υπαρκτός, στερρός και δομημένος. Ο δεύτερος πόλος ή θα υπάρξει σύντομα με σοβαρότητα, σχέδιο και παρρησία ως προς την φτώχεια που συνεπάγεται, ή θα τον κληρονομήσουν τα πιο σκοτεινά στοιχεία του πολιτικού μας συστήματος, οι νεο-ναζιστές.

Η θρηνητική εικασία γι' αυτά όμως απαιτεί δεύτερο, προσεχές σημείωμα.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.