Το Μακεδονικό από την πλευρά της ΠΓΔΜ

11:46 19/12/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Νίκολα Πόποσκι, φέρεται να δήλωσε ενόψει της επίσκεψής του στην Ελλάδα πως η πατρίδα του είναι διατεθειμένη να κάνει ένα βήμα πίσω στο θέμα της ονομασίας. Πολλοί ίσως να πανηγυρίζουν στο άκουσμα της είδησης. Το γεγονός πως υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ επισκέφθηκε την Ελλάδα,

πρώτη φορά έπειτα από 15 χρόνια, είναι από μόνο του κάτι το θετικό. Ωστόσο πριν βιαστούμε να χαμογελάσουμε και να σκεφτούμε πως έρχονται καλά νέα, θα πρέπει να αναλογιστούμε πρώτα κάποια δεδομένα στο περίφημο «Μακεδονικό».

Οι κυβερνήσεις της ΠΓΔΜ, χρόνια τώρα, έχουν επενδύσει πολύ περισσότερο στην επικοινωνιακή διαχείριση του μεταξύ μας ζητήματος από τις δικές μας κυβερνήσεις. Εκτός αυτού, φροντίζουν συστηματικά να ακούγονται οι απόψεις στα διεθνή φόρα και ΜΜΕ. Οι περισσότερες από τις δηλώσεις των αξιωματούχων της γειτονικής χώρας γίνονται για να ακουστούν από τη «διεθνή κοινότητα» κι όχι για να προσφέρουν κάτι το ουσιαστικό στην επίλυση του χρόνιου ζητήματος. Το ότι λοιπόν ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ προέβη σε μια δήλωση, δε σημαίνει ότι θα δούμε τη δήλωση αυτή να παίρνει σάρκα και οστά. Η κυβέρνηση του επενδύει σταθερά στην οικοδόμηση της εικόνας του πρόθυμου προς αμοιβαίες υποχωρήσεις και κινήσεις παίκτη προς το εξωτερικό, που όμως έχει το δίκιο με το μέρος του και σκοντάφτει στην απροθυμία προς επίλυση της ελληνικής πλευράς. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ δεν θέλει τη λύση και δεν τη χρειάζεται. Δε θα ήταν λάθος να πούμε πως η γειτονική μας χώρα είναι που βιάζεται περισσότερο να έχει στα χέρια της μια λύση, μιας και το ζήτημα της ονομασίας της εμποδίζει την είσοδό της σε διεθνείς οργανισμούς κι ενώσεις.

Θα μπορούσε, βέβαια, να πει κάποιος: γιατί λοιπόν να μην είναι πρόθυμη η ΠΓΔΜ να κάνει πίσω στο θέμα της ονομασίας και να προάγει τις διαπραγματεύσεις;

Ασφαλώς δεν πρόκειται για κάποιο πείσμα ή απλό εγωισμό. Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ έχει σοβαρούς λόγους να εμμένει στη θέση της ονομασίας του κράτους της, τους οποίους λόγους θα πρέπει να κατανοήσουμε και να εξετάσουμε σε βάθος για να βγούμε νικητές από αυτήν τη διαδικασία. Δεν αφορούν το διαχωρισμό δίκαιου και άδικου αυτοί οι λόγοι, υπαγορεύουν όμως συγκεκριμένη πολιτική και στάση. Δε δικαιολογούν και πάλι τις εκάστοτε εθνικιστικές υστερίες και το εθνικιστικό κιτς από την πλευρά των Σκοπίων. Πρόκειται, όμως για ζήτημα επιβίωσης για την ΠΓΔΜ. Από την ίδρυσή της ακόμα, ή μάλλον ορθότερα πριν κι απ' αυτήν η ΠΓΔΜ έχει στηρίξει τη σύσταση και την ύπαρξή της στη «μακεδονική» της ταυτότητα. Αν κάνει πίσω σ' αυτό το ζήτημα, τότε κάνει στην ουσία βήματα προς την αποδόμηση της εθνικής ταυτότητας που η ίδια έχει κατασκευάσει για τον εαυτό της.

Ένα κράτος όμως, στη σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα της κυριαρχίας του έθνους κράτους, με αποδομημένη ή ακόμα και τραυματισμένη εθνική ταυτότητα, δυσκολεύεται ακόμα και να επιζήσει. Όσο κι αν γνωρίζουμε το πλαστό του χαρακτήρα της «μακεδονικής» εθνικής ταυτότητας, πρέπει να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το σκεπτικό και την «εθνική ψυχοσύνθεση» αυτού του κράτους με το οποίο βρισκόμαστε απέναντι στη συγκεκριμένη συγκυρία. Τι θα έχουν να πουν οι προεξάρχοντες της ΠΓΔΜ στις γενιές που έχουν γαλουχηθεί με τις αλυτρωτικές ρητορείες και τις έχουν γνωρίσει, από το εκπαιδευτικό τους σύστημα, σαν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής τους ταυτότητας;

Βέβαια δε θα πρέπει να παραλείψουμε και μιαν ακόμα μεταβλητή που έχει, εδώ και χρόνια, τη δική της δυναμική στη χάραξη της εθνικής πολιτικής της ΠΓΔΜ: τη μεγάλη αλβανική μειονότητα. Μόλις στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε, η γειτονική μας χώρα γνώρισε εμφύλιο πόλεμο εξαιτίας της ιδιαίτερης δυναμικής της αλβανικής μειονότητάς της και το ρόλο που αυτή διεκδικεί για τον εαυτό της, τη θέση που θέλει να έχει εντός - εκτός κράτους. Επενδύοντας στη σλαβομακεδονική αλυτρωτική ρητορική, η ΠΓΔΜ προσπαθεί να θωρακίσει εαυτόν, τα εδάφη της ακόμα, από τον αλβανικό αλυτρωτισμό ο οποίος διαδραματίζει εδώ και χρόνια το δικό του ιδιαίτερο ρόλο στην περιοχή μας. Στο - όχι μακρινό - παρελθόν η ΠΓΔΜ απειλήθηκε ακόμα και με διαμελισμό από τον αλβανικό αλυτρωτισμό. Ακόμα και σήμερα μένει σταθερά άγρυπνος, αναμένοντας να αρπάξει την ευκαιρία. Η πρόσφατη πολιτική κρίση της χώρας αποδεικνύει του λόγου το αληθές.

Πιστεύω σταθερά πως για να αντιμετωπίσεις ορθά μια κατάσταση, να θωρακίσεις εαυτόν, πρέπει να μελετάς ενδελεχώς αυτό που έχεις απέναντί σου. Η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση λοιπόν θα πρέπει να συνυπολογίζει στο σχεδιασμό της πολιτικής της όλους τους παράγοντες που επιδρούν στα διάφορα ζητήματα, ανάμεσα σ' αυτά και στο Μακεδονικό. Ανεξαρτήτως διακηρύξεων και χρονικών/πολιτικών πιέσεων, η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ δεν έχει να κερδίσει πολλά στο θέμα της ονομασίας, τουλάχιστον όχι με βάση τη δική της στρατηγική και κοσμοθεωρία. Η ελληνική κυβέρνηση δε θα πρέπει να τρέφει αυταπάτες περί εύκολων και ταυτόχρονα γρήγορων λύσεων.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.