Το νέο βιομηχανικό Green Deal της Ε.Ε.: Θα ενώσει ή θα διχάσει;

16:30 1/2/2023 - Πηγή: Huffington Post Greece

2/2/2023 Η πρόεδρος της Κομισιόν κατά την παρουσίαση της νέας πράσινη συμφωνίας.

Βρυξέλλες 2/2/2023

Στη δημοσιότητα έδωσε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τα σχέδια της Κομισιόν για το νέο Green Deal με στόχο την ενεργειακή μετάβαση της Ε.Ε, και την επίτευξη μιας βιομηχανίας μηδενικών εκπομπών (Net-Zero Industry). Το σχέδιο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, ή αλλιώς το «Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας», έχει στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε., απέναντι σε τρίτες χώρες και κυρίως

τις ΗΠΑ αφού νόμος του Μπάιντεν για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act – IRA), ο οποίος προβλέπει το ποσό των 369 δισεκατομμύρια δολάριων σε μορφή επιδοτήσεων για «πράσινες» επιχειρήσεις, εκλαμβάνεται ως ανταγωνιστικός για τα συμφέροντα της Ενωσης.

Ως μέσο για να επιτευχθεί αυτό είναι η περαιτέρω χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά και των επενδύσεων για την μείωση των εκπομπών CO2 της βιομηχανίας.

Μάλιστα προς ενίσχυση του Σχεδίου για την Πράσινη Συμφωνία σε σχέση με την μετάβαση της Βιομηχανίας η Κομισιόν απέστειλε προς διαβούλευση στα κράτη μέλη σχέδιο πρότασης για τη μετατροπή του προγράμματος κρατικών ενισχύσεων, του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης, σε Προσωρινό Πλαίσιο Κρίσης και Μετάβασης, κάτι που φαίνεται ότι μπορεί να διχάσει τα κράτη μέλη δεδομένου ότι έχουν ήδη υπάρξει αντιδράσεις  καθώς φοβούνται ότι εάν αρθούν τα όρια των επιδοτήσεων, οι πλουσιότερες οικονομίες της ΕΕ θα είναι οι πιο ευνοημένες έναντι των μικρότερων, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς

Η νέα «πράσινη συμφωνία», σύμφωνα με όσα δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες.

Ο πρώτος πυλώνας του σχεδίου αφορά ένα απλούστερο ρυθμιστικό πλαίσιο και γι΄αυτό η Επιτροπή θα προτείνει έναν νόμο Net-Zero Industry Act για τον προσδιορισμό στόχων που θα οδηγούν σε μηδενικές εκπομπές και σε αναβάθμιση των τεχνολογιών σε ολόκληρη την ενιαία αγορά.

Ο δεύτερος πυλώνας του σχεδίου θα επιταχύνει τις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση για παραγωγή καθαρής τεχνολογίας στην Ευρώπη και σε αυτό το σημείο δίνεται έμφαση στις κρατικές ενισχύσεις και για το λόγο αυτό κατατέθηκε προς διαβούλευση η πρόταση για μετατροπή του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης, σε Προσωρινό Πλαίσιο Κρίσης και Μετάβασης.

«Στο πλαίσιο της πολιτικής ανταγωνισμού, η Επιτροπή στοχεύει να εγγυηθεί ίσους όρους ανταγωνισμού εντός της ενιαίας αγοράς, διευκολύνοντας παράλληλα τα κράτη μέλη να χορηγήσουν την απαραίτητη βοήθεια για την ταχεία παρακολούθηση της πράσινης μετάβασης» δήλωσε η φον ντερ Λάιεν δεδομένου ότι έχουν ήδη υπάρξει αντιδράσεις από κράτη μέλη φοβούμενα ότι η άρση των ορίων των επιδοτήσεων θα ενισχύσει κυρίως τις πλουσιότερες οικονομίες.

 Ωστόσο η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι σαν μια «γέφυρα» για να στηριχθούν στοχευμένα και γρήγορα οι επενδύσεις στην πράσινη βιομηχανία βραχυπρόθεσμα θα υπάρξει συνεργασία με τα τα κράτη – μέλη έτσι ώστε να αξιοποιηθούν τα προγράμματα REPowerEU, Invest EU αλλά και το Ταμείο Καινοτομίας.

In the next few years the economic shape of the net-zero age will be firmly set.

We have a strong starting point with the #EUGreenDeal
Now let’s be fast and united, to secure our place in this new economy.

This will be my message to leaders at #EUCO ↓ https://t.co/PLh2y6DMHQ

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 1, 2023

Όσον αφορά το αναμενόμενο Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας, δηλαδή η μεσοπρόθεσμη διαρθρωτική απάντηση στις επενδυτικές ανάγκες εκτιμάται, σύμφωνα με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι αυτό θα τεθεί στο πλαίσιο της αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου πριν από το καλοκαίρι του 2023.

Ο τρίτος πυλώνας του σχεδίου της Επιτροπής αφορά την ενίσχυση των δεξιοτήτων, καθώς όπως είπε περίπου έως και ένα 40% όλων των θέσεων εργασίας θα μπορούσαν να επηρεαστούν από την πράσινη μετάβαση, ενώ θα συμβάλει και στην μείωση της ανεργίας των νέων, αλλά και της δημιουργίας θέσεων εργασίας για τις γυναίκες.

Επιπλέον η Επιτροπή στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης με επίκεντρο τον άνθρωπο, προτείνει τη σύσταση Ακαδημιών «Net-Zero Industry» για την ανάπτυξη προγραμμάτων αναβάθμισης δεξιοτήτων σε στρατηγικούς κλάδους, ενώ θα υπάρξει πρόβλεψη για την διευκόλυνση όσον αφορά την πρόσβαση υπηκόων τρίτων χωρών στις αγορές εργασίας της ΕΕ σε τομείς προτεραιότητας.,

Τέλος ο τέταρτος πυλώνας θα αφορά την παγκόσμια συνεργασία και τη λειτουργία του εμπορίου για την πράσινη μετάβαση, σύμφωνα με τις αρχές του θεμιτού ανταγωνισμού και του ανοιχτού εμπορίου, με βάση τις δεσμεύσεις με τους εταίρους της ΕΕ και το έργο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Για το σκοπό αυτό, «η Επιτροπή θα συνεχίσει να αναπτύσσει το δίκτυο συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ και άλλες μορφές συνεργασίας με εταίρους για την υποστήριξη της πράσινης μετάβασης. Θα διερευνήσει επίσης τη δημιουργία μιας Λέσχης Κρίσιμων Πρώτων Υλών, για να φέρει σε επαφή «καταναλωτές» πρώτων υλών και χώρες πλούσιες σε πόρους για να διασφαλίσει την παγκόσμια ασφάλεια του εφοδιασμού μέσω μιας ανταγωνιστικής και διαφοροποιημένης βιομηχανικής βάσης και των βιομηχανικών συνεργασιών Clean Tech/Net-Zero». 

Η Επιτροπή τονίζει ακόμη ότι θα προστατεύσει την ενιαία αγορά από το αθέμιτο εμπόριο στον τομέα της καθαρής τεχνολογίας και θα χρησιμοποιήσει τα μέσα της για να διασφαλίσει ότι οι ξένες επιδοτήσεις δεν στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά, καθώς και στον τομέα της καθαρής τεχνολογίας.

Όλα αυτά τα θέματα θα συζητηθούν στις Βρυξέλλες κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των ηγετών των κρατών μελών στις 9-10 Φεβρουαρίου. 

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕΗ επί του όρους ομιλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν