Το «όχι» των φορέων στην απόφαση της κυβέρνησης για τα αποθεματικά. Τι προβλέπεται, τι λένε για την αντισυνταγματικότητά της

20:40 21/4/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Επί ποδός πολέμου βρίσκονται οι δήμοι και οι περιφέρειες της χώρας με την απόφαση της κυβέρνησης να μεταφερθούν τα αποθεματικά των ΟΤΑ και άλλων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδος. Ένας από τους λόγους της αντίδρασης είναι ότι τα χρήματα τους δεν θα είναι διαθέσιμα άμεσα και ότι θα υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας. Ένας άλλος λόγος είναι ο από καιρό αμφιλεγόμενος τρόπος λήψης αποφάσεων μέσω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), που προβλέπεται

για έκτακτες περιπτώσεις, εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης.

Δήμοι, Περιφέρειες και Πανεπιστήμια διαμηνύουν ότι δεν θα δώσουν ούτε ένα ευρώ. Μάλιστα σε μαραθώνια έκτακτη συνεδρίαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) που πραγματοποιήθηκε εκτάκτως αργά το απόγευμα της Τρίτης κλήθηκαν όλοι οι δήμοι της χώρας να μην εφαρμόσουν την ΠΝΠ. Δεν είναι δε λίγοι αυτοί που απειλούν με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με πρώτο τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας, Κώστα Μπακογιάννη.

«Το σύνολο της τοπικής αυτοδιοίκησης αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση πολιορκίας, ότι δεχόμαστε επίθεση», τόνισε μιλώντας στην HuffPost Greece ο Κώστας Μπακογιάννης. Με αυτή την ΠΝΠ «ακυρώνεται η λαϊκή βούληση, καταργείται η ανεξαρτησία και η αυτονομία του θεσμού και παραβιάζεται κατάφωρα το Σύνταγμα», επεσήμανε. Παράλληλα, σχολιάζοντας τις αποφάσεις της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ) και ΚΕΔΕ, είπε ότι «στέλνουν ένα ξεκάθαρο και ισχυρό μήνυμα πως θα προασπιστούμε τα συμφέροντα των οργανισμών που υπηρετούμε και των πολιτών που μας έχουν εμπιστευθεί».

Τι αναφέρει η απόφαση

Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η δεύτερη σε διάστημα ενός μηνός -κι ενώ ως αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε αυτή την πρακτική- προβλέπει ότι οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (όπως αυτοί προσδιορίζονται από το ισχύον «Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης» που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής) και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης υποχρεούνται να καταθέτουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα και να μεταφέρουν τα κεφάλαια προθεσμιακών καταθέσεων σε λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης που τηρούν στην Τράπεζα της Ελλάδας. Από την υποχρέωση εξαιρούνται τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη των ταμειακών τους αναγκών για το επόμενο δεκαπενθήμερο καθώς και τα κεφάλαια που έχουν κατατεθεί από τους ανωτέρω φορείς στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων». Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται Δημόσιοι Οργανισμοί και Φορείς κοινωνικής Ασφάλισης, ενώ η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου έχει αναδρομική ισχύ από τις 17 Μαρτίου.

Η απόφαση αφορά σε 1.500 φορείς και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, τα χρήματα εκτιμώνται σε 2,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα τοποθετηθούν σε repos και θα χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες της χώρας.

H διάθεση αυτών των χρημάτων σε ειδικό λογαριασμό στη ΤτΕ προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση σε έκτακτη ανάγκη, θα γίνει με τους εξής όρους: Οι δήμοι θα αποστείλουν ενημέρωση για τις ανάγκες τους, για το επόμενο 15νθήμερο. Τα υπόλοιπα κεφάλαια, που δεν είναι απαραίτητα για την άμεση ανάγκη των ταμειακών τους αναγκών, θα τοκιστούν με επιτόκιο 2,5%. Όποιος δήμος ζητήσει επιστροφή ποσού, που δεν θα υπερβαίνει το 10% του συνολικού του ποσού που έχει κατατεθεί, θα του επιστρέφεται αμέσως. Για ποσά μεγαλύτερα από 20%, η επιστροφή θα γίνεται εντός προθεσμίας ολίγων ημερών.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση με την μεταφορά των αποθεματικών οι φορείς εξασφαλίζουν πιο αποδοτική τοποθέτηση των ταμειακών τους διαθεσίμων, αφού τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ στην Τράπεζα της Ελλάδος η απόδοση είναι της τάξης του 2,5%. Υπενθυμίζουμε ότι με πρόσφατη τροπολογία της κυβέρνησης, τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων είναι πλήρως εξασφαλισμένα με δικαίωμα αποζημίωσης από το Δημόσιο.

Από χθες Δευτέρα που κοινοποιήθηκε η απόφαση, όσοι αντιδρούν μιλούν για αντισυνταγματικό μέτρο, καθώς για τους ΟΤΑ και τα Πανεπιστήμια ισχύει το αυτοδιοίκητο ενώ χαρακτηρίζουν πραξικοπηματική την απόφαση αυτή.

Από την άλλη, ο Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων (εκλεγμένος με τον ΣΥΡΙΖΑ), Θεόδωρος Γαλιατσάτος, τονίζει μιλώντας στην HuffPost Greece ότι είναι μια ενέργεια που σε πρώτη φάση φαίνεται να περιορίζει τα περιθώρια κινήσεων των περιφερειών, σχετικά με τον πως θα διαθέσουν τα χρήματά τους. Αλλά για τον κ. Γαλιατσάτο το σημαντικό είναι να εξασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις στις πληρωμές στα έργα που εκτελούνται. Να απαντά δηλαδή η Τράπεζα της Ελλάδος άμεσα στα αιτήματα χρηματοδότησης που θα προκύψουν.

Εάν τηρηθούν αυτές οι προϋποθέσεις, δηλαδή να παίρνουν άμεσα οι ΟΤΑ τα χρήματα που αιτούνται, τότε η εν λόγω απόφαση «δεν θα έχει κόστος στους πολίτες και τα έργα».

Ν. Αλιβιζάτος: Οριακά αντισυνταγματικό αλλά όχι πραξικοπηματικό

Ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νίκος Αλιβιζάτος τονίζει μιλώντας στην HuffPost Greece ότι διαβάζοντας το κείμενο της απόφασης, το βρήκε πολύ προσεκτικά διατυπωμένο. Μάλιστα, μας λέει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι το βασίλειο της αυθαιρεσίας όπως νόμιζα πριν». Αναφορικά με τη συνταγματικότητά του, μας λέει ότι ο ίδιος το βλέπει «οριακά αντισυνταγματικό αλλά δεν είναι πραξικόπημα». Και αυτό, μας εξηγεί, επειδή τα ποσά θα είναι άμεσα διαθέσιμα προς τους φορείς, αρκεί να υπάρξει προηγούμενη ενημέρωση δύο ημερών. Το πρόβλημα αναφορικά με την αντισυνταγματικότητά της εν λόγω ΠΝΠ εντοπίζεται στο γεγονός ότι αφορά φορείς που ισχύει το αυτοδιοίκητο (όπως ΟΤΑ και Πανεπιστήμια) κάτι που ακυρώνεται με την απόφαση.

Αναφερόμενος στο θέμα γενικά της λήψης αποφάσεων μέσω ΠΝΠ, ο κ. Αλιβιζάτος δεν κρίνει ότι έχει καταστρατηγηθεί. Μάλιστα μας λέει ότι «εάν δεν υπήρξε θα έπρεπε να τον ανακαλύψουμε». Αυτό γιατί κατά τον κ. Αλιβιζάτο, είναι απαραίτητο να υπάρχει η δυνατότητα λήψης αποφάσεων γρήγορα.

ΔΣΑ: Προσοχή στη νομοθέτηση μέσω ΠΝΠ

Αντίθετα, ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών με αφορμή τη δεύτερη χρονικά προσφυγή της κυβέρνησης στη νομοθέτηση μέσω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) σε ανακοίνωσή της επισημαίνει ότι «η χρήση της νομοθετικής καταφυγής στις ΠΝΠ πρέπει να επιλέγεται όλως εξαιρετικώς και όταν τούτο επιβάλλεται από επείγοντες λόγους και απρόβλεπτα περιστατικά σύμφωνα με τη ρητή συνταγματική επιταγή του άρθρου 44 παρ. 1 Συντάγματος».

Τονίζει δε, ότι «η επίμαχη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου τελεί σε προφανή αναντιστοιχία με την συνταγματική τάξη, καθώς α) δεν μνημονεύεται ούτε στο σώμα της, ούτε στην αιτιολογία της κανένας λόγος ή καμία εξαιρετική ή απρόβλεπτη περίσταση που οδήγησε στη θέσπισή της. Αντίθετα, η οικονομική αναγκαιότητα της οποία γίνεται επίκληση μόνον άγνωστη και μόνο αιφνίδια δεν είναι. β) παρεμβαίνει ανεπίτρεπτα στην οικονομική διαχείριση των πόρων αυτοδιοικούμενων νομικών προσώπων, όπως οι Ο.Τ.Α. α΄ ή β΄ βαθμού και τα ΑΕΙ/ΤΕΙ κατά παράβαση των συνταγματικών προβλέψεων που προβλέπουν και την οικονομική αυτοτέλειά τους (άρθρο 102 παρ. 2, 16 παρ. 5 Σ.)».

Η λήψη αποφάσεων με ΠΝΠ ήταν μια πρακτική που εφαρμόστηκε πολύ από την κυβέρνηση Σαμαρά, από το 2013 και μετά, κάτι που τότε ο ΣΥΡΙΖΑ το κατέκρινε και το χαρακτήριζε αντισυνταγματικό.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.