Βία και τρομοκρατία την εποχή της Μεταπολίτευσης

11:14 17/11/2015 - Πηγή: Huffington Post Greece

Το πρώτο πράγμα που ξεκαθαρίζω στους φοιτητές μου στο πανεπιστήμιο που διαλέγουν το μάθημα μου «Τρομοκρατία και Πολιτική Βία» είναι ότι η τρομοκρατία δεν έχει τέλος. Η τρομοκρατία, τούς εξηγώ (αν και στην αρχή δυσκολεύονται να το δεχτούν, το βλέπω στην έκπληκτη έκφραση τους), ήταν, είναι και θα συνεχίσει να είναι μια τακτική που χρησιμοποιείται από ομάδες αλλά και καθεστώτα που δεν μπορούν ή αρνούνται να δουν οποιονδήποτε άλλον τρόπο επηρεασμού των πολιτικών εξελίξεων. Η αντίληψή τους για το πολιτικό περιβάλλον είναι μια αντίληψη βίας. Και όσο πιο ωμή, πιο ακραία, πιο καταστροφική η βία

τόσο πιο αποτελεσματικός ο τρόπος προώθησης και επιβολής της άποψής τους. Το είδαμε την Παρασκευή στο Παρίσι. Και στην Βηρυττό πριν από μια εβδομάδα. Και στην Κωνσταντινουπολη πριν δέκα μέρες. Και στην Μαδρίτη. Και στο Λονδίνο. Και στη Νέα Υόρκη. Και στην Αθήνα.

Η Ελλάδα, τυχερή στην δυστυχία της, δεν έχει μέχρι τώρα τουλάχιστον βιώσει ακραία καταστροφική τρομοκρατική βία. Έχει, όμως, εδώ και σαράντα χρόνια, ένα από τα πιο μακροχρόνια προβλήματα πολιτικής βίας και τρομοκρατίας στην Ευρώπη. Ακόμη πιο δυσάρεστο είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη για την ύπαρξη ενός δρόμου διαφυγής από κάτι που αποτελεί πλέον μόνιμο χαρακτηριστικό στην σύγχρονη πολιτική ζωή της χώρας. Η κατάρρευση της κυριότερης τρομοκρατικής οργάνωσης της χώρας, της 17Ν, το καλοκαίρι του 2002 ήταν ένα πραγματικά δραματικό γεγονός, λαμβάνοντας υπόψη την 27χρονη πορεία της οργάνωσης, όμως δεν αποτέλεσε κομβικό σημείο στην ιστορία της χώρας, όπως παρουσιάστηκε τότε από τους κυρίαρχους πολιτικούς και μιντιακούς θεσμούς. Η εξάρθρωση και φυλάκιση της 17Ν, αντί να αποθαρρύνει και να ευνουχίσει το κίνημα της ένοπλης πάλης, οδήγησε στην εμφάνιση νέων ομάδων αντάρτικου πόλης και στην αύξηση και ένταση της επαναστατικής βίας.

Οι θεσμοί της χώρας έχουν, μέχρι τώρα, αποδειχτεί ικανοί («τυχεροί» ισως είναι η πιο σωστή λέξη) να απορροφήσουν υψηλά επίπεδα τρομοκρατικής δράσης αν αναλογιστούμε την εκπληκτική διάρκεια των εκστρατειών του ΕΛΑ και της 17Ν, καθώς και την μετέπειτα δυναμική εμφάνιση της νέας γενιάς επαναστατικών οργανώσεων.

Ο εξτρεμισμός δεν εμφανίζεται από το πουθενά. Ειδικά σε μια χώρα με την περίπλοκη και ταραγμένη ιστορία της Ελλάδας. Οι καμπάνιες τρομοκρατίας δεν αποτελούν αυτόνομα φαινόμενα. Συνδέονται με ιστορικές, πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συγκυρίες. Ασχετα αν υποστηρίζει κανείς ή όχι την τακτική της πολιτικά υποκινούμενης βίας, όταν ξεκινά μια τρομοκρατική καμπάνια, υπάρχει λόγος για κάθε βόμβα, κάθε πυροβολισμό, κάθε ρουκέτα. Και είναι σημαντικό να τοποθετηθεί το φαινόμενο σε ένα ξεκάθαρο πλαίσιο κατανόησης, σε μια προσπάθεια να εξηγηθεί γιατί οι εδώ και τέσσερις δεκαετίες βίαιες επαναστατικές οργανώσεις εξακολουθούν να εμφανίζονται στην πολιτική ζωή της χώρας.

Κάθε κοινωνία έχει το δικό της πνευματικό απόθεμα από παραστάσεις, σύμβολα και εικόνες που σχηματίζονται και διατηρούνται σε βάθος χρόνου. Σήμερα, γιορτάζουμε την 42η επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Τα πολιτικο-ιδεολογικά ρεύματα που ξεπήδησαν από τον ριζοσπαστισμό του Νοεμβρίου του '73 παραμένουν ζωντανά μέχρι σήμερα κάτι που δεν ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με συγκριτικά ανεπτυγμένη ριζοσπαστική πολιτική κουλτούρα όπως η Ιταλία ή η Ισπανία. Στην ελληνική πολιτική κουλτούρα, η επαναστατική αντίδραση και η βία ενάντια στην καθεστωτική τάξη που εγκαινίασε ο Νοέμβρης του '73 συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ως όπλα σύγκρουσης και διαφωνίας από ομάδες και οργανώσεις απογοητευμένες με εκείνο που προσλαμβάνουν ως απαθές πολιτικό σύστημα. Η 17Ν με τον ΕΛΑ ήταν οι πρώτες οργανώσεις που εμφανίστηκαν με όρους πολιτικής διαφωνίας, ηθικής πεποίθησης και ένοπλης εξέγερσης. Η καινούργια γενιά των τρομοκρατών, αντλώντας έμπνευση από τη γλώσσα της επανάστασης και της ριζοσπαστικής ουτοπίας, επιχειρούν να αναπαράγουν την επίμονη, αδιάλλακτη εκστρατεία που η 17Ν δοκίμασε και απέτυχε να εφαρμόσει: να παραλύσει τη δημόσια ζωή της χώρας και να απαξιώσει τους καθεστωτικούς θεσμούς.

Οι θεσμοί της χώρας έχουν, μέχρι τώρα, αποδειχτεί ικανοί («τυχεροί» ισως είναι η πιο σωστή λέξη) να απορροφήσουν υψηλά επίπεδα τρομοκρατικής δράσης αν αναλογιστούμε την εκπληκτική διάρκεια των εκστρατειών του ΕΛΑ και της 17Ν, καθώς και την μετέπειτα δυναμική εμφάνιση της νέας γενιάς επαναστατικών οργανώσεων. Όμως αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η εθνική προσπάθεια κατά της τρομοκρατίας από την εμφάνιση της 17Ν το 1975 μέχρι σήμερα συνεχίζεται μέσα σε ένα κλίμα πόλωσης, αντιπαλότητας και υπερβολής. Η υπόθεση Πανούση και η βεντέτα που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στην κυβέρνηση Τσίπρα και τον πρώην υπουργό της επιβεβαιώνει δυστυχώς την ανύπαρκτη θεσμική μνήμη στις αρμόδιες υπηρεσίες και την ανικανότητα του πολιτικού σύστηματος της χώρας να μάθει επιτέλους από τα τόσα λάθη και τις αποτυχίες του παρελθόντος.

Το βιβλίο του Γ. Κασιμέρη «Ακραία Φαινόμενα Διαρκείας: Βία και Τρομοκρατία στη Μεταπολίτευση» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.