O εορτασμός του Πάσχα ανά τον κόσμο – Μάγισσες, σκουπόξυλα και αστυνομική λογοτεχνία

15:56 28/4/2019 - Πηγή: altsantiri

Κάνοντας μια αναδρομή στα πασχαλινά έθιμα ανά τον κόσμο, ανακαλύπτουμε ότι οι παραδόσεις -όπως και η κατάνυξη- δεν γνωρίζουν σύνορα, αποκαλύπτοντας την οικουμενικότητα τόσο των σύγχρονων ανθρώπων, όσο και των προγόνων τους. Τα πασχαλινά έθιμα ανά τον κόσμο διέπονται από ενδιαφέρουσες ιδιαιτερότητες, πολλές φορές από χιούμορ και φυσικά από αυγά…

Φινλανδία: Μάγισσες, σκουπόξυλα και αστυνομική λογοτεχνία

Στη Φινλανδία και σε πολλά μέρη της Σουηδίας τα παιδιά ντύνονται με παλιά ρούχα και κρατάνε σκουπόξυλα. Βγαίνουν στους δρόμους την Κυριακή των Βαΐων και το Μ. Σάββατο, πηγαίνουν από

πόρτα σε πόρτα και προσφέρουν ευχετήριες κάρτες και διακοσμημένα κλαδιά σημύδας με μπουμπούκια, παίρνοντας ως αντάλλαγμα αυγά, γλυκά και νομίσματα. Το έθιμο αυτό συνδυάζει δύο παλαιότερες παραδόσεις: μια Ρωσική Ορθόδοξη, όπου τα κλαδιά σημύδας συμβόλιζαν τα Βάγια που χρησιμοποιήθηκαν όταν ο Ιησούς μπήκε στην Ιερουσαλήμ και μια Σουηδική/Δυτική Φινλανδική, στην οποία τα παιδιά προσπαθούσαν να «ξεγελάσουν» φόβους και δεισιδαιμονίες, όπως π.χ. το ότι οι κακές μάγισσες βγαίνουν το Μ. Σάββατο.

Παράλληλα, τις μέρες μέχρι το Πάσχα, φωτιές και πυροτεχνήματα ανάβουν στους δρόμους για να «διώξουν» τις μάγισσες που πιστεύεται ότι βγαίνουν από την Μ. Πέμπτη έως και την Κυριακή του Πάσχα.

Οι Δανοί είναι πιο απλοί στον εορτασμό τους -αυτός έγκειται σε ένα οικογενειακό μεσημεριανό ή δείπνο το Μ. Σάββατο, όπου γεύονται σε μπουφέ, ρέγγα, σολομό, πατάτες και αυγά. Πρόκειται για μια παράδοση που ανάγεται αιώνες πριν. Αυτά ήταν τα κλασικά τρόφιμα που είχαν στο τραπέζι τους οι Δανοί αγρότες και έτρωγαν πριν ξεκινήσουν να καθαρίζουν το σπίτι τους με αφορμή την άνοιξη. Εκείνη την ημέρα καθάριζαν το σπίτι από τη βρωμιά του χειμώνα, για αυτό, το Μεγάλο Σάββατο αποκαλείτο χαρακτηριστικά και “Βρώμικο Σάββατο”.

Οι Νορβηγοί είναι οι πιο «ιδιαίτεροι» απ’ όλους. Κι αυτό, διότι έχουν την παράδοση του αποκαλούμενου Easter-Crime literature ή αλλιώς της ανάγνωσης αστυνομικής λογοτεχνίας την περίοδο του Πάσχα (Påskekrim όπως τη λένε). Ως πασχαλινό έθιμο, σε πολλά σημεία της χώρας επιδίδονται στο να διαβάζουν αποκλειστικά και μόνο αστυνομικές ιστορίες. Το έθιμο ξεκίνησε ο εκδότης Harald Grieg, το Πάσχα του 1923.

Σκοτία και Βόρεια Αγγλία: Πόσα αυγά… κυλήσατε σήμερα;

Το Πάσχα είναι μια από τις πιο σημαντικές εορτές που συνδέονται με τις παραδόσεις, τόσο των Σκωτσέζων όσο και των Άγγλων. Το πιο «κλασικό» έθιμο στις διάφορες περιοχές της Γηραιάς Αλβιόνας είναι τα αυγά που… κυλάνε. Αφού τα βράσουν, τα βάψουν με διάφορα χρώματα και τα διακοσμήσουν με ποικίλα σχέδια, την Κυριακή του Πάσχα οι Σκοτσέζοι και οι Άγγλοι της Β.Αγγλίας ξεχύνονται σε πάρκα που έχουν λόφους, με απώτερο σκοπό να τα αφήσουν να κυλήσουν από ύψος. Το συγκεκριμένο έθιμο, εκτός από διασκεδαστικό – ειδικά για τα παιδιά – είναι και άκρως συμβολικό: τα αυγά αντιπροσωπεύουν τις πέτρες που σφράγιζαν τον τάφο του Ιησού και κύλησαν όταν αναστήθηκε.

Η.Π.Α: Καινούργια ρούχα

Μια παραλλαγή του παραπάνω εθίμου απαντάται και στις ΗΠΑ, με τη διαφορά πως συχνά πραγματοποιείται σε επίπεδο έδαφος και το σπρώξιμο των αυγών γίνεται με κουτάλι. Επιπλέον, σύμφωνα με μια πανάρχαια δεισιδαιμονία, οι άνθρωποι καλό είναι να φορούν καινούρια ρούχα το Πάσχα, ώστε να έχουν καλή τύχη όλον τον χρόνο. Έτσι, ειδικά στη Νέα Υόρκη, από τα μέσα του 1800 έως τις μέρες μας, οι κάτοικοι φορούν τα καλά τους και την Κυριακή του Πάσχα παρελαύνουν στην 5η Λεωφόρο, ώστε να έχουν εύνοια και ευημερία.

Αυστραλία: Σοκολατένια Bilby

Συνήθως, τα Πασχαλινά λαγουδάκια και κουνελάκια είναι πολύ δημοφιλή, όχι όμως στην Αυστραλία. Οι κάτοικοι εκεί δεν τρέφουν ιδιαίτερη συμπάθεια για αυτά τα ζωάκια, επειδή τους καταστρέφουν τις καλλιέργειες και τη βλάστηση. Αντ’ αυτών προτιμούν το Bilby, ένα μικρό μαρσιποφόρο, που μάλιστα αποτελεί είδος προς εξαφάνιση. Οπότε και για λόγους ευαισθητοποίησης του κόσμου, συνιστά την πασχαλινή μασκότ τους.

Λίβανος: Τα έθιμα Shanineh και Maamoul

Οι Χριστιανοί αποτελούν τον μισό πληθυσμό της χώρας και ακολουθούν με απαράμιλλη επιμέλεια τα τελετουργικά της πίστης τους. Ένα πραγματικά μοναδικό έθιμο είναι το Shanineh. Στην εκκλησία, κεριά διακοσμημένα με κορδέλες και λουλούδια παραδίδονται σε παιδιά που σχηματίζουν μια πομπή γύρω από την εκκλησία. Επίσης, κλασσικό πασχαλινό έθιμο είναι η κατανάλωση Maamoul. Πρόκειται για μικρά μπισκότα που παρασκευάζονται από σιμιγδάλι και βούτυρο και είναι γεμιστά με ζαχαρωμένα καρύδια και πασπαλισμένα με ζάχαρη άχνη. Δεν τα μασάμε, απλώς…λιώνουν στο στόμα.