Με Αλκίνοο Ιωαννίδη και Παντελή Θαλασσινό η διδασκαλία των Θρησκευτικών (pdf)

12:02 11/10/2017 - Πηγή: altsantiri

Η εγκύκλιος ορίζει ότι φέτος τα θρησκευτικά θα διδαχθούν επί 50 ώρες στην Α’ Λυκείου, άλλες τόσες στη Β’ Λυκείου και περίπου τις μισές, στη Γ’ ΛυκείουΣτα σχολεία βρίσκονται έντεκα «φάκελοι μαθητή» που αφορούν στο συγκεκριμένο μάθημα και περιέχουν «συλλογές διδακτικών υλικών, συμβατών προς την μεθοδολογία των νέων προγραμμάτων σπουδών»

Με «Αντιγνωμίες», Αλκίνοο Ιωαννίδη, Παντελή Θαλασσινό,

Joan Osborne και «What if God was one of us», θα γίνεται, μεταξύ άλλων, η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών, σύμφωνα με τις αναλυτικές οδηγίες που απέστειλε το Υπουργείο Παιδείας.

Ειδικότερα, στην ενότητα Αξιολόγηση των μαθητών στο Λύκειο έκφραση σχετικά με την κριτική στάση σε θέματα θρησκευτικής αναζήτησης και πίστης, το υπουργείο δίνει τις ακόλουθες συστάσεις:

«Θα πρέπει να αξιολογήσουμε σε ποιο βαθμό ο κάθε μαθητής στο τέλος του μαθήματος μπορεί επαρκώς να εκφράζει, με προφορικό ή γραπτό ή δημιουργικό τρόπο την κριτική του στάση σε θέματα θρησκευτικής αναζήτησης.

Αυτό σημαίνει ότι στη διάρκεια του μαθήματος οι μαθητές/μαθήτριες αντιμετώπισαν κριτικά τέτοια θέματα και στην αξιολόγηση θα αξιολογήσουμε, στη διάρκεια ή στο τέλος του μαθήματος, αν μπορούν σε μια παρόμοια κατάσταση ή δυσκολότερη να εκφραστούν κριτικά, χρησιμοποιώντας τις νέες γνώσεις που έμαθαν στη διδασκαλία.

Αυτό σημαίνει ότι στην αξιολόγηση, δεν αξιολογούμε εάν μπορούν να επαναλάβουν όσα είπαν και έκαναν στη διάρκεια του μαθήματος, αλλά σε ποιο βαθμό μπορούν να χρησιμοποιήσουν όσες νέες γνώσεις έμαθαν στη διδασκαλία».

Παράδειγμα

Στην παραπάνω ενότητα για παράδειγμα, το θέμα της θρησκευτικής αναζήτησης και πίστης διδάσκεται σύμφωνα με τον Οδηγό Εκπαιδευτικού και στο στάδιο «Βιώνοντας» και στο στάδιο «Νοηματοδοτώντας» (και σε ένα μέρος και στο στάδιο «Αναλύοντας»).

Παρατίθενται εδώ οι προτεινόμενες δραστηριότητες και τονίζονται τα θέματα που προτείνονται να διδαχθούν και να αξιολογηθούν:

Βιώνοντας:

Έκφραση εμπειρίας των μαθητών/μαθητριών για την αναζήτηση.
– «Μουσική δραστηριότητα-συμπλήρωση κενών». Δίνεται Φύλλο Εργασίας με τους στίχους του Αλκίνοου Ιωαννίδη, από το τραγούδι «Ο Προσκυνητής» αφήνοντας κενά για να συμπληρώσουν τις λέξεις ακούγοντας το τραγούδι.

Αφού ακούσουν το τραγούδι, οι μαθητές/μαθήτριες απαντούν στις παρακάτω ερωτήσεις:

1) Τι αναζητά ο προσκυνητής;
2) Πώς τα αναζητά, με ποιο τρόπο; και
3) Τι είναι η ζωή για τον προσκυνητή; Τι είναι αυτό που της δίνει νόημα;
– Εναλλακτικά:
«Ερωτήσεις σε «Σκέψου, Συζήτησε, Μοιράσου (TPS)» με θέμα ένας ναυαγός σε νησί (προβολή αποσπάσματος ταινίας «Ο Ναυαγός»). Ποιες είναι οι ανάγκες του, τι αναζητάει, τι πρέπει να κάνει για να επιβιώσει;

Νοηματοδοτώντας:

Θεμελιώδη υπαρξιακά ερωτήματα και η απάντηση της θρησκείας. Διαπίστωση της καθολικότητας του θρησκευτικού φαινομένου.
– «Έντεχνος Συλλογισμός (Artful thinking) – Αντιλαμβάνομαι, Γνωρίζω, Φροντίζω» – «Σκέψου, Συζήτησε ανά 2 και ανά 4, Μοιράσου (TPSS). Δίνονται ή προβάλλονται εικόνες με ανθρώπους που λατρεύουν με διάφορους τρόπους τον Θεό ή εικόνες με σύγχρονους ανθρώπους που απευθύνονται στον Θεό (αθλητές/αθλήτριες, καλλιτέχνες, διανοούμενοι/διανοούμενες). Οι μαθητές/μαθήτριες εφαρμόζουν την τεχνική με βάση τις ερωτήσεις: Τι σκέφτεται, ποια αισθήματα έχει, γιατί το κάνει, πού βρίσκεται ο Θεός για αυτούς;
– Εναλλακτικά:

«Έντεχνος Συλλογισμός (Artful thinking): Ακούγοντας δύο επί δύο (παραλλαγή του 10Χ2)». Με αφορμή ένα τραγούδι, π.χ. Joan Osborne, «What if God was one of us», οι μαθητές/μαθήτριες γράφουν σε αυτοκόλλητα χαρτάκια μέχρι δύο ερωτήσεις προς τον Θεό.

Στη συνέχεια τα κολλούν πάνω σε ένα μεγάλο χάρτινο ερωτηματικό που έχουν τοποθετήσει στον πίνακα και τα διαβάζουν.

Αναστοχάζονται διαβάζοντας (μπορεί να διαβάσει δυνατά ο/η εκπαιδευτικός) τις ερωτήσεις των άλλων απαντώντας στη συνέχεια στις ερωτήσεις:
1) Ποια είναι τα θεμελιώδη ερωτήματα του ανθρώπου, για τα οποία όλοι αναζητούν απαντήσεις; και

2) Δίνει σε αυτά απαντήσεις η θρησκεία; Η δραστηριότητα μπορεί να γίνει με την επιλογή άλλου τραγουδιού (π.χ. Π. Θαλασσινός, Ο δικός μου Θεός) με ανάλογη προσαρμογή των ερωτήσεων:

1) τι χαρακτηριστικά έχει ο Θεός του τραγουδιού; και
2) τι χαρακτηριστικά δεν έχει; Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να τα υπογραμμίσουν στους στίχους.
Ο/Η εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί τις δραστηριότητες που προτείνονται στο βήμα «Εφαρμόζοντας», στον Οδηγό Εκπαιδευτικού:

Εφαρμόζοντας

Τεκμηρίωση προσωπικής στάσης σε υπαρξιακά ερωτήματα με χρήση επιχειρημάτων και κατάλληλης θρησκευτικής ορολογίας.
-«Αντιγνωμίες» σε ζευγάρια ενώπιον της ολομέλειας. Κάθε μαθητής/μαθήτρια παίρνει μία κάρτα ρόλου (π.χ. ενός χριστιανού που εκκλησιάζεται, ενός χριστιανού που δεν εκκλησιάζεται κ.λπ.).

Ζητάμε να σκεφτούν με βάση τον ρόλο που ανέλαβαν και όσα έχουν προηγηθεί στο μάθημα και να επιχειρηματολογήσουν για το εξής θέμα: «Τι δίνει νόημα στη ζωή μου;».

Αφού σκεφτούν και γράψουν για τρία λεπτά τα επιχειρήματά τους, ζητάμε να σηκωθούν και να εκφράσουν με τη σειρά τις απόψεις τους και να διαλεχθούν κρίνοντας τις θέσεις του άλλου/της άλλης. Δίνεται συγκεκριμένος χρόνος για την αντιγνωμία του ζευγαριού και ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια.

Το ίδιο μπορεί να επαναληφθεί με άλλο ζευγάρι. Αν δεν υπάρχει χρόνος μπορεί να δημιουργηθούν από την αρχή ζευγάρια και να διαλεχθούν ταυτόχρονα.

Αφού λήξει ο χρόνος, ερωτώνται όλοι:

α) Πώς ένιωσαν,
β) Ποια γνώμη είχε βαρύτητα και γιατί και
γ) Ποιο είναι το νόημα της ζωής για αυτούς/αυτές και αν επηρεάστηκαν από όσα άκουσαν και έζησαν στις «αντιγνωμίες»;

– Εναλλακτικά:

«Σύνταξη σελίδας ημερολογίου ή επιστολής» με θέμα: «Οριακές στιγμές κι αναζητήσεις του Θεού». Οι μαθητές/μαθήτριες παίρνοντας αφορμή από τις απόψεις των δύο συγγραφέων (π.χ. Ware, 1983, Σλαϊερμάχερ, 1997) για την προσωπική αναζήτηση και τις θρησκευτικές εμπειρίες, καλούνται να γράψουν μία σελίδα στο «ημερολόγιό τους» ή μια επιστολή σε ένα φίλο/μία φίλη, εκφράζοντας την προσωπική τους στάση ή εμπειρία κατά την αναζήτηση του Θεού.

Αναλυτικά οι οδηγίες διδασκαλίας για το μάθημα των Θρησκευτικών στα Ημερήσια και Εσπερινά Λύκεια για το σχολικό έτος 2017-2018

Πηγή: esos.gr