Ο Κάρλος Λατούφ στο altsantiri.gr: Δεν φοβάμαι, θα συνεχίσω να πληρώνω το τίμημα

08:31 10/3/2018 - Πηγή: altsantiri

συνέντευξη στον Αντώνη Ρηγόπουλο

Είναι ένας από τους γνωστότερους σκιτσογράφους στον κόσμο και μέσα από τα καυστικά του σκίτσα έχει αποκτήσει πιστούς θαυμαστές αλλά και ορκισμένους εχθρούς.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βραζιλία, όμως οι ρίζες της οικογένειάς του χάνονται στη Μέση Ανατολή.

Ο λόγος για τον Κάρλος Λατούφ, τον Βραζιλιάνο σκιτσογράφο που εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες προβάλλει ζητήματα διεθνούς κοινωνικού και πολιτικού ενδιαφέροντος, άλλοτε δίνοντάς τους ανάλαφρη

χροιά κι άλλοτε αναδεικνύοντας την τραγικότητά τους.

Ανάμεσα στα θέματα αυτά, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, σημαντική θέση στα έργα του Λατούφ κατέχει και η πολιτική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, με τον ίδιο να είναι ένας από τους λίγους διεθνείς σκιτσογράφους που έχουν ασχοληθεί τόσο εκτενώς με τη χώρα μας.

Ο Λατούφ έχει επισκεφτεί την Ελλάδα περισσότερες από μία φορές. Εμείς τον συναντήσαμε τον περασμένο Οκτώβριο, όταν βρέθηκε στο Εφετείο της Αθήνας όπου εκδικάζεται η δίκη της Χρυσής Αυγής. Άλλωστε, το μεγάλο ζήτημα της ανόδου της ακροδεξιάς σε όλο τον κόσμο τον έχει απασχολήσει πολύ.

Λίγους μήνες μετά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο βραβευμένος σκιτσογράφος Κάρλος Λατούφ μιλάει αποκλειστικά στο altsantiri.gr για την εμπειρία του γνωρίζοντας τη Μάγδα Φύσσα, τον ρόλο των καλλιτεχνών στον αντιφασιστικό αγώνα, την ενασχόλησή του με την πολιτική σκιτσογραφία, τις απειλές κατά της ζωής του και βέβαια, για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Κάρλος Λατούφ στο altsantiri.gr

Ένα από τα σκίτσα που έκανες την ημέρα που παρακολούθησες τη δίκη της Χρυσής Αυγής απεικόνιζε μερικούς από τους δικηγόρους της υπεράσπισης. Τι σε οδήγησε στο να τους σκιτσάρεις και πώς ήταν η ατμόσφαιρα μέσα στη δικαστική αίθουσα;

Κ.Λ.: Με ενδιέφερε να βλέπω τα πρόσωπα των δικηγόρων, να αντιληφθώ πλήρως το πόσο κυνικοί ήταν όταν υπερασπίζονταν διαβόητους φασίστες. Δυστυχώς, επειδή δεν μιλάω καθόλου ελληνικά, μπορούσα να βασιστώ μόνο στη γλώσσα του σώματος για καταλάβω κάπως τι γίνεται, και βέβαια, βοήθησε πολύ και η δική σου μετάφραση.

Το σκίτσο του Κάρλος Λατούφ με τους δικηγόρους της Χρυσής Αυγής. Πηγή: 3pointmagazine.gr

Την ίδια μέρα γνώρισες και τη μητέρα του Παύλου Φύσσα, Μάγδα, με την οποία είχες και μια αρκετά συναισθηματικά φορτισμένη συζήτηση. Αργότερα την συνέκρινες με τις γυναίκες από το βραζιλιάνικο κίνημα «Μητέρες του Μάη». Τι κρατάς από αυτή τη συνάντηση;

Κ.Λ.: Πράγματι, οι «Μητέρες του Μάη» είναι ένα κίνημα στο Σάο Πάολο που δημιούργησαν μητέρες των οποίων οι γιοι έχουν δολοφονηθεί από τις αστυνομικές δυνάμεις. Δεν είναι ίδιο με το αργεντίνικο κίνημα «Μητέρες της πλατείας του Μάη» που αφορά τους εξαφανισμένους κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Έχω γνωρίσει μητέρες όπως η Μάγδα, σε πολλά μέρη του κόσμου και σε διαφορετικές καταστάσεις, όπως στην Τουρκία, τη Βόρεια Ιρλανδία και βέβαια τη Βραζιλία. Είναι μητέρες που έχουν μετατρέψει το πένθος και τη θλίψη τους σε αντίσταση. Τρέφω μεγάλο σεβασμό για το κουράγιο τους.

Το σκίτσο που έκανε ο Κάρλος Λατούφ μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου και δώρισε στη Μάγδα Φύσσα

Έχεις ασκήσει σφοδρή κριτική για την άνοδο νεοναζιστικών και φασιστικών κομμάτων σε όλο τον κόσμο. Οι καλλιτέχνες φέρουν αυξημένη ευθύνη στην πάλη ενάντια στον φασισμό;

Κ.Λ.: Χωρίς αμφιβολία, οι καλλιτέχνες δεν είναι μια ξεχωριστή τάξη πολιτών. Οι καλλιτέχνες είναι μέρος της κοινωνίας και μοιράζονται τις ίδιες ευθύνες, ιδιαίτερα όταν βλέπουμε το φασιστικό κτήνος να σηκώνει και πάλι το άσχημο κεφάλι του.

Από τη δουλειά σου φαίνεται ότι κάνεις μεγάλη έρευνα πριν δημιουργήσεις ένα σκίτσο. Σε πολλές περιπτώσεις μέσα από τα σκίτσα σου μαθαίνουμε για αδικίες που συμβαίνουν σε όλο τον κόσμο. Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμάς ότι ασκείς εν μέρει και τη δουλειά του δημοσιογράφου;

Κ.Λ.: Πράγματι, ο πολιτικός σκιτσογράφος είναι ένα είδος δημοσιογράφου. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Τζο Σάκκο και τα κόμικς του. Πρόκειται οπωσδήποτε για εικονογραφημένη δημοσιογραφία. Αυτό που κάνω ως ένας πολιτικός σκιτσογράφος είναι να εικονογραφώ τις ειδήσεις, εφαρμόζοντας όμως επάνω τους και τη δική μου οπτική γωνία.

Όλα σου τα σκίτσα είναι προσβάσιμα δωρεάν μέσω του διαδικτύου. Είναι μια ιδεολογική επιλογή αυτή; Είναι ένας τρόπος να προωθήσεις τη δουλειά σου σε όλο τον κόσμο ή θεωρείς ότι είναι μέθοδος πολιτικού ακτιβισμού;

Κ.Λ.: Εργάζομαι για μέσα ενημέρωσης, όμως κάνω και σκίτσα για ακτιβιστικούς λόγους. Παρόλα αυτά, τόσο τα σκίτσα που κάνω για επαγγελματικούς λόγους, όσο και εκείνα που κάνω για ακτιβιστικούς λόγους διαμοιράζονται και αναδημοσιεύονται από ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, αλλά (χρησιμοποιούνται) και σε διαδηλώσεις. Συνηθίζω να λέω ότι η ευχή μου είναι αυτά τα σκίτσα να μπορεί κανείς να τα δει, όχι μόνο στις σελίδες των ΜΜΕ, αλλά και στα χέρια των ανθρώπων στους δρόμους, στην Αθήνα ή στη Γάζα.

Μια και αναφέρεις τη Γάζα, βλέπουμε ότι το Παλαιστινιακό ζήτημα είναι μια από τις κύριες πηγές της έμπνευσής σου. Όμως έχεις δεχτεί σφοδρή πολεμική για τη στάση σου υπέρ των Παλαιστινίων, ακόμη και απειλές κατά της ζωής σου. Φοβάσαι μετά από όλα αυτά; Σκέφτεσαι διπλά πλέον πριν δημοσιεύσεις ένα σκίτσο σου;

Κ.Λ.: Όλες οι επιθέσεις, οι απειλές, οι εκστρατείες δυσφήμισης που μαζεύω ήδη από το 1998, όταν είχα βρεθεί στη Δυτική Όχθη και είχα αποφασίσει να υποστηρίξω τον Παλαιστινιακό Αγώνα, είναι ένα ξεκάθαρο δείγμα ότι το Σιωνιστικό λόμπι είναι κάτι το ισχυρό και ασκεί μεγάλη επιρροή. Επίσης δείχνει ότι είναι αναγκαίο να τους αποκαλύψουμε και να τους πολεμήσουμε, εκ μέρους των Παλαιστινίων που υποφέρουν κάτω από το Ισραηλινό απαρτχάιντ. Όχι δεν φοβάμαι. Θα συνεχίσω να πληρώνω το τίμημα.

Με αυτό το σκίτσο ο Κ. Λατούφ κέρδισε τη δεύτερη θέση στον Διεθνή Διαγωνισμό Σκίτσων για το Ολοκαύτωμα, το 2006. Απεικονίζει έναν Παλαιστίνιου με στολή κρατούμενου σε ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, περιτριγυρισμένο από το «τείχος ασφαλείας» του Ισραήλ. Πρόκειται για ένα από τα σκίτσα που προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από φιλοϊσραηλινές οργανώσεις. Πηγή: latuffcartoons.wordpress

Εκτός των άλλων, τα τελευταία χρόνια έχεις πάρει ισχυρή θέση σε ό,τι αφορά στην ελληνική κρίση. Στα πιο πρόσφατα σκίτσα σου φαίνεσαι επικριτικός προς την κυβέρνηση Τσίπρα. Ήσουν εξίσου καχύποπτος και πριν την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 ή απογοητεύτηκες;

Κ.Λ.: Παρακολουθώ τις εξελίξεις στην Ελλάδα ήδη από το 2008, πολύ πριν (εκλεγεί) ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελλάδα έχει ζημιωθεί όχι μόνο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά και από καταστροφικές κυβερνήσεις. Το πρόβλημα με τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ προκύπτει ακριβώς από το γεγονός ότι αυτοπαρουσιάστηκαν ως η Αριστερή εναλλακτική για τη διακυβέρνηση της χώρας. Στο τέλος όμως, κάνουν την ίδια ζημιά που έκαναν και οι άλλοι. Αυτός είναι και ο λόγος που συνηθίζω να τους λέω «αυτοαποκαλούμενους αριστερούς», επειδή ένας πραγματικός έλληνας αριστερός δεν θα πουλούσε την Ελλάδα με αυτόν τον τρόπο.

Ο Κάρλος Λατούφ καθώς σκιτσάρει για τη Μάγδα Φύσσα μέσα στο Εφετείο Αθηνών στις 2/10/2018. Πηγή: Altsantiri.gr