Παράξενα έθιμα για τον εορτασμό του Πάσχα στην Ελλάδα – Ο χορός της βροχής και τα… φωτεινά «αερόστατα

14:06 27/4/2019 - Πηγή: altsantiri

Το Πάσχα είναι ολόκληρο βασισμένο σε έθιμα. Έθιμα φαγητού, έθιμα εορτασμού και γενικότερα, έθιμα που μας γυρνούν πίσω στον χρόνο…

Από το πιο… συνηθισμένα, όπως είναι τα κόκκινα αυγά, η μαγειρίτσα και το σούβλισμα του παραδοσιακού οβελία, μέχρι και τα πιο παράξενα, που τηρούνται για δεκαετίες σε ορισμένα μέρη της Ελλάδας.

Ο χορός της βροχής

Στην Θάσο, στα Καλύβια των Λιμεναριών, την Τρίτη μέρα του Πάσχα,

πιάνουν τον χορό τραγουδώντας «Για βρεξ’ Απρίλη μ’», αναβιώνοντας ένα παράξενο έθιμο που έχει τις ρίζες του στους χορούς για τον Θεό Διόνυσο και είναι, ούτε λίγο ούτε πολύ, μια επίκληση για ανοιξιάτικη βροχή. Οι παραδοσιακοί χοροί έχουν την τιμητική τους και συνοδεύονται από κρέας με ρύζι, που μοιράζεται σε όσους συμμετέχουν αφού έχει μαγειρευτεί σε τσουκάλια.

Μπότηδες

Όποιος έχει βρεθεί για Πάσχα στην Κέρκυρα δεν μπορεί παρά να του έχει μείνει αξέχαστο. Η αστυνομία αφήνει σημειώματα στους κατοίκους να μετακινήσουν τα οχήματά τους κάτω από τα μπαλκόνια των σπιτιών. Κι αυτό γιατί, στην πρώτη Ανάσταση γύρω στις 12 το μεσημέρι, οι ντόπιοι πετάνε πήλινα κανάτια από τα μπαλκόνια τους στολισμένα με κόκκινες κορδέλες, με τους ήχους και τις κραυγές να δίνουν μια άλλη αίσθηση στους εορτασμούς. Οι διάφορες φιλαρμονικές βγαίνουν στους δρόμους και συνοδεύουν τον παράξενο αυτό εορτασμό της Αναστάσεως, που σίγουρα συνθέτουν μια εμπειρία ζωής για όσους βρεθούν σε εκείνα τα μέρη τις Άγιες μέρες του Πάσχα.

Ρουκετοπόλεμος

Είναι ίσως το πιο γνωστό από τα παράξενα έθιμα μαζί με τους «Μπότηδες». Κυρίως για τις ζημιές που προκαλεί όταν γιορτάζεται στην Χίο. Έχει τις ρίζες του στην τουρκοκρατία και ουσιαστικά είναι ένας πόλεμος «ρουκετών» μεταξύ των Ενοριών του Αγίου Μάρκου και της Παναγιάς της Ερυθιανής. Με εξαίρεση την Γερμανική κατοχή και τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, το έθιμο γιορτάζεται κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα, ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που έχουν εναντιωθεί και κάποια στιγμή ίσως να σταματήσει. Πάντως το θέαμα το βράδυ της Ανάστασης είναι μαγευτικό, αν και οι αρκετοί τραυματισμοί έχουν αναγκάσει το δήμο να θέσει πολλούς κανόνες.

Επίσκεψη στα μνήματα

Στο χωριό Σιταγροί της Δράμας, την Δευτέρα του Πάσχα, οι κάτοικοι κάνουν μια βόλτα στα μνήματα, μοιράζουν κόκκινα αυγά και τραγουδούν. Η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής είναι Πόντιοι, οι οποίοι συνεχίζουν να τηρούν ευλαβικά τα πανάρχαια έθιμά τους.

Η «Ανδρομάνα» στην Δεσκάτη Γρεβενών

Με το σπάνιο αυτό έθιμο, οι κάτοικοι της Δεσκάτης Γρεβενών, αποχαιρετούν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο το Πάσχα, την πρώτη Παρασκευή μετά την Μεγάλη Εβδομάδα. Γιορτάζουν με ιδιόρρυθμα παραδοσιακά τραγούδια και παραδοσιακούς χορούς και κάθε χρόνο αναβιώνουν το έθιμο της «Ανδρομάνας», με το οποίο την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι ντόπιοι περνούσαν τα αλληγορικά μηνύματα λευτεριάς και μάλιστα παρουσία των Τούρκων. Στο τέλος του εορτασμού χορεύεται η «Ανδρομάνα», ένας χορός που αποτελείται από άνδρες που σχηματίζουν τρία πατώματα. Έξι άνδρες στο πρώτο, πέντε στο δεύτερο και τρείς στο τρίτο. Έτσι σχηματίζεται μια ανθρώπινη πυραμίδα, που σύμφωνα με την παράδοση, συμβολίζει την Παναγία και την ανδρεία της. Σύμφωνα βέβαια με μια άλλη ερμηνεία, η «Ανδρομάνα», συμβολίζει την άνοιξη και την αναγέννηση της φύσης.

Τα «αντέτια» της Ζακύνθου και οι πινακίδες των καταστημάτων

Τα έθιμα στην Ζάκυνθο ονομάζονται «αντέτια». Εκτός από τα κανάτια που πετούν οι νοικοκυρές από τα μπαλκόνια, έθιμο που συνηθίζεται σε όλα τα Επτάνησα, την Μεγάλη Παρασκευή, λαμβάνει χώρα ένα πολύ παράξενο έθιμο. Οι μαγαζάτορες βγάζουν τις πινακίδες από τα καταστήματά τους και τις πηγαίνουν στην πλατεία! Την επόμενη ημέρα το πρωί μαζεύονται ώστε να πάρουν πίσω τις πινακίδες τους. Το έθιμο αυτό κρατά από πάρα πολύ παλιά και τα τελευταία χρόνια με τις ηλεκτρικές πινακίδες, έχει γίνει αρκετά πιο δύσκολη η αναβίωσή του. Όμως ακόμα καλά κρατεί.

Τα φωτεινά «αερόστατα» στο Λεωνίδιο

Στην Αρκαδία, τα παιδιά και από τις πέντε ενορίες του Λεωνιδίου, κατασκευάζουν χρωματιστά αερόστατα και τοποθετούν μια μικρή δάδα στο εσωτερικό τους. Το βράδυ της Ανάστασης, μόλις ακουστεί το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης, ανάβουν την μικρή δάδα και τα «αφήνουν» να ανέβουν στον ουρανό, ο οποίος φωτίζει από την μια στιγμή στην άλλη. Ο συναγωνισμός για το ποιος θα φτιάξει το πιο όμορφο και με τις μεγαλύτερες αντοχές αερόστατο είναι πολύ μεγάλος. Οι ιερείς την ίδια ώρα, διαβάζουν το Ευαγγέλιο στην τσακωνική διάλεκτο.