Τα έθιμα σε όλη την Ελλάδα τη Μεγάλη Παρασκευή (εικόνες)

09:22 14/4/2017 - Πηγή: altsantiri

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα απόλυτου πένθους για όλη την Χριστιανοσύνη, απόλυτης αργίας και νηστείας, η μέρα που γίνεται η κορύφωση του Θείου Δράματος.

Εμείς στρέφουμε το βλέμμα μας στην επαρχία και στα έθιμα και τις παραδόσεις των ελληνικών πόλεων και χωριών που κρατούν «ζωντανά» το πνεύμα του Χριστιανισμού.

Τυρός Αρκαδίας: Επιτάφιος συνοδεία ψαροκάικων

Στον Τυρό της Αρκαδίας τη Μεγάλη Παρασκευή η περιφορά των επιταφίων γίνεται στην παραλιακή οδό με τη συνοδεία ψαροκάικων, αλλά και σκαφών των επισκεπτών.

Ασίνη Αργολίδας: Το

κάψιμο του Ιούδα

Ένα έθιμο που επικρατεί και σώζεται ακόμη μέχρι σήμερα είναι το κάψιμο του Ιούδα, το Πάσχα. Τη Μεγάλη Παρασκευή ή το Μεγάλο Σάββατο μια ομάδα από νέους της Ασίνης μαζεύονται και κατασκευάζουν ένα αχυρένιο ομοίωμα του Ιούδα Ισκαριώτη. Μόλις το κατασκευάσουν το βάζουν επάνω σ’ ένα καρότσι και το γυρίζουν σ’ όλο το χωριό

Λακωνία: O στολισμός του επιτάφιου με ένα πανέρι με φρούτα

Στην Αλευρού της Λακωνίας μετά την Αποκαθήλωση οι γυναίκες στολίζουν τον Επιτάφιο με ανοιξιάτικα άνθη και τοποθετούν από κάτω ένα πανέρι με φρούτα.

Όταν ολοκληρωθεί η περιφορά του Επιταφίου και επιστρέψει στην εκκλησία μοιράζονται σε όλους μικρά κομμάτια από τα φρούτα.

Την επόμενη μέρα τα άνθη του Επιταφίου τοποθετούνται σε ένα πανέρι και μοιράζονται στις γυναίκες του χωριού, οι οποίες τα κρατούν στο εικονοστάσι ως φυλαχτό.

Αγρίνιο: Ο χαλκουνοπόλεμος της Μ. Παρασκευής

Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής αναβιώνει στο Αγρίνιο ο χαλκουνοπόλεμος. Ειδικότερα, όταν ολοκληρωθεί η περιφορά του Επιταφίου της κάθε ενορίας, οι «χαλκουνάδες» συγκεντρώνονται στην πλατεία Δημοκρατίας για να πάρουν μέρος στον χαλκουνοπόλεμο.

Η προετοιμασία του χαλκουνιού ξεκινάει τουλάχιστον δύο μήνες πριν από το Πάσχα. Τα χαλκούνια είναι αυτοσχέδιες εκρηκτικές κατασκευές που αποτελούνται από ένα μεγάλο κύλινδρο γεμάτο με ένα μείγμα μπαρουτιού και ένα φιτίλι στο άκρο.

Παράλληλα οι χαλκουνάδες αναζητούν το κατάλληλο μείγμα μπαρουτιού που δοκιμάζεται νωρίτερα για να είναι ασφαλές.

Η ιστορία του εθίμου φθάνει στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν οι Αγρινιώτες άναβαν τα χαλκούνια κατά την περιφορά του Επιταφίου για να απομακρύνουν τους Τούρκους.

Συνέχισαν όμως να τα κατασκευάζουν και μετά την απελευθέρωση της χώρας

Ναύπακτος: Ο σταυρός από δάδες

Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, κάτοικοι και επισκέπτες, ακολουθούν την περιφορά του Επιταφίου και φθάνουν στο λιμάνι, όπου αναμμένες δάδες είναι τοποθετημένες στις τάπες του Κάστρου, γύρω από το ενετικό λιμάνι.

Στο μέσον της εισόδου του λιμανιού οι δάδες σχηματίζουν ένα μεγάλο σταυρό, που φωταγωγεί ολόκληρο το λιμάνι. Το έθιμο αυτό σύμφωνα με την τοπική παράδοση, φαίνεται να θέλει να συνδυάσει τη θρησκευτική μυσταγωγία με την ηρωική προσπάθεια του μπουρλοτιέρη Ανεμογιάννη να πυρπολήσει την τουρκική ναυαρχίδα στο λιμάνι.

Την Μεγάλη Πέμπτη, οι κοπελιές, φροντίζουν τους κήπους και τα άνθη, ώστε το βράδυ, αμέσως μετά το «σήμερον κρεμάται επί ξύλου» να στολίσουν τον Επιτάφιο με γιρλάντες που φτιάχνουν με λουλούδια της επιλογής τους και χρώματα της φύσης από όπου ζούνε και μεγαλώνουν.

Μία βραδιά που κρατάει πολύ, λόγω του στολίσματος και τα καφενεία κι οι αυλές γεμίζουν κόσμο, που χωρίς όμως πολλές φωνές, συγγενείς και φίλοι, άνδρες ως επί το πλείστον, βεγγερίζουν κουβεντιάζοντας για τις κτηνοτροφικές και αγροτικές τους υποχρεώσεις που ακολουθούν μετά την Ανάσταση.

Ξημερώνοντας η Μεγάλη Παρασκευή, μετά τη λειτουργία της αποκαθήλωσης που στα ορεινά χωριά γίνεται με φόντο τις πλαγιές των βουνών ξεκινούν οι κυρίαρχες δουλειές για το πρώτο Αναστάσιμο τραπέζι, τις μεταμεσονύχτιες ώρες από το Μεγάλο Σάββατο προς την Κυριακή του Πάσχα, αλλά και του μεγάλου Πασχαλιάτικου Τραπεζιού.

Το βράδυ, ακολουθεί η λειτουργία του Επιταφίου και η περιφορά του στα στενά των δρόμων των ενοριών, στους κεντρικούς δρόμους μητροπολιτικών ενοριών, αλλά κυρίως στα δρομάκια των χωριών όπου για τους περισσότερους άνδρες είναι η μέρα που σηκώνοντας τον Σταυρό ή κρατώντας τον επιτάφιο αισθάνονται, όπως καταμαρτυρούν, να αδειάζουν από τις αμαρτίες της χρονιάς.

Λαμία: Η συνάντηση επιταφίων

Μεγαλοβδόμαδο στη Λαμία και ειδικά τη Μεγάλη Παρασκευή ξεχωρίζει η περιφορά και κυρίως η συνάντηση των Επιταφίων στην Πλατεία Πάρκου της πόλης με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής και χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών ενώ μετά το τέλος της περιφοράς των επιταφίων επικρατεί το αδιαχώρητο στα μεζεδοπωλεία με τα σαρακοστιανά μέσα και έξω από την πόλη της Λαμίας

Άμφισσα: «Τα «Δάκρυα της Παναγιάς»

Στην Άμφισσα, πάλι έχουν τα «Δάκρυα της Παναγιάς». Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής όλη η Άμφισσα συναντιέται σε καφενεία, μεζεδοπωλεία και εστιατόρια για να καταναλώσει σαρακοστιανά χωρίς λάδι και μεγάλες ποσότητες τσίπουρου και ούζου, που είναι τα εν λόγω δάκρυα!

Τα έθιμα στην Ανατολική Μακεδονία

Σε πολλές περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας οι κάτοικοι συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να τιμούν τα Πάθη και την Ανάσταση του Θεανθρώπου μέσα από αναπαραστάσεις αλλά και με την αναβίωση παραδοσιακών εθίμων.

Ο Επιτάφιος περνά, ο Ιούδας καίγεται την Μεγάλη Παρασκευή, οι πιστοί στη δημοτική κοινότητα της Νέας Ηρακλίτσας του δήμου Παγγαίου στο Νομό Καβάλας, ζουν τη συγκίνηση του Θείου Πάθους.

Μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα γίνεται η αποκαθήλωση του άχραντου σώματος του Ιησού Χριστού στο ύψωμα του παρεκκλησίου της Αγίας Μαρίνας στην τοποθεσία «Νησάκι» στην παραλία της Νέας Ηρακλίτσας.

Η ιερά πομπή ξεκινά από τον Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης όπου φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, την οποία σύμφωνα με την παράδοση αγιογράφησε ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς και κατευθύνεται στο Νησάκι όπου και πραγματοποιείται η τελετή της αποκαθήλωσης.

Μυροφόρες ραίνουν το άχραντο σώμα του Ιησού με λουλούδια κατά τη μεταφορά του στο ναό και την εναπόθεσή του στον τάφο.

Νέα Πέραμος: Η κωμόπολη παίρνει φωτιά

Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, στη δημοτική κοινότητα της Νέας Περάμου του δήμου Παγγαίου, κατά την περιφορά του επιταφίου, οι κάτοικοι σε κάθε γειτονιά αναβιώνουν ένα πολύ παλιό έθιμο: Θα κάψουν από ένα ομοίωμα του Ιούδα τη στιγμή που η πομπή του επιταφίου θα περνάει από τους δρόμους.

Ολόκληρη η πόλη εκείνη τη νύχτα φωτίζεται από τις δεκάδες φωτιές που ανάβουν οι κάτοικοι στέλνοντας έτσι το μήνυμα της κάθαρσης αλλά και της αιώνιας ανάστασης.

Κοζάνη: Η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης

Στο Δρυόβουνο του δήμου Βοΐου, το πρωί της Μ. Παρασκευής γίνεται «η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Χριστού» στο λόφο του «Γολγοθά» που βρίσκεται σε ύψωμα του χωριού.

Πλήθος πιστών συμμετέχει στην πομπή που σχηματίζεται προς τον λόφο, όπου σε κλίμα κατάνυξης ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης θα παραδώσει το σκήνωμα του Ιησού στις μυροφόρες, τις νέες κοπέλες που είναι ντυμένες με παραδοσιακές στολές και έχουν φτάσει από όλη τη δυτική Μακεδονία για να συμμετάσχουν στην κατανυκτική τελετή.

Πένθος και απόλυτη νηστεία στον Έβρο

Δεδομένου ότι το Πάσχα είναι η γιορτή της «εκ νεκρών Ανάστασης του Χριστού», η νίκη ενάντια στο θάνατο, σε αρκετά χωριά οι κάτοικοι εξακολουθούν να επισκέπτονται τα νεκροταφεία τόσο τη Μεγάλη Παρασκευή για να θυμιατίσουν τους νεκρούς, καθώς σύμφωνα με την παράδοση ξυπνούν μαζί με τον Χριστό, όσο και τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα για την τέλεση τρισάγιου, να αφήσουν στο μνήμα του εκλιπόντος συγγενούς ένα κόκκινο αυγό που συμβολίζει την αναγέννηση-ανάσταση, αλλά και να ανταλλάξουν μεταξύ τους αυγά και τσουρέκια.
.