Τα έξι ρήγματα στις σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ και πώς έφτασαν στη ρήξη

23:21 10/8/2018 - Πηγή: altsantiri

Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ περνούν μεγάλη κρίση μια εξέλιξη η οποία παράλληλα έχει ανεξέλεγκτες επιπτώσεις και στην πορεία της τουρκικής οικονομίας.

Το γαλλικό πρακτορείο παραθέτει τα έξι ρήγματα που οδήγησαν στη διένεξη των δυο χωρών.

Φετχουλάχ Γκιουλέν

Η βασικότερη αιτία της οργής της Άγκυρας είναι κατά πάσα πιθανότητα η παραμονή από το 1999 του Τούρκου ιεροκήρυκα, Φετχουλάχ Γκιουλέν, στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Τουρκία κατηγορεί τον πρώην σύμμαχο του προέδρου Ερντογάν, ότι ενορχήστρωσε το αποτυχημένο

πραξικόπημα του 2016 και έκτοτε έχει εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό εναντίον των υποστηρικτών του.

Επανειλημμένως, η Άγκυρα έχει ζητήσει την έκδοση του Γκιουλέν στην Τουρκία, με αρνητικά προς το παρόν αποτελέσματα.

«Το ερώτημα που τίθεται είναι άραγε, υπάρχουν επαρκώς σαφείς αποδείξεις της προσωπικής ανάμιξης του Φετουλάχ Γκιουλέν στο πραξικόπημα του 2016» διερωτήθηκε στα τέλη Ιουλίου, υψηλόβαθμος αξιωματούχος του αμερικανικού State Department.

Άντριου Μπράνσον

Οι κατηγορίες εις βάρος του Αμερικανού πάστορα, Άντριου Μπράνσον, περί εμπλοκής στο πραξικόπημα του 2016, ήταν το ποτήρι που ξεχείλισε την οργή των ΗΠΑ εις βάρος της Τουρκίας.

Ο ίδιος, αρνούμενος κάθε ανάμιξη, έχει τεθεί υπό κατ’ οίκον περιορισμό, αφού πρώτα βρέθηκε για 21 μήνες στις τουρκικές φυλακές. Αξιώνοντας την άμεση απελευθέρωσή του, η Ουάσιγκτον επέβαλε οικονομικές κυρώσεις εις βάρος δύο Τούρκων υπουργών.

Την Παρασκευή, παράλληλα, ο πρόεδρος Τραμπ προχώρησε στον διπλασιασμό των δασμών στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα από τη γειτονική χώρα.

Η δίκη Halkbank

Τον περασμένο Μάιο, ο Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank, καταδικάστηκε από την αμερικανική δικαιοσύνη σε ποινή φυλάκισης 32 ετών.

Ο ίδιος, παρότι βρέθηκε ένοχος για τραπεζική απάτη και συνωμοσία, άσκησε έφεση, με την Άγκυρα να ασκεί έντονη κριτική στην αμερικανική δικαιοσύνη.

Η προοπτική επιβολής ενός τεράστιου προστίμου στη Halkbank έρχεται να προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες οικονομικές ανησυχίες της Άγκυρας.

Στην «καρδιά» αυτής της υπόθεσης, η οποία θα μπορούσε να λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, βρίσκεται ο Τουρκοϊρανός επιχειρηματίας, Ρεζά Ζαράμπ.

Κατά τη διάρκεια της εκδίκασης, μάλιστα, ο τελευταίος έκανε λόγο για εμπλοκή του Ερντογάν στην υπόθεση, όπως επίσης και άλλων υπουργών της τουρκικής κυβέρνησης.

Κούρδοι στη Συρία

Η Τουρκία συνεχίζει να κατηγορεί τις ΗΠΑ για τη στήριξη που παρέχουν στις συριακές Μονάδες Προστασίας του Κουρδικού Λαού (YPG), στο πλαίσιο της μάχης εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.

Η Άγκυρα κατηγορεί την YPG για στενές σχέσεις με το ΡΚΚ, το οποίο στη γειτονική χώρα θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση.

Κατά τη διάρκεια του 2018, ο τουρκικός στρατός επενέβη στη βόρεια Συρία, εκδιώχνοντας τις δυνάμεις των YPG από τον θύλακα του Αφρίν. Κατόπιν, η Άγκυρα απείλησε να επεκτείνει τις επιχειρήσεις και προς την πόλη Μανμπίτζ, όπου βρίσκονται και Αμερικανοί στρατιώτες.

Ωστόσο, Τουρκία και ΗΠΑ συμφώνησαν σε έναν «οδικό χάρτη», ο οποίος προβλέπει τη σταδιακή αποχώρηση των YPG από τη Μανμπίτζ.

Η προσέγγιση Άγκυρας – Μόσχας

Η Άγκυρα και η Μόσχα συνεργάζονται στενά στο θέμα της Συρίας, όμως το βασικό θέμα που προκαλεί την ανησυχία της Ουάσιγκτον, είναι η συμφωνία για την αγορά ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400.

Το αμερικανικό Κογκρέσο υπερψήφισε στις αρχές Αυγούστου, ένα νομοσχέδιο, το οποίο απαγορεύει στο Πεντάγωνο να παραδώσει στην Τουρκία μαχητικά αεροσκάφη, τύπου F-35, για όσο διάστημα η Άγκυρα δεν δεσμεύεται να τερματίσει τις διαπραγματεύσεις για την αγορά των S-400.

Η βάση του Ιντσιρλίκ

Από την αρχή της κρίσης με τις ΗΠΑ, στις αρχές Αυγούστου, διατυπώθηκε η άποψη στην Τουρκία ότι πρέπει να «κλείσει» η αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ, η οποία βρίσκεται στη νότια Τουρκία και χρησιμοποιείται από τις ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις εναντίον των τζιχαντιστών, στη Συρία.