Ένα θέμα αρχής -και όχι μόνον

07:10 4/4/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Σχετικά με το άρθρο της Σοφίας Γιαννακά και το Πειθαρχικό της ΕΣΗΕΑ.

Η κ. Γιαννακά, δημοσιεύοντας το άρθρο για το οποίο κλήθηκε σε απολογία από το Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ άσκησε το δικαίωμα να λέει την γνώμη της. Αποφεύγοντας, σχολαστικά, να σταθώ στο περιεχόμενο του άρθρου της (γιατί δεν θέλω να αποσπάσω την προσοχή από το κύριο θέμα στο οποίο αναφέρεται το σημείωμά μου αυτό, όχι γιατί δεν έχω άποψη για το άρθρο αυτό) μπορώ να πω ότι, αφού το διάβασα

με προσοχή, δεν βρήκα κάτι από εκείνα των οποίων είτε το Σύνταγμα είτε ο νόμος είτε το Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κ.λπ. δεν επιτρέπουν την δημοσίευση. Δεν βρήκα κρατικά μυστικά, δεν βρήκα προφυλασσόμενες ιδιωτικές στιγμές κ.λπ. κ.λπ. Την γνώμη της βρήκα και τον φανατισμό της. Της ανήκει το δικαίωμα να λέει έτσι τη γνώμη της. Όπως ακριβώς ανήκει και σε κάθε αναγνώστη και σε κάθε αναγνώστρια το δικαίωμα και να μπορεί να διαβάζει τις απόψεις οποιουδήποτε (άρα και τις δικές της) και, ανάλογα με το σε πια πλευρά στέκει, να τις επιδοκιμάζει ή να τις αποδοκιμάζει, και, βεβαίως, να απαντά με το ίδιο νόμισμα, με το ίδιο ακριβώς νόμισμα, χωρίς εκπτώσεις και χωρίς ενδοιασμούς.

***

Το Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ κάλεσε, χωρίς το παραμικρό νομικό ή άλλο ανάλογο έρεισμα, την κ. Γιαννακά να απολογηθεί επειδή άσκησε το δικαίωμά της να λέει τη γνώμη της. Έτσι όμως παραβίασε μια βασική αρχή που θέλουμε να διέπει την συμβίωσή μας, την αρχή της ελεύθερης έκφρασης της γνώμης μας. Ελεύθερης ως προς το περιεχόμενο, ελεύθερης από οικονομικούς καταναγκασμούς, ελεύθερης από κάθε λογής συστηματικούς και συστημικούς περιορισμούς και κόλπα.

Εκτός όμως από παραβίαση αρχής, η ενέργεια αυτή του Πειθαρχικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ είναι κάτι πολύ χειρότερο, είναι λάθος. Σε χώρα και σε συνθήκες όπου η ελευθερία του τύπου, ιδίως του ερευνητικού τύπου και του τύπου γνώμης, δεινοπαθεί, σε χώρα όπου ισχυρότατα κέντρα μαζικής ενημέρωσης βρίσκονται σε σχέση εξώνησης με ισχυρότατα κέντρα κυβερνητικής εξουσίας (χωρίς πάντοτε να είναι βέβαιο ποιος εξωνεί και ποιος εξωνείται), σε χώρα όπου δημοσιογράφοι τίθενται υπό κυβερνητική παρακολούθηση χωρίς συνέπειες για εκείνους που τους παρακολουθούν, σε χώρα όπου οι επιδόσεις της στην ελευθερία του τύπου την έχουν καταστήσει περίπου διεθνή περίγελω, στη δική μας δηλαδή χώρα, μήπως το Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ το έχει παρακάνει; Νομίζω πως ναι, και με τον τρόπο αυτό έδωσε τροφή στα κάθε είδους τέρατα που με «φιλελεύθερο» πρόσωπο συστηματικά θέτουν περιθώρια και εμπόδια σε κάθε κριτική γνώμη ή έρευνα που την θεωρούν επικίνδυνη ή, ακόμη, και ενοχλητική.

***

Και μια λέξη προσωπικά δική μου: γνώρισα, πριν αρκετά χρόνια, πολύ καλά το τι σημαίνει να σου κλείνουν το στόμα -να μου κλείνουν το στόμα-, στο όνομα «ευπρέπειας» κ.λπ., κ.λπ. και μάλιστα με πολύ «φιλελεύθερο» τρόπο. Δεν είναι η στιγμή για περισσότερα, ίσως μια άλλη φορά. Μπορώ όμως να βεβαιώσω, από τη δική μου, επαναλαμβάνω, εμπειρία, ότι το να θέλει κάποιος να μιλήσει και να του στερούν (ή να του αμφισβητούν με διοικητικά ή άλλα μέσα) την δυνατότητα να μιλήσει μοιάζει πολύ με το να του στερούν το οξυγόνο, ή, ακόμη χειρότερα, μοιάζει με το να αφαιρούν το οξυγόνο από την ατμόσφαιρα. Πόσο καλά σκέφτηκε η ΕΣΗΕΑ ποιος αφαιρεί σήμερα οξυγόνο και ποιος το έχει ανάγκη;

(Ο Γιάννης Δρόσος είναι ομότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών)

#ΕΣΗΕΑ #ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ_ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ #ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ