Επαγγελματικά όνειρα: Πώς διαφέρουν από γενιά σε γενιά και από χώρα σε χώρα

18:26 7/1/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Τι ορίζουν ως ονειρεμένη καριέρα οι Έλληνες και πώς συγκρίνονται οι φιλοδοξίες τους με τις διεθνείς τάσεις;

Τι σημαίνει «ιδανική δουλειά»; Αν κάποτε η απάντηση ήταν απλή -σταθερότητα, ασφάλεια και ένας καλός μισθός- σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Οι νέες γενιές δεν αναζητούν απλώς εξασφάλιση. Θέλουν σκοπό, εξέλιξη και ισορροπία στη ζωή τους.

Η κουλτούρα, το περιβάλλον και οι εμπειρίες κάθε γενιάς παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των επαγγελματικών φιλοδοξιών. Οι διαφορές που

προκύπτουν δεν είναι τυχαίες∙ αντανακλούν βαθύτερες κοινωνικές αλλαγές και αξιακές μετατοπίσεις, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Πώς διαφοροποιούνται, λοιπόν, τα επαγγελματικά όνειρα μεταξύ γενεών; Τι ορίζουν ως ονειρεμένη καριέρα οι Έλληνες και πώς συγκρίνονται οι φιλοδοξίες τους με τις διεθνείς τάσεις;

Πώς η κουλτούρα διαμορφώνει τις επαγγελματικές φιλοδοξίες

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ο Ολλανδός ψυχολόγος Geert Hofstede παρουσίασε ένα μοντέλο τεσσάρων (μετέπειτα έξι) διαστάσεων που εξηγεί πώς οι πολιτισμικές διαφορές επηρεάζουν τις αξίες, τη συμπεριφορά και τις επαγγελματικές φιλοδοξίες των ανθρώπων σε διαφορετικές κοινωνίες.

Στις ΗΠΑ, ο ατομικισμός και η έμφαση στην καινοτομία οδηγούν σε όνειρα για καριέρα στον τομέα του επιχειρείν και τις τεχνολογικές startups. Στην Ιαπωνία, αντίθετα, η σταθερότητα και η αποφυγή αβεβαιότητας ωθούν τους πολίτες σε επαγγέλματα στον δημόσιο τομέα ή σε μεγάλες παραδοσιακές εταιρείες.

Στη Σουηδία, όπου δίνεται έμφαση στην ισότητα και την ισορροπία, οι επαγγελματικές φιλοδοξίες συνδυάζουν την προσωπική ευτυχία με τη συμβολή στην κοινωνική ευημερία, με δημοφιλείς τους τομείς των κοινωνικών υπηρεσιών, της υγείας και της βιωσιμότητας.

Στην Ελλάδα, όπου κυριαρχεί η ανάγκη για ασφάλεια και η προσκόλληση στις παραδόσεις, τα όνειρα στρέφονται προς το δημόσιο, αλλά και σε επαγγέλματα με κοινωνική αναγνώριση, όπως οι δικηγόροι και οι αρχιτέκτονες.

Αν και το μοντέλο του Hofstede παραμένει χρήσιμο για την κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε λαού, η παγκοσμιοποίηση και η τεχνολογία έχουν θολώσει τα όρια μεταξύ των πολιτισμών, δημιουργώντας πλέον κοινές φιλοδοξίες και πολυδιάστατες επαγγελματικές ταυτότητες.

Αυτό αποτυπώνεται και στην πρόσφατη έρευνα του Jobseeker.com για τις dream jobs ανά τον κόσμο. Τι κοινό έχουν Ασία και Αφρική; Στις περισσότερες χώρες και των δύο ηπείρων, οι άνθρωποι ονειρεύονται να γίνουν πιλότοι. Ποια είναι η νούμερο ένα επιλογή καριέρας στην Ευρώπη; Το μόντελινγκ, πρωταγωνιστώντας στα όνειρα των πολιτών 25 ευρωπαϊκών χωρών.

Η λίστα του Jobseeker με τα 10 πιο δημοφιλή επαγγέλματα στον κόσμο για το 2024, περιλαμβάνει από παραδοσιακές επιλογές, όπως γιατρούς και εκπαιδευτικούς, έως ψυχολόγους, επιχειρηματίες και influencers, με τους πολίτες εντελώς διαφορετικών χωρών να ταυτίζονται μεταξύ τους στις προτιμήσεις.

Πώς αλλάζουν οι προτεραιότητες ανά γενιά: Από τη σταθερότητα στην ευελιξία

Η επαγγελματική φιλοδοξία δεν είναι μια έννοια στατική. Οι αξίες και οι προτεραιότητες που καθορίζουν την επιλογή καριέρας αλλάζουν από γενιά σε γενιά, επηρεασμένες από τις κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις.

Οι Baby Boomers, που μεγάλωσαν σε εποχή οικονομικής ανάκαμψης μετά από παγκοσμίους πολέμους, έδιναν προτεραιότητα στην ασφάλεια και τη σταθερότητα, επιλέγοντας καριέρες στον δημόσιο τομέα, την εκπαίδευση ή σε παραδοσιακές επιχειρήσεις, με στόχο τη μακροχρόνια απασχόληση και την κοινωνική καταξίωση.

Η Gen Χ, μεγαλωμένη σε περίοδο τεχνολογικής ανάπτυξης, παρέμεινε πιστή στη σταθερότητα, επιλέγοντας θέσεις στον δημόσιο και τον τραπεζικό τομέα, και διατήρησε την έμφαση στην κοινωνική αναγνώριση, δείχνοντας προτίμηση σε επαγγέλματα όπως του γιατρού και του δικηγόρου. Άνοιξε, όμως, και τον δρόμο για διεθνείς ευκαιρίες εργασίας, αναζητώντας καριέρα σε πολυεθνικές εταιρείες και αναδυόμενους τομείς, όπως η τεχνολογία.

Οι Millennials και οι Gen Zs έφεραν στο προσκήνιο νέες αξίες. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο ψηφιακό κόσμο, αναζητούν επαγγέλματα που συνδυάζουν προσωπική εξέλιξη, ευελιξία και δημιουργικότητα. Οι πρώτοι στρέφονται σε startups και τεχνολογικούς κλάδους, ενώ οι δεύτεροι υιοθετούν υβριδικά μοντέλα εργασίας και δημιουργικά επαγγέλματα όπως content creators, digital marketers και social media specialists.

Η έρευνα «2024 Gen Z και Millennial» της Deloitte, με συμμετοχή 23.000 ανθρώπων από 44 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ανέδειξε δύο γενιές που, κατά συντριπτική πλειοψηφία, επιθυμούν η εργασία τους να υπηρετεί κάποιο σκοπό με τον οποίο να συντάσσονται.

Σύμφωνα με την Ανάλια Κόκκορη, Audit Partner και People & Purpose Leader της Deloitte Ελλάδoς, οι Έλληνες Gen Ζs και Millennials «είναι πιο αγχωμένοι συγκριτικά με τον παγκόσμιο μέσο όρο και γι’ αυτό αναζητούν οι χώροι εργασίας να ευνοούν την καλύτερη ψυχική υγεία και να προσφέρουν ευελιξία, αλλά και ευκαιρίες για μάθηση και εξέλιξη στην καριέρα τους».

Τι ορίζει την ιδανική καριέρα σήμερα;

«Ο ορισμός της ιδανικής δουλειάς διαφέρει από άτομο σε άτομο, καθώς επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως τα πάθη, τα ενδιαφέροντα, τις αξίες, τα κίνητρα, τις δεξιότητες και την προσωπικότητα καθενός και καθεμίας από εμάς. Σε τελική ανάλυση, η δουλειά των ονείρων μας είναι αυτή που μας γεννά αίσθημα ικανοποίησης και πληρότητας», σημειώνει το Jobseeker.

Ωστόσο, παρά τις όποιες προσωπικές διαφοροποιήσεις, ορισμένες αξίες φαίνεται να ενώνουν όλους τους εργαζόμενους στον κόσμο. Η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής βρίσκεται στο επίκεντρο της σύγχρονης εργασιακής πραγματικότητας, με την ανάγκη για ευελιξία στο ωράριο και τον τόπο εργασίας να έχει ενισχυθεί μετά την πανδημία.

Η εξασφάλιση ενός ικανοποιητικού εισοδήματος παραμένει κεντρικός στόχος, ειδικά σε χώρες με οικονομικές προκλήσεις, με τις δυνατότητες εκπαίδευσης και εξέλιξης να αναδεικνύονται επίσης σε βασικούς παράγοντες για την επιλογή καριέρας.

Αυτές οι τάσεις αποτυπώνονται και στην ελληνική αγορά εργασίας, όπως καταγράφει η έρευνα Workmonitor 2024, με συμμετοχή ατόμων ηλικίας 18-67 ετών. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους:

Το 94% των Ελλήνων εργαζομένων θεωρεί την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής εξίσου σημαντική με τον μισθό. Το 73% δηλώνει ότι η εκπαίδευση και η εξέλιξη είναι σημαντικοί παράγοντες για την καριέρα του. Τουλάχιστον ένας στους τέσσερις Έλληνες προτιμά ένα ευέλικτο μοντέλο εργασίας, με το ποσοστό να αυξάνεται ακόμα περισσότερο στις νέες γενιές, φτάνοντας το 35% για τους Millennials και το 47% για του Gen Zs. Χαράξτε τη δική σας επαγγελματική πορεία

Όπως οι κοινωνίες εξελίσσονται και κάθε γενιά φέρνει νέες αξίες στο προσκήνιο, έτσι μεταμορφώνονται και τα επαγγελματικά όνειρα. Σήμερα, οι φιλοδοξίες επικεντρώνονται στην ισορροπία, την ευελιξία και την προσωπική ανάπτυξη, ενώ η ανάγκη για ένα ικανοποιητικό εισόδημα παραμένει σταθερά κοινός παρονομαστής, ανεξάρτητα από γενιά ή χώρα.

Η ιδανική δουλειά, όμως, είναι μοναδική για τον καθένα και αντικατοπτρίζει τις προσωπικές του αξίες, στόχους και κίνητρα. Η αναζήτησή της απαιτεί ενδοσκόπηση, σωστή έρευνα και συνεχή ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Εσείς έχετε βρει τη δουλειά των ονείρων σας; Αναλογιστείτε τι σας παθιάζει και ποιες αξίες θέλετε να σας καθοδηγούν και τολμήστε να χαράξετε τη δική σας πορεία, διεκδικώντας μια καριέρα γεμάτη νόημα και ικανοποίηση.

#ΚΑΡΙΕΡΑ #ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ