Φορολογήστε την απληστία

07:04 21/12/2024 - Πηγή: Dikaiologitika

Η συζήτηση για τα δισεκατομμύρια στις τράπεζες και στους υπόλοιπους τομείς δραστηριότητας αναδεικνύει την ανάγκη να υπάρξει πιο δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου.

Κατά τη διάρκεια συζήτησης του προϋπολογισμού το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ κατέθεσε τροπολογία για την έκτακτη φορολόγηση των κερδών των τραπεζών. Τον Μάιο του τρέχοντος έτους αντίστοιχη τροπολογία είχε καταθέσει και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βλέποντας τα υπερκέρδη των τραπεζών,

να έχουν εκτοξευθεί λόγω των υπέρογκων προμηθειών και των spreads των επιτοκίων καταθέσεων-χορηγήσεων.

Επόμενο ήταν να ανοίξει η συζήτηση για τα «ουρανοκατέβατα» κέρδη των μεγάλων εταιριών, όπως είχε συμβεί με τα υπερκέρδη των εταιριών ενέργειας και διύλισης τα προηγούμενα έτη.

Πρόκειται για κέρδη πάνω από τα συνήθη που οφείλονται όχι στο «επιχειρείν», σε παραγωγικές επενδύσεις ή σε ρίσκο το οποίο ανέλαβαν οι επιχειρήσεις αλλά σε έκτακτες συνθήκες, που δημιουργούν τεράστια περιθώρια κέρδους σε μεγάλους ομίλους λόγω συγκυρίας.

Κοινός παρονομαστής στα κέρδη αυτά είναι η υπέρμετρη επιβάρυνση των πολιτών. Είτε πρόκειται για προϊόντα είτε για υπηρεσίες, η κοινωνική πλειοψηφία είναι εκείνη που καλείται να «βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη» για να πληρώσει το ρεύμα, τις μάσκες, τα μεταφορικά, το φυσικό αέριο, τα καύσιμα κλπ.

Η κυβέρνηση μόνο κατά ένα ελάχιστο μέρος έχει έρθει μέχρι σήμερα να φορολογήσει τα υπερκέρδη αφήνοντας τεράστιο περιθώριο στις μεγάλες επιχιερήσεις, να λεηλατήσουν το λαϊκό εισόδημα.

Η κυβέρνηση πήρε λίγα χρήματα από τα διυλιστήρια, λίγα από τους παρόχους ενέργειας, περιόρισε ελάχιστα τις υπέρογκες προμήθειες των τραπεζών, με πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία.

Υπάρχει όμως μια διαχρονική εξαίρεση από τις όποιες φορολογικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης, που συνιστά κάτι παραπάνω από πρόκληση για την ελληνική κοινωνία.

Πρόκειται για τις εταιρίες τροφίμων, τα πολυκαταστήματα, τους «μεγαλομπακάληδες» και τα σούπερ μάρκετ:

Μόλις πριν λίγες μέρες δημοσιεύθηκε η μελέτη της ICAP CRIF η οποία αξιοποιώντας τα στοιχεία της ICAP CRIF Database αναδεικνύει, τις 500 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, καθώς και τους 200 πιο κερδοφόρους ομίλους εταιρειών, βάσει δημοσιευμένων ισολογισμών για τη χρήση του 2023.

Το κριτήριο με βάση το οποίο γίνεται η κατάταξη των επιχειρήσεων (και ομίλων αντίστοιχα) είναι τα κέρδη EBITDA (Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization), δηλαδή τα κέρδη της επιχείρησης από λειτουργικές δραστηριότητες πριν την επίδραση των χρηματοοικονομικών και έκτακτων εσόδων-εξόδων, καθώς και των αποσβέσεων επί των παγίων στοιχείων.

Ειδικότερα, από τους 21 συνολικά κλάδους του τομέα που μετρήθηκαν, οι 17 παρουσίασαν αύξηση, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερεις (4) εμφάνισαν πτώση. Τα υψηλότερα κέρδη εμφανίζει η Βιομηχανία Πετρελαιοειδών Προϊόντων (€2,0 δισ.) καλύπτοντας το 35% περίπου των συνολικών κερδών του Βιομηχανικού τομέα το 2023, εξού και η έκτακτη (μερική μόνο)φορολόγηση που διανεμήθηκε ως μέρισμα στους χαμηλοσυνταξιούχους και σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Αντίθετα όσον αφορά στον Εμπορικό τομέα, ενώ από τους 18 συνολικά κλάδους οι 16 κατέγραψαν αύξηση στα κέρδη EBITDA, δεν άνοιξε η αντίστοιχη συζήτηση. Ενδεικτικά τη μεγαλύτερη αύξηση κερδών κατέγραψε ο κλάδος «Σούπερ Μάρκετ – Πολυκαταστήματα» (κατά €164,2 εκατ.), ο οποίος μάλιστα εμφανίζει (και σε απόλυτα μεγέθη) τα υψηλότερα κέρδη το 2023 (€777,5 εκατ.).

Πως αποδεικνύεται όμως ότι υπάρχει αισχροκέρδεια στον κλάδο των τροφίμων;

Πριν από λίγες η μέρες η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους 5,5 εκατ. ευρώ σε 8 πολυεθνικές εταιρείες για αισχροκέρδεια. Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης ελέγχθηκαν συνολικά 443 κωδικοί προϊόντων και εντοπίστηκε παραβίαση στους 191, δηλαδή σχεδόν στα μισά προϊόντα! Μεταξύ των εταιριών στις οποίες επεβλήθησαν πρόστιμα ήταν μεγάλοι πολυεθνικοί ‘όμιλοι.

Άγνωστο φυσικά παραμένει πόσα από τα πρόστιμα αυτά εισπράττονται. Ακόμα και αν εισπράττονται τα πρόστιμα, αν ελέγξει κανείς τους τζίρους των επιχειρήσεων και τα κέρδη τους θα διαπιστώσει ότι είναι πού «συμφερότερο» να ρισκάρουν το πρόστιμο παρά να προσαρμοστούν και να σταματήσουν να αισχροκερδούν. Οι αλχημείες με τα κέρδη και τις ζημιές των ομίλων είναι ήδη γνωστές και γίνονται με λογιστικές αλχημείες. Για παράδειγμα μεγάλη επιχείρηση φαίνεται να έχει τριπλασιάσει το τζίρο τα τελευταία 2 χρόνια αλλά να εμφανίζει μεγάλες ζημιές. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις ενώ επεβλήθησαν τα πρόστιμα οι τιμές των προϊόντων αυξήθηκαν(!) αφού το πρόστιμο είναι υπολοπλλαπλάσιοα του κέρδους.

Η συζήτηση για τα δισεκατομμύρια στις τράπεζες και στους υπόλοιπους τομείς δραστηριότητας αναδεικνύει την ανάγκη να υπάρξει πιο δίκαιη κατανομή του παραγόμενου πλούτου. Η παρούσα κυβέρνηση δεν έχει τέτοια πρόθεση και αυτό φαίνεται καθαρά από τις «πλάτες» που κάνει στις μεγάλες επιχιερήσεις προκειμένου να συνεχίσουν να «ξεζουμίζουν» τους πολίτες.

Η χώρα παράγει πλούτο που επαρκεί για να εξασφαλίσει την αξιοπρεπή διαβίωση των πολιτών, την στήριξη του κοινωνικού κράτους, την αμυντική θωράκιση της χώρας. Είναι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης να οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες μετατρέποντας τους πολίτες μέσω των έμμεσων φόρων και της αισχροκέρδειας σε ένα τεράστιο «ΑΤΜ».

Η συζήτηση για τη συνεργασία-συμφωνία των προοδευτικών δυνάμεων πρέπει μεταξύ άλλων να λάβει υπόψη της δίκαιη αναδιανομή εισοδήματος σε όφελος της λαϊκής πλειοψηφίας. Η συζήτηση για ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα όπου πράγματι ο καθένας θα πληρώνει ανάλογα με τις δυνατότητές του, όπως ορίζει το Σύνταγμα, πρέπει να βρίσκεται στην προμετωπίδα αυτής της προσπάθειας.

(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος)

#ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ #ΤΡΑΠΕΖΕΣ #ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ