Γιατί βάζουμε φλουρί στη βασιλόπιτα, τι συμβολίζει

13:11 29/12/2024 - Πηγή: Dikaiologitika

Το κόψιμο της βασιλόπιτας δεν γίνεται μόνο την Πρωτοχρονιά αλλά και τις άλλες μέρες του «Δωδεκαήμερου» των εορτών.

Βασιλόπιτα ονομάζεται η πίτα που παρασκευάζεται σε ορισμένες χώρες από τους Χριστιανούς παραμονές της Πρωτοχρονιάς και κόβεται λίγο αφότου αλλάξει ο χρόνος.

Σύμφωνα με την ορθόδοξη θρησκευτική παράδοση, έχει τις ρίζες της στην Καισάρεια της Καππαδοκίας.

Οι Μικρασιάτες καθιέρωσαν

την γλυκιά βασιλόπιτα, τη λεγόμενη «πολίτικη» ή «σμυρνέικη» βασιλόπιτα η οποία παρασκευάζεται κυρίως από αλεύρι, αυγά, ζάχαρη και γάλα, σε διάφορα μεγέθη και είδη αλλά συνήθως είναι φουσκωτή, αφράτη και γλυκιά. Έτσι συναντάται στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και σε άλλα μέρη όπου εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία.

Σε άλλα μέρη επικρατούν άλλοι τρόποι παρασκευής με μπαχαρικά κ.α. Στη δυτική Μακεδονία συχνά η βασιλόπιτα είναι μια τυρόπιτα ή πρασόπιτα. Βασικό όμως κοινό γνώρισμα είναι ότι στο εσωτερικό όλων τοποθετείται νόμισμα, συνήθως κοινό όμως σε ορισμένες περιπτώσεις χρυσό (κωσταντινάτο) ή ασημένιο.

Στην ελληνική επαρχία, ανάλογα με το έθιμο, τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι άχυρου, κληματόβεργας ή ελιάς ή, σε κτηνοτροφικές περιοχές, ένα μικρό κομμάτι τυρί, για να φέρουν καλή τύχη στην παραγωγή. Σε άλλα μέρη, αντί αυτού κατασκευάζουν μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί κλπ. Συχνά γράφεται πάνω στη βασιλόπιτα ο αριθμός του νέου έτους.

Η βασιλόπιτα περιέχει ένα χρυσό φλουρί (νόμισμα) που σύμφωνα με την παράδοση θα φέρει καλή τύχη σε αυτόν που θα το βρει και κόβεται σε οικογενειακή συγκέντρωση αμέσως με τον ερχομό του νέου έτους, συνήθως μετά από φαγοπότι. Γράφεται πάνω στη βασιλόπιτα ο αριθμός του νέου έτους με σειρά αποφλοιωμένων αμυγδάλων σοκολάτα ή με ζάχαρη. Έτσι λίγο πριν πάει 00:00 ακριβώς τα μεσάνυχτα την ώρα που κοντεύει να γίνει η αλλαγή του έτους, σβήνουν τα φώτα και μετρώντας αντίστροφα από το δέκα μέχρι το ένα και αμέσως μετά ξανανάβουν ευχόμενοι και αντευχόμενοι όλοι «χρόνια πολλά» και «ευτυχισμένο το νέος έτος» με το υπερθέαμα πυροτεχνημάτων στον ουρανό.

Η βασιλόπιτα μπαίνει πάνω στο τραπέζι όπου ο νοικοκύρης αφού την σταυρώσει με το μαχαίρι τρεις φορές λέει: «Χρόνια Πολλά και του Χρόνου!» και αρχίζει να την κόβει με πρώτο κομμάτι του Σπιτιού, Χριστού, της Παναγίας, του του Σπιτονοικοκύρη, της Σπιτονοικοκυράς, του Φτωχού, του Αγίου Βασιλείου και των άλλων παρισταμένων κατά τάξη συγγένειας και ηλικία με τελευταίο το κομμάτι του φτωχού ή πάλι του σπιτιού, χωρίς βέβαια να λησμονούνται τυχόν μετανάστες, ασθενείς και άλλα πρόσωπα της οικογένειας που για διάφορους λόγους δεν παρίστανται μαζί με το άνοιγμα λευκού οίνου.

Με τον ερχομό του νέου έτους γιορτάζουν: Ο Βασίλειος, η Βασιλεία, ο Βασιλικός, η Βασιλική κ.α. Το κόψιμο της βασιλόπιτας γίνεται και τις άλλες μέρες του «Δωδεκαήμερου» των εορτών. Υπουργεία, υπηρεσίες, σχολεία, γραφεία και σύλλογοι μπορεί να κόβουν βασιλόπιτες μέχρι και τον μήνα Φεβρουάριο.

#ΦΛΟΥΡΙ #ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ #ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ