Γιώργος Σιακαντάρης: Αξιοπρέπεια για όλους

07:16 19/3/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Η συνεργασία ή ακόμη και η δημιουργία ή όχι νέου φορέα θέτει το κάρο πριν το άλογο.

Αν Κεντροαριστερά-Σοσιαλδημοκρατία και ριζοσπαστική Αριστερά δεν βρουν απαντήσεις στις αγωνίες αυτών των ανθρώπων για ένα νέο όραμα είτε με νέο κόμμα, είτε με συνένωση των παλιών, είτε και χωρίς να γίνει τίποτα καινούργιο, τίποτα καλό δεν προαναγγέλλει.
Οι εκπρόσωποι του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στα τηλεοπτικά πάνελ έχουν μια απάντηση για κάθε ερώτηση. Είναι η λεξούλα «αξιοκρατία». Με αυτήν απαντούν στην απουσία στους πολίτες του αισθήματος κοινωνικής δικαιοσύνης. «Βάζουμε στο κράτος τους καλύτερους» λένε και έτσι

επανέρχεται το αίσθημα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Και το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι: «Τι γίνεται όμως με τους μη καλύτερους;». Και εδώ στο βάθος αυτού τους ερωτήματος βρίσκεται η κρίση της ελληνικής και ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και η κρίση εμπιστοσύνης προς τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα γενικότερα. Γιατί είναι ακριβώς αυτοί «οι μη καλύτεροι» που αναζητούν την αναγνώριση της ύπαρξης τους, αυτοί που δεν έχουν τις κατάλληλες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες να γίνουν «οι άξιοι» των αγορών. Είναι οι άνθρωποι που αδυνατούν να παρακολουθήσουν τους ρυθμούς των αγορών και που αισθάνονται πως «οι άξιοι» δεν σέβονται την αξιοπρέπεια τους. Είναι εκείνα τα κοινωνικά στρώματα που κάποτε έβρισκαν στη σοσιαλδημοκρατία τον υπερασπιστή τους και τώρα σ’ αυτήν βλέπουν τον προστάτη των «άξιων». Είναι η μετατροπή αυτής της Αριστεράς σε βραχμανική Αριστερά, κατά τον ευφυή όρο του Πικετί, που τώρα την οδηγεί να είναι εκπρόσωπος των «άξιων» και της «αξιοκρατίας» και όχι της αξιοπρέπειας όλων. Ακριβώς η λεξούλα «αξιοπρέπεια» θα πρέπει να ήταν το κεντρικό σύνθημα κάθε σημερινής Κεντροαριστεράς και Αριστεράς. Αξιοπρέπεια για όλους. Τόσο για τα μεσαία στρώματα, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους δημόσιους υπαλλήλους, τους μικρούς αυτοαπασχολούμενους, το λιανεμπόριο τους οποίους κάποιοι θέλουν να εξαφανίσουν, τόσο για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που απαιτούν αξιοπρεπείς μισθούς και συνθήκες εργασίας, όσο και για τους χαμένους της παγκοσμιοποίησης και των ασύδοτων αγορών.

Υπάρχει κάποιος να τεθεί επικεφαλής όλων αυτών; Στη δημοσκόπηση που έγινε για λογαριασμό του dnews.gr, από την πολύ αξιόπιστη Prorata, μεταξύ του 45% που θεωρεί πως χρειάζεται «εναλλακτική προοδευτική λύση» (το 46% διαφωνεί) το 49% πιστεύει ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί νέος φορέας της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς με ανοιχτές στην κοινωνία εκλογές, το 18% θεωρεί πως αυτό πρέπει να γίνει με τη συνεργασία των υφιστάμενων κομμάτων και το 27% αρνείται και τις δυο αυτές προτάσεις, ισχυριζόμενο πως δεν πρέπει να δημιουργηθεί κανένας νέος φορέας στο χώρο. Όσον αφορά τον καταμερισμό μεταξύ των ψηφοφόρων των κομμάτων που δηλώνουν πως η χώρα χρειάζεται «εναλλακτική προοδευτική λύση» το 31% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, το 57% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και το 16% της Νέας Αριστεράς θέλουν νέο κόμμα. Όσοι πάλι συμφωνούν πως χρειάζεται «εναλλακτική προοδευτική λύση», μόνο που αυτήν μπορεί να την πετύχει απλά η συνεργασία των υφιστάμενων κομμάτων καταμερίζονται στο 12% στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, στο 34% στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και στο 43% στη Νέα Αριστερά. Στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι επιφυλακτικοί και στις δυο εναλλακτικές προτάσεις ( νέο κόμμα ή συνεργασία), μια που ακόμη πιστεύουν πως αυτοί θα είναι οι κυρίαρχοι στο χώρο, στη δε Νέα Αριστερά είναι επίσης επιφυλακτικοί, μια που δεν έχουν επουλωθεί οι πληγές της πρόσφατης αποχώρησής τους από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Γενικά όμως το αίτημα της δημιουργίας κάτι άλλου στο χώρο είτε με τη μια είτε με την άλλη μορφή έχει σήμερα πολύ περισσότερους υποστηρικτές απ’ όσο πριν μερικούς μήνες. Ταυτοχρόνως όμως τ’ ότι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων (μεταξύ 50% και 53%) των τριών κομμάτων θεωρούν απαραίτητη τη συμμετοχή της Πλεύσης Ελευθερίας σ’ αυτήν την «εναλλακτική προοδευτική λύση», δείχνει την ιδεολογική σύγχυση που επικρατεί στο χώρο για το τι πραγματικά είναι «προοδευτική λύση». Η σύγχυση επιτείνεται αν δούμε πως και το 56% των ψηφοφόρων της Πλεύσης Ελευθερίας θέλουν ένα νέο κόμμα «με «εκλογές ανοικτές στην κοινωνία», λίγο λιγότεροι από το 57% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και πολλοί περισσότεροι απ’ αυτούς του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και της Νέας Αριστεράς. Ενώ δεν είναι καθόλου τυχαίο που αν και βομβαρδιζόμενοι οι πολίτες από απόψεις που διατείνονται πως αυτό που απουσιάζει από τον «προοδευτικό χώρο» είναι οι «ηγετικές φυσιογνωμίες», αυτοί διχάζονται σε 29% που συμφωνεί με αυτή την άποψη και σε 37% που θεωρεί πως αυτό που απουσιάζει είναι το όραμα και το εναλλακτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης.

Η συνεργασία ή ακόμη και η δημιουργία ή όχι νέου φορέα θέτει το κάρο πριν το άλογο. Αν Κεντροαριστερά-Σοσιαλδημοκρατία και ριζοσπαστική Αριστερά δεν βρουν απαντήσεις στις αγωνίες αυτών των ανθρώπων για ένα νέο όραμα είτε με νέο κόμμα, είτε με συνένωση των παλιών, είτε και χωρίς να γίνει τίποτα καινούργιο, τίποτα καλό δεν προαναγγέλλει.

Πάντως κάτι ή κάποιος/α πρέπει να ταρακουνήσουν τα λιμνάζοντα ύδατα στο «σοσιαλδημοκρατικό» ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, στον «αριστερό» ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αλλά και στη συμπαθητική Νέα Αριστερά του Αλέξη Χαρίτση. Αυτά τα κόμματα, όπως είναι τώρα, είναι τόσο φθαρμένα στις συνειδήσεις των πολιτών που αν δεν ανασυγκροτηθούν σε κάτι άλλο νέο, ποτέ δεν θα καταφέρουν να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια της κοινωνίας. Γιατί σήμερα η αντίθεση δεν είναι μεταξύ συστημικών και αντισυστημικών, όπως μια ρηχή δημοσιογραφική και πολιτική προσέγγιση βλέπει, αλλά μεταξύ αυτών που έχουν κυβερνήσει και έχουν φθαρεί και μεταξύ όσων δεν έχουν κυβερνήσει, όπως η Πλεύση Ελευθερίας, ο Βελόπουλος και η Λατινοπούλου και ίσως και ενός κόμματος που μπορεί να προκύψει από το Κίνημα των Τεμπών και δεν έχουν φθαρεί. Τα κόμματα της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς πρέπει να υπερβούν τον εαυτό τους για να κατορθώσουν να απαντήσουν στις τεκτονικές αλλαγές που γίνονται στο κομματικό μας σύστημα. Και αυτό σημαίνει πως αυτά τα κόμματα πρέπει να καταλάβουν πως τα προγράμματα τους πρέπει «να διορθώσουν» όχι τις ατέλειες των αγορών, μόνο, αλλά τις ατέλειες του ελληνικού μοντέλου παραγωγής. Ένα ολιγαρχικό και όχι ένα μικρομεσαίο μοντέλο, όπως το παρουσιάζουν οι οργανικοί διανοούμενοί του. Αυτό όμως σηκώνει μεγάλη συζήτηση, στην οποία δεν ξέρω αν ακόμη και ο Μαρξ θα έφτανε για να δώσει απαντήσεις. Μάλλον ένα πολιτικό-ιδεολογικό big bang θα χρειαζόταν. Όραμα λείπει όχι επιμέρους προτάσεις γραφειοκρατών της εξουσίας.

(Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι δόκτωρ κοινονιωλογίας και συγγραφέας)

#ΓΙΩΡΓΟΣ_ΣΙΑΚΑΝΤΑΡΗΣ #ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ_ΠΡΟΤΑΣΗ_ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ