Γλυπτά Παρθενώνα: Το παρασκήνιο των «μυστικών συναντήσεων» Μητσοτάκη - Όσμπορν για την επιστροφή τους

14:00 10/2/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Οι Financial Times φιλοξενούν εκτενές ρεπορτάζ στο οποίο αναφέρονται οι «κρυφές συναντήσεις» του επικεφαλής του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν, με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Συνεχίζεται η «μάχη» για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης να συνεχίζει τις «κρυφές» συναντήσεις με τον επικεφαλής του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν μέσα σε μια πολυτελή σουίτα ενός λονδρέζικου ξενοδοχείου.

«Ο Μητσοτάκης είχε προσκαλέσει τον Τζορτζ Όσμπορν, πρώην πολιτικό των Συντηρητικών και νυν πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, για να διερευνήσει μια συμφωνία για να τερματιστεί μια από τις πιο πικρές πολιτικές και πολιτιστικές διαμάχες στον κόσμο: η διαμάχη για την τύχη των γλυπτών του Παρθενώνα ηλικίας 2.500 ετών», γράφουν χαρακτηριστικά.

«Είναι το πάθος μου. Το ήθελα πολύ από την πρώτη φορά που είδα τη Ζωφόρο, όταν ήμουν 18 ετών και επισκέφθηκα το Βρετανικό Μουσείο. Αυτό που με σόκαρε και με εξόργισε ήταν ότι το μνημείο ήταν σπασμένο. Σαν να έχεις πάρει τη Μόνα Λίζα και να την έχεις κόψει στη μέση»» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης στους FT, αναπολώντας την πρώτη συνάντηση με τον Όσμπορν στο ξενοδοχείο Berkeley τον Νοέμβριο του 2021.

Όπως σημειώνουν οι FT, ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου άκουγε με προσοχή τον Έλληνα πρωθυπουργο, βλέποντας έναν άνθρωπο που θα μπορούσε να συνεργαστεί. «Κανείς δεν έχει προσπαθήσει για πάντα», δήλωσε ο Όσμπορν στους συναδέλφους του.

Σχολιάζοντας το σχέδιο Όσμπορν, ο πρώην υπουργός Πολιτισμού, Έντ Βέιζι, υποστηρίζει ότι το κλίμα είναι καλύτερο σε σύγκριση με αυτό πριν 200 χρόνια.

Όπως αναφέρουν οι FT, ο Όσμπορν δεν γνώριζε τον Μητσοτάκη, πριν τη συνάντησή τους, ωστόσο, «τα βρήκαν πολύ καλά». «Ο Μητσοτάκης είπε σε συναδέλφους του ότι υπήρχε "εμπιστοσύνη και σεβασμός", ενώ ο Όσμπορν έβλεπε τον Έλληνα πρωθυπουργό ως έναν αποτελεσματικό τεχνοκράτη, αστειευόμενος σε συναδέλφους του ότι ο αγγλόφιλος Μητσοτάκης, ήταν "ο Ρίσι Σουνάκ της Ελλάδας"».

Ο Όσμπορν αποφεύγει να μιλά δημόσια για το ζήτημα «φοβούμενος ότι οτιδήποτε πει θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον του πρωθυπουργού, ο οποίος αντιμετωπίζει εκλογές τους επόμενους μήνες», συνεχίζει το δημοσίευμα.

Τα δεδομένα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και η δεύτερη συνάντηση Μητσοτάκη - Όσμπορν

Όπως περιγράφουν οι FT, η Ελλάδα θεωρεί ότι τα Γλυπτά εκλάπησαν και πρέπει να επιστραφούν, ενώ ο Όσμπορν περιορίζεται από νόμο του ’63 που εμποδίζει τη μόνιμη παράδοσή τους, με τη βρετανική κυβέρνηση να μην δείχνει πρόθυμη να αλλάξει τον νόμο, παρά τις εκκλήσεις από επιτροπή της UNESCO το 2021. «Η αποτυχία εξεύρεσης συμφωνίας είναι μια πολύ ρεαλιστικη πιθανότητα», όπως σημειώνουν.

Η πρόταση Όσμπορν θέλει μια σειρά από δανειακές συμφωνίες για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, που θα οικοδομήσουν σταδιακά την εμπιστοσύνη, με την Ελλάδα να μην παραιτείται από τις διεκδικήσεις της.

Οι FT σχολιάζουν ότι θα ήταν πρόβλημα για τον Μητσοτάκη να δεχθεί ένα «δάνειο» αυτού που θεωρείται ελληνική ιδιοκτησία. Το Βρετανικό Μουσείο φαίνεται να συμφωνούσε στην επιστροφή του ένα τρίτου ή και περισσότερων Γλυπτών για κάποια χρόνια, καθώς υπάρχει προηγούμενο δανεισμού προς την Ρωσία.

«Ένα προφανές πρόβλημα είναι το εάν οι Έλληνες θα τα επέστρεφαν στο τέλος της περιόδου του δανεισμού. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ρίτσαρντ Λάμπερτ, προκάτοχος του Όσμπορν ως πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου και πρώην συντάκτης των FT, «εκτιμώ ότι αφού δανειστούν, δεν θα επιστραφούν».

Από την πλευρά του, ειδικός του Βρετανικού Μουσείου παραδέχεται: «Η κατοχή είναι τα εννέα δέκατα του νόμου όσον αφορά τα αρκετά μεγάλα μαρμάρινα γλυπτά».

Ο Όσμπορν φέρεται να επιθυμεί την ύπαρξη αντάλλάγματος για κάποια από τα Γλυπτά του Παρθενώνα, με την Αθήνα να δανείζει θησαυρους ως «εγγύηση», με εντυπωσιακές τοιχογραφίες της Σαντορίνηας από το 1700 π.Χ. να βρίσκονται στο επίκεντρο.

«Το δεύτερο στοιχείο του σχεδίου Όσμπορν θα ήταν ότι, όταν λήξει το δάνειο, τα μάρμαρα θα επιστρέφονταν στο Λονδίνο, αλλά ένα μεγαλύτερο μέρος θα στέλνονταν ταυτόχρονα στην Αθήνα ως κίνητρο, καθιστώντας την Ελλάδα μόνιμη κατοικία για τα γλυπτά ανά πάσα στιγμή».

Έτσι, θα οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη, με όραμα για κάποιους από το Βρετανικό Μουσείο μια κατάσταση όπου τα μισά Γλυπτά του Παρθενώνα θα βρίσκονται στην Αθήνα και τα άλλα στο Λονδίνο ανά πάσα στιγμή.

Η δεύτερη συνάντηση Μητσοτάκη-Όσμπορν, ξανά σε ξενοδοχείο, έγινε στα τέλη του 2022. Εκεί, ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με τους FT, είπε στον Βρετανό ότι «θέλει τη Ζωφόρο πίσω μόνιμα, όχι ως δάνειο και όχι να παραδοθεί τμηματικά».

Και οι δύο εξακολουθούν να πιστεύουν ότι μια συμφωνία είναι δυνατή. Ο Μητσοτάκης δήλωσε τον Ιανουάριο ότι ελπίζει να επαναπατρίσει τα μάρμαρα σύντομα: "Αν ο ελληνικός λαός μας εμπιστευτεί ξανά, πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να πετύχουμε αυτόν τον στόχο μετά τις εκλογές"».

Η εκτίμηση είναι ότι οι συζητήσεις και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο ανδρών μπορούν να καταλήξουν σε μια θετική έκβαση. «Οι δύο πλευρές αναμένουν ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν και πιστεύουν ότι δεν υπήρξε ποτέ καλύτερη ευκαιρία για μια συμφωνία, παρά την πολιτική ρητορική γύρω από τη διαμάχη».

Όπως διευκρινίζουν οι FT, ο Όσμπορν δεν χρειάζεται το «πράσινο φως» από τη βρετανική κυβέρνηση για να δανείσει τα Γλυπτά στην Ελλάδα, αν και εκτιμά ότι η κυβέρνηση Σούνακ θα υποστηρίζει την ιδέα ούτως ή άλλως.

«Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην πετύχει αυτό», δήλωσε ο Όσμπορν σε φίλους του. «Αλλά υπάρχει και μεγάλη πιθανότητα να πετύχει. Υπάρχει λόγος για τον οποίο δεν έχει λυθεί αυτό το πρόβλημα - δεν είναι εύκολο».

#ΓΛΥΠΤΑ_ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ #ΚΥΡΙΑΚΟΣ_ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ #ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ #ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ_ΜΟΥΣΕΙΟ