Η επικαιρότητα της ιστορικής «Διακήρυξης των Αθηνών για την Ευρώπη» τον Οκτώβριο του 2019

18:34 8/11/2024 - Πηγή: Dikaiologitika

Η κρίσιμη συνάντηση των 13 μη εκτελεστικών Προέδρων Δημοκρατίας στο Ζάππειο, 11 Οκτωβρίου 2019, επί προεδρίας Προκόπη Παυλόπουλου.

Μετά την εκλογή Τραμπ και το οικονομικό -και όχι μόνο- «Βατερλώ» της Γερμανικής Οικονομίας φαίνεται, πολύ αργά βέβαια, να ξυπνούν οι ηγεσίες των κρατών-μελών της Ε.Ε. Και να μιλούν για την επιτακτική ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος μέσω της επιτάχυνσης της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.

Ας γυρίσουμε όμως πίσω, ακριβώς πέντε χρόνια πριν. Τότε στην Αθήνα,

και συγκεκριμένα στο Ζάππειο, με πρωτοβουλία του ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου, συνήλθε η, ιστορική πραγματικά και μοναδική έκτοτε όπως απέδειξαν τα πράγματα, Σύνοδος των 13 μη Εκτελεστικών Προέδρων Δημοκρατίας των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήταν μετά τις ευρωεκλογές του 2019. Με ειλικρινή αγωνία για το μέλλον της Ευρώπης, που οι τότε ΠτΔ είχαν εκφράσει με διορατικότητα αλλά και αποφασιστικότητα, δημοσίευσαν την «Διακήρυξη των Αθηνών για την Ευρώπη». Τα είχαν πει όλα από την εποχή εκείνη, μόνο που δεν εισακούσθηκαν φυσικά. Σήμερα, οι εμφανώς «παρακμιακές» ηγεσίες της Ευρώπης «τρέχουν και δεν φτάνουν».

Για ευνόητους λόγους αναδημοσιεύουμε αυτή την «Διακήρυξη των Αθηνών για την Ευρώπη». Και την θέτουμε υπόψη ιδίως του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος την εποχή εκείνη ήταν πρωθυπουργός και μάλιστα μετέσχε στο δείπνο της συνόδου, μήπως «εμπνευσθεί», έστω και καθυστερημένα, από αυτά που όφειλε να γνωρίζει από τότε. Αλλά μάλλον τον ενοχλούσε -και φυσικά τον ενοχλεί ακόμη- το ότι η

«Διακήρυξη των Αθηνών για την Ευρώπη» ήταν, εν πολλοίς, έργο Προκόπη Παυλόπουλου, σε συνεργασία με τον τότε αλλά και νυν Γερμανό Πρόεδρο Φρανκ Βάλτερ Στάϊνμαγερ.

«Από την Αθήνα, κοιτίδα και λίκνο της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, εμείς, οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Εσθονίας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, της Κροατίας, της Λεττονίας, της Μάλτας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας, κατά την καθιερωμένη πλέον ετήσια συνάντησή μας, επαναλαμβάνουμε και επικαιροποιούμε την «έκκληση για την Ευρώπη», την οποία απευθύναμε στις 9 Μαΐου 2019, ενόψει τότε των Ευρωεκλογών του Μαΐου 2019.

Τα αποτελέσματα των πρόσφατων Ευρωεκλογών στέλνουν αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς εκφράζουν σαφές φιλοευρωπαϊκό πνεύμα, με βάση τις θεμελιώδεις αξίες και αρχές της Ένωσης, δεδομένου ότι οι Ευρωπαίοι Πολίτες, σε μεγάλο βαθμό, αποφάσισαν να εμπιστευθούν δυνάμεις που στηρίζουν το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα. Έχουμε, όμως χρέος, να συνεχίσουμε και να εντείνουμε την συλλογική μας προσπάθεια για την υπεράσπιση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, βασιζόμενοι στις κοινές μας αξίες και με οδηγό τις ακόλουθες διαπιστώσεις:

Η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση συμβάλλει στην ευόδωση μιας ελπίδας αιώνων για ειρήνη στην Ευρώπη, μετά την βαρβαρότητα των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, η οποία είχε ως πηγή την σύγκρουση ιμπεριαλιστικών φιλοδοξιών και άλλες ακραίες ιδεολογίες. Ακόμη και σήμερα, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να θεωρούμε την Ειρήνη, την Ελευθερία και την Ευημερία ως δεδομένα αγαθά. Είναι επιτακτική ανάγκη να συμπράξουμε όλοι, ενεργώς, στην μεγάλη ιδέα μιας ειρηνικής και ενοποιημένης Ευρώπης.

Οι Λαοί της Ευρώπης έχουν ενωθεί, με την δική τους ελεύθερη βούληση, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία βασίζεται στις αρχές της Ελευθερίας, της Ισότητας, της Αλληλεγγύης, της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης και της Εμπιστοσύνης, εντός και μεταξύ των Μελών της. Μια Ένωση χωρίς προηγούμενο στην Ιστορία της Ευρώπης.

Για πολλούς ανθρώπους στην Ευρώπη, ιδίως μεταξύ της Νέας Γενιάς, η Ευρωπαϊκή ιθαγένεια έχει καταστεί δεύτερη φύση. Δεν αποτελεί αντίφαση το ότι μπορεί να αγαπούν το χωριό τους, την πόλη τους, την περιοχή τους ή το Έθνος τους και, ταυτόχρονα, να είναι αφοσιωμένοι Ευρωπαίοι.

Τους τελευταίους μήνες, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Είναι η πρώτη φορά, από την έναρξη της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, που κάποιοι συζητούν πλέον την ανατροπή ενός ή περισσότερων βημάτων της Ολοκλήρωσης, όπως η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων ή την κατάργηση κοινών θεσμών. Είναι η πρώτη φορά που ένα Κράτος-Μέλος εκφράζει την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, άλλες φωνές ζητούν μεγαλύτερη ενδυνάμωση της ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της Ευρωζώνης ή ζητούν μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων.

Οι απόψεις για τα θέματα αυτά μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των Πολιτών και των Κυβερνήσεων των Κρατών-Μελών, καθώς και μεταξύ ημών, των Αρχηγών των Κρατών-Μελών. Ωστόσο, όλοι συμφωνούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση και ενότητα είναι αναγκαία και ότι θέλουμε να προωθήσουμε την Ευρώπη ως Ένωση. Μόνο μια ισχυρή Κοινότητα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις της εποχής μας μέσω της συνεργασίας. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, της τρομοκρατίας, της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και της μετανάστευσης δεν σταματούν σε εθνικά σύνορα, όπως άλλωστε και τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισής τους. Θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις αυτές με επιτυχία, και να συνεχίσουμε στον δρόμο προς την οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση και ανάπτυξη, μόνον εάν εργασθούμε μαζί ως ισότιμοι Εταίροι σε θεσμικό επίπεδο.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς αποκλεισμούς, μια Ένωση που έχει κοινούς θεσμούς, μια Ένωση που συνεχώς αξιολογεί το έργο της με κριτικό πνεύμα και έχει την ικανότητα να μεταρρυθμίσει την οντότητά της, μια Ένωση που στηρίζεται στους Πολίτες της και στα Κράτη-Μέλη της, ως ζωτικής σημασίας βάση.

Αυτή η Ευρώπη έχει ανάγκη από μια δυναμική πολιτική συζήτηση για την καλύτερη πορεία προς το μέλλον, με αφετηρία την Διακήρυξη της Ρώμης, της 25ης Μαρτίου 2017. Η Ευρώπη είναι σε θέση ν’ αντέξει ένα πολύ ευρύ φάσμα διαφορετικών απόψεων και καινοτόμων ιδεών. H επιστροφή σε μια Ευρώπη, στην οποία οι Χώρες δεν είναι πλέον ισότιμοι Εταίροι αλλά αντίπαλοι, πρέπει ν’ αποσοβηθεί, καθώς θα οδηγούσε σε αναβίωση των στενών ανταγωνιστικών συμφερόντων, μια αναβίωση επιζήμια για την οικοδόμηση ενός κοινού και βιώσιμου μέλλοντος, σ’ έναν Πλανήτη που βρίσκεται σε εύθραυστη ισορροπία. Στον εμπλουτισμό, την εμβάθυνση και την διεύρυνση αυτής της συζήτησης αφιερώνουμε την φετινή μας συνάντηση στην Αθήνα, όπως και τις συναντήσεις που θα ακολουθήσουν στο μέλλον.»

Y.Γ. Για την πληρότητα της ανάλυσης παραθέτουμε και την δήλωση του τότε ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου, η οποία «συνόδευσε» το επίσημο κείμενο της «Διακήρυξης των Αθηνών για την Ευρώπη»:

«Εδώ στην Αθήνα, κατά την διάρκεια του 15ου «ARRAIOLOS GROUP» -15ο πια, από το 2003- απευθύναμε μια Κοινή Διακήρυξη. Διακήρυξη για την Ευρώπη, την οποία οραματιζόμαστε, αλλά και για την Ευρώπη την οποία οφείλουμε να υπηρετήσουμε. Την Ευρώπη που θα ολοκληρωθεί, την Ευρώπη, η οποία θα αποτελέσει αυτό που ήταν το όνειρο των Πατέρων οι οποίοι ίδρυσαν την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρώπη του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος. Οικοδομήματος, το οποίο δεν χτίζεται μόνο για να υπηρετεί τους Λαούς του, αλλά είναι για να παίξει έναν Πλανητικό ρόλο, σε ό, τι αφορά την υπεράσπιση βασικών Αρχών, όπως είναι εκείνες της Ειρήνης, του Ανθρωπισμού, της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης και ιδίως της Κοινωνικής Δικαιοσύνης.

Συναντηθήκαμε εδώ και απευθύναμε αυτή την Διακήρυξη σε πολύ κρίσιμες ώρες, ώρες που δοκιμάζεται ο Άνθρωπος, δοκιμάζεται η Ειρήνη, για να δείξουμε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει, πια, να παραμείνει στο περιθώριο, όταν τέτοιου είδους πολεμικές επιχειρήσεις υπάρχουν, και υπάρχουν δίπλα της, κοντά της. Είναι μεγάλο το κενό που έχει δημιουργηθεί, όταν η Ευρώπη αφήνει να τραυματίζεται, να παραβιάζεται, το Διεθνές Δίκαιο τόσο πολύ, τόσο βαθιά, τόσο παράλογα. Δεν μπορεί να παραμείνουμε απαθείς, έχουμε χρέος να υπερασπισθούμε βασικούς πυλώνες που οδηγούν στην Ευρωπαϊκή Ενοποίηση: Την Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία μαζί με το Κράτος Δικαίου και τα Θεμελιώδη Δικαιώματα του Ανθρώπου, καθώς και τις βασικές Αρχές της Αλληλεγγύης και της Δικαιοσύνης.

Έχουμε χρέος μέσα από το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα που θα είναι ενιαίο, να διαμορφώσουμε ελεύθερους Ευρωπαίους πολίτες. Γιατί μόνο ένας πραγματικά Ελεύθερος πολίτης είναι εκείνος, ο οποίος μπορεί να πει όχι στον πόλεμο, αυτός ο οποίος μπορεί να πει όχι στην τρομοκρατία, αυτός ο οποίος μπορεί να υπερασπισθεί τους πυλώνες του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Είμαστε εδώ για να εξαλείψουμε τις αιτίες εκείνες που έχουν κάνει την Ευρώπη να μη μπορεί να προχωρήσει. Είμαστε εδώ -και είμαστε αποφασισμένοι- για να πούμε: Θα πάμε μπροστά, θα ολοκληρώσουμε το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να ανεχθούμε μία Ευρώπη που παρακμάζει, αντιθέτως οραματιζόμαστε μιαν Ευρώπη αντάξια της Ιστορίας της και του Πολιτισμού της.»

#ΕΥΡΩΠΗ #ΗΠΑ #ΝΤΟΝΑΛΝΤ_ΤΡΑΜΠ #ΠΡΟΚΟΠΗΣ_ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ