Η επόμενη μέρα: Η προγραμματική επανεκκίνηση

08:34 31/3/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Η ενότητα του χώρου, με τις διαφωνίες και τις ξεχωριστές ιδεολογικές αφετηρίες μας δεν θα προκύψει από παρθενογένεση και δεν μπορεί να είναι προϊόν εξαναγκασμού, και σίγουρα όχι τακτικίστικων συμμαχιών. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε ώριμο τέκνο της ανάγκης και η Αριστερά που έλλογα μας έλαχε.

Υπάρχουν χρόνια που περνάνε σαν αιώνες και εβδομάδες που συμπυκνώνουν μέσα τους πολλά χρόνια, αυτό ζήσαμε μεταξύ 26 Γενάρη και 28ης Φεβρουαρίου. Αυτές οι μέρες συγκρότησαν το συμβάν που θα καταγραφεί μελλοντικά ως ο καταλύτης των αλλαγών στην

υπόθεση των Αριστερών. Οι λόγοι είναι πολλοί, και ξεπερνούν τα όρια των επιθυμιών και εκλογικών συμπεριφορών που καταγράφονται στις έρευνες κοινής γνώμης. Η αυθόρμητη κινητοποίηση του κόσμου, δυο χρόνια μετά το έγκλημα των Τεμπών, εμπεριέχει με τις αντιφάσεις τους, όλα τα ερωτήματα που απασχολούν την κοινωνία. Όσοι έχασαν το μεροκάματό τους για να απεργήσουν, όσοι έκλεισαν τα μαγαζιά τους για να βρεθούν στην πλατεία του πιο μικρού χωριού στην Ελλάδα, όσοι πήραμε τα παιδιά μας για να μετέχουμε σε έναν συλλογικό αγώνα για Δικαιοσύνη, ζητήσαμε τελικά πιο πολλά από την μη συγκάλυψη ή την αλήθεια, ζητήσαμε περισσότερη και ποιοτικότερη Δημοκρατία, ζητήσαμε το μέγιστο.

Ο δρόμος φυσικά δεν έχει μόνο ροδοπέταλα, ποτέ δεν είχε. Αντίθετα, πολλές φορές μπορεί να γεννήσει μορφές και ένστικτα με αρνητική εκφορά ή να οδηγήσει σε λύσεις τεράτων. Οι αγιοποιήσεις δεν αφορούν την Αριστερά, ειδικά την Αριστερά που παλεύει να ανασυγκροτηθεί μετά από πολλαπλά τραύματα και ματαιώσεις. Το όραμά μας για μια κοινωνία με τους εργαζόμενους στο επίκεντρο, με ισονομία και ισότητα, κοινωνική συνοχή και υψηλό επίπεδο διαβίωσης περνάει μέσα από συγκεκριμένα ερωτήματα πριν συμπυκνωθεί σε ένα σύνθημα.

Το πρώτο εξ αυτών, αφορά το όραμα, το πρόγραμμα. Αυτή οφείλει να είναι, η μόνη αρχική συζήτηση για την ενότητα ή συμπόρευση των Αριστερών. Η αξιοπιστία χτίζεται πάνω σε στέρεες βάσεις, και αυτές δεν μπορεί να είναι άλλες από την οικονομία, την εξωτερική πολιτική, την παιδεία και το κοινωνικό κράτος. Ας μιλήσουμε καθαρά, το 2009 και το 2015 χάσαμε τελικά γιατί κινηθήκαμε αντίστροφα και ίσως υποτιμήσαμε την δύναμη των οικονομικών συμφερόντων και των πιέσεων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η επανεκκίνηση του χώρου ξεκινά λοιπόν, από την δομική διόρθωση. Η επόμενη προφανής ερώτηση, είναι αν μπορούμε αλλιώς, αν δηλαδή υπάρχει περιθώριο αμφισβήτησης της κεντρικής οικονομικής πολιτικής και ποιο είναι αυτό. Γιατί κανένα πρόγραμμα προοδευτικό, δεν μπορεί να χτιστεί αν παραδεχόμαστε ότι η οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης της ΝΔ δεν αλλάζει στο επίκεντρο της, στην βάση της. Κάτι τέτοιο παραδέχονται όσες πολιτικές δυνάμεις, ομολογούν ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για την λύση της μισθολογικής αδικίας εις βάρος -των εναπομεινάντων- δημοσίων υπαλλήλων.

Η συζήτηση που οφείλαμε να κάνουμε εν όψει των Ευρωεκλογών, έρχεται επιτακτικά σήμερα στο προσκήνιο. Και μάλιστα με διπλό στίγμα, όπως θα δείξουμε και παρακάτω. Μπορούμε να ακολουθήσουμε μια οικονομική πολιτική κοινωνικής συνοχής, με έμφαση στην καινοτομία, την ελεύθερη έρευνα, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την προστασία των εργαζομένων, εντός της ευρωπαϊκής κοινότητας; Και πως θα γίνει αυτό; Ήρθε η ώρα για τις μεγάλες αποφάσεις για την αύξηση του ορίου του χρέους, την διάχυση αναπτυξιακών κονδυλίων με επίκεντρο και τις πολύπαθες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, την δημιουργία ευρωομολόγων ώστε να εκκινήσουν -επιτέλους- οι απαραίτητες για την αναπτυξιακή ώθηση, επενδύσεις, όπως επισημαίνει ο Μάριο Ντράγκι στην έκθεση του. Το ιδιότυπο προστατευτισμός του Τραμπ, με στόχο να συμπιέσει τις οικονομίες της Ιαπωνίας, της Κίνας και τελικά της ΕΕ, οφείλει να γίνει καταλύτης εξελίξεων, πριν μας συμπαρασύρει σε μια επώδυνη νέα κρίσης χρέους και παραγωγή. Το διαφορετικό μείγμα οικονομικής πολιτικής, η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας οφείλει να περάσει μέσα από τις μεγάλες ερωτήσεις για να φτάσουμε στα πιο άμεσα. Ή για να το πούμε αλλιώς, η κοινωνική πολιτική ως παράγοντας της οικονομικής ανάπτυξης ξεκινά από τις παγκόσμιες προκλήσεις και δεν αφορά μια διαφορετική μικροδιαχείριση.

Το δεύτερο ερώτημα, σχετίζεται με την θέση της Ελλάδας στο διεθνές περίγυρο. Ιστορικά, ο οικονομικός και κοινωνικός μετασχηματισμός της χώρας είχε αφετηρία τον τρόπο τοποθέτησης μας στην διεθνή σκακιέρα. Η εκλογή Τραμπ, η ραγδαία αύξηση των μισαλλόδοξων και ακραίων φωνών εντός της ΕΕ, η γενοκτονία στην Παλαιστίνη και η επικράτηση της Ρωσίας, όπως διαφαίνεται στην Ουκρανία, δημιουργούν ένα εύφλεκτο μείγμα. Η εξωτερική πολιτική της χώρας ακολουθώντας το δόγμα του πρόθυμου εταίρου, έχει δημιουργήσει έναν πρωτοφανή απομονωτισμό για την χώρα. Ενώ, στις Βρυξέλλες η συζήτηση γύρω από το πρόγραμμα των 800δις για τον επανοξοπλισμό της ΕΕ και ειδικά της Γερμανίας, θέτει ερωτήματα που όντως είναι ταυτοτικά και δεν επιδέχονται εύκολων αφοριστικών και μανιχαϊστικών απαντήσεων. Το βέβαιο είναι ότι η κυβερνώσα Αριστερά μπορεί να απαντήσει με τρόπο ρεαλιστικό και θεσμικό, χωρίς να κλείνει τα μάτια στην σκληρή πραγματικότητα της πολιτικής της ισχυρής ισχύος στην διεθνή σκακιέρα. Πως θα υπάρξει άραγε συνεργασία, αν δεν βρούμε μια διέξοδο σύνθεσης σε κρίσιμα νομοσχέδιο που θα έρθουν σύντομα στο Κοινοβούλιο.

Το τρίτο ερώτημα, αφορά την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Το δημογραφικό, η διαμόρφωση ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους, η ενίσχυση της δημόσιας παιδείας και υγείας αλλά και ο τρόπος που γίνεται αντιληπτή η θέση του πολίτη στην Ελλάδα, μπορούν να συμπυκνωθούν κάτω από τον συνολικό θέμα του παραγωγικού μοντέλου. Το γεγονός ότι το Μαξίμου ΑΕ εξάντλησε τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης χωρίς να διοχετευτούν στην κοινωνία, στις παραγωγικές δυνάμεις και δη στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ή στον εκσυγχρονισμό των δημόσιων δομών σχετίζεται ακριβώς με την πολιτική απόφαση απομύζησης του Δημοσίου και δημιουργίας ενός ιδιότυπου εκλογικού σώματος μικροεξυπηρετήσεων και μικροωφελημένων γύρω του. Τα αποτελέσματα του οποίου αντανακλώνται σε πολλούς τομείς, αλλά πρώτιστα στο ίδιο το σώμα της Δημοκρατίας και των θεσμών μας.

Τέλος, πρέπει να μιλήσουμε για το όχημα με το οποίο μπορούμε να πορευτούμε. Η ενότητα του χώρου, με τις διαφωνίες και τις ξεχωριστές ιδεολογικές αφετηρίες μας δεν θα προκύψει από παρθενογένεση και δεν μπορεί να είναι προϊόν εξαναγκασμού, και σίγουρα όχι τακτικίστικων συμμαχιών. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε ώριμο τέκνο της ανάγκης και η Αριστερά που έλλογα μας έλαχε. Ακόμα και όσοι εσφαλμένα νομίσαμε ότι μπορούμε να αρνηθούμε την κληρονομία μας για διαφορετικούς λόγους, ήρθε η ώρα να πιάσουμε το νήμα και να εκκινήσουμε και πάλι μαζί. Οι ρευστοί καιροί άλλωστε μας επαναφέρουν στις ταυτίσεις μας, προσωπικές και συλλογικές μέσω των οποίων καταφέραμε να οραματιστούμε και να πιστέψουμε ότι η ελπίδα έχει σάρκα και οστά. Τα λάθη μας ωρίμασαν. Η ώρα για την προοδευτική αλλαγή ήρθε, και δεν μπορούμε να λείπουμε, ούτε να εγκλωβιστούμε σε αυτοαναφορικές και απομονωτικές επιλογές.

(Η Δρ. Μαριζέτα Αντωνοπούλου είναι Μέλος ΚΕΕ, ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ)