ΗΠΑ - Ευρώπη/Κίνα, σημειώσατε 2

05:52 18/3/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Η παγκόσμια οικονομία μπορεί να γλυτώσει από τον στασιμοπληθωρισμό που απειλεί τις ΗΠΑ.

Στις αγορές ήταν περίπου κοινός τόπος η συναίνεση για τη συνέχιση μιας ρωμαλέας μεγέθυνσης της αμερικανικής οικονομίας και τον δυναμισμό των αμερικανικών μετοχών και της Wall Street, που άφηναν τους άλλους πίσω, να τρώνε τη σκόνη τους, ιδιαίτερα μετά την ενθρόνιση του Ντ. Τραμπ, που θα έκανε ό,τι πρέπει για να στηρίξει τις κεφαλαιαγορές –όπως είχε κάνει στην πρώτη θητεία του. Αυτή τη φορά, όμως, είναι διαφορετικά. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν χρησιμοποιεί

τους δασμούς ως ένα εργαλείο διαπραγμάτευσης, όπως είχαν πιστέψει ισχυροί παράγοντες των αγορών. Είναι η προτεραιότητά του. Αλλά, η αύξησή τους, μαζί με τις περικοπές δαπανών και τις μαζικές απολύσεις στο δημόσιο, εντείνουν τον κίνδυνο ύφεσης στην αμερικανική οικονομία.

Μάλιστα, ούτε ο Τραμπ αποκλείει την ύφεση –λέει ότι θα είναι περαστική. Κι είναι ενδεικτικές οι εκθέσεις μεγάλων επενδυτικών οργανισμών, που διαδέχονται η μία την άλλη: Η Goldman Sachs ανεβάζει τις πιθανότητες ύφεσης στο 20% από 15%. Η JP Morgan τις υπολογίζει στο 40% έναντι 30% που έλεγε στις αρχές έτους. Ο Mark Zandi, επικεφαλής οικονομολόγος της Moody's Analytics, ανεβάζει αυτές τις πιθανότητες στο 35% από 15% προηγουμένως. Πλέον, ουκ ολίγοι είναι στην Ουάσιγκτον όσοι μιλούν για επερχόμενο στασιμοπληθωρισμό. Προεξοφλώντας, μάλιστα, αυτό το φαινόμενο, ανησυχούν για κάτι άλλο: Ότι, εξαιτίας μιας αλλοπρόσαλλης πολιτικής που σκοτώνει την εμπιστοσύνη, δεν θα είναι διαθέσιμα τα πρόσφορα εργαλεία για την αντιμετώπισή του.

Αυτή η συζήτηση συμπίπτει με την αρνητική πορεία της αμερικανικής κεφαλαιαγοράς. Ο S&P 500, που περιλαμβάνει τις 500 μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες, είναι στο χαμηλότερο σημείο από τον περσινό Σεπτέμβριο. Αντιθέτως, από τις αρχές του 2025 ο δείκτης Stoxx 600, με τις πιο ισχυρές ευρωπαϊκές εταιρείες, έχει κερδίσει 12% σε όρους δολαρίου (η ισχυρότερη άνοδος εδώ και 15 χρόνια…), ο γερμανικός DAX 19% κι ο Hang Seng του Χονγκ Κονγκ άλλο 19%. Οι ευρωπαϊκές και οι κινεζικές μετοχές δεν είναι απαλλαγμένες από κινδύνους (αν πέσουν σε ύφεση οι ΗΠΑ, τίποτα δεν θα μείνει ανεπηρέαστο) ωστόσο είναι πιο ελκυστικές: Είναι αισθητά φτηνότερες, οι χώρες τους δεν διατρέχουν κίνδυνο ύφεσης, και οι εταιρείες προεξοφλείται ότι θα έχουν σημαντικά κέρδη.

Κάτι πετυχαίνει ο Ντ. Τραμπ. Η Ευρώπη έρχεται στο προσκήνιο και η μέχρι πρότινος χειμαζόμενη αγορά της Κίνας καταγράφει άνοδο. Πού οφείλεται αυτό; Για τους διεθνείς επενδυτές που ανησυχούν ότι τα χαρτοφυλάκιά τους διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο στις ΗΠΑ εξαιτίας των δασμών, των απολύσεων, των περικοπών δαπανών, της απειλής ύφεσης ή στασιμοπληθωρισμού, και της αβέβαιης πορείας των αμερικανικών εταιρειών, η στροφή προς τις πέραν του Ατλαντικού και εκείθεν του Ειρηνικού αγορές κεφαλαίων προβάλλει όλο και πιο δελεαστική. Περισσότερο, δε, προς την Ευρώπη, που δείχνει να αφυπνίζεται και να ετοιμάζεται να κάνει πρωτοφανείς δαπάνες για υποδομές και άμυνα, που αναμένεται να τονώσουν όλη την οικονομική δραστηριότητα.

Η πίστη στον αμερικανικό «εξαιρετισμό» έχει διαβρωθεί -έγραφε πρόσφατα ο Mohamed El-Erian. Η πολιτική Τραμπ κατάφερε να προκαλέσει μια αιφνίδια αλλαγή προς το θετικότερο της άποψης των αγορών για την Ευρώπη, όπου βλέπουν μια «στιγμή Σπούτνικ» -δραστική αλλαγή οικονομικής πολιτικής, με αυξημένες αμυντικές δαπάνες και αυξημένη χρηματοδότηση για επενδύσεις σε υποδομές, ίσως για την ευρωπαϊκή περιφέρεια. Εν τω μεταξύ, η Κίνα κινείται προς ένα πιο ισχυρό μείγμα κινήτρων και μεταρρυθμίσεων, όπερ οι αγορές θεωρούν απαραίτητο για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη απειλή της «ιαπωνικοποίησης» της κινεζικής οικονομίας.

Αν δεν καθυστερήσει (αυτή τη φορά) η Ευρώπη και η Κίνα τα καταφέρει, η παγκόσμια οικονομία μπορεί να ξεφύγει από τις παγίδες που στήνει η πολιτική Τραμπ. Να γλιτώσει από τον οδυνηρό στασιμοπληθωρισμό, που δεν φαίνεται ότι θα αποφύγουν οι ΗΠΑ. Με άλλα λόγια, να μην γίνει, πάλι, θύμα μιας αμερικανικής οικονομικής κρίσης, όπως έγινε το 2008 -με τα subprimes.

(Ο Κώστας Καλλίτσης είναι δημοσιογράφος- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Η Καθημερινή" της Κυριακής)

#ΗΠΑ #ΕΥΡΩΠΗ #ΚΙΝΑ