Λέκκας: «Δεν είναι μοναδική επιλογή η εκκένωση»

20:32 20/7/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Κάθε χρόνο, και ιδιαίτερα κατά τη θερινή περίοδο, η Ελλάδα πλήττεται από δασικές πυρκαγιές.

Ο Ευθύμης Λέκκας, πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, μίλησε με αφορμή τις πυρκαγιές που πλήττουν τη χώρα τις τελευταίες μέρες.

Τόσο η ποικιλία της βλάστησης, όσο η τοπογραφία και το κλίμα της Μεσογείου αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και δημιουργούν ιδανικές συνθήκες και

μια πληθώρα εύφλεκτων υλικών για την εκδήλωση πυρκαγιάς.

Η Μεσόγειος στο επίκεντρο... των πυρκαγιών

Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, «είναι γεγονός ότι στη Νότια Ευρώπη και ιδιαίτερα στις μεσογειακές χώρες, όπως Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία και Ελλάδα, καταγράφεται κάθε χρόνο περίπου το 85% των συνολικών καιόμενων εκτάσεων της Ευρώπης».

Ειδικά για την Ελλάδα, τόνισε ότι «η διακινδύνευση είναι ιδιαίτερα υψηλή, καθώς περισσότερο από το 80% του συνολικού πληθυσμού της χώρας συγκεντρώνεται στη μεσογειακή ζώνη μεσαίου κλίματος κατά μήκος των ακτών ή σε χαμηλά υψόμετρα (π.χ. Αττική, Χαλκιδική, Ρόδος, Κρήτη)».

«Οι μεσογειακές επαρχίες χαρακτηρίζονται από περιοχές, όπου η δασική βλάστηση αναμειγνύεται με τις ανθρώπινες δομές, δηλ. τις περιοχές διεπαφής δάσους-άστυ ή Wildland-Urban Interface (WUI).

Οι περιοχές WUI παρουσιάζουν υψηλότατους δείκτες διακινδύνευσης στη δασική πυρκαγιά, καθώς καταγράφονται αυξημένες οι πιθανότητες τόσο εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς όσο και απειλής της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας».

Δύσκολη «πρόκληση» η διαχείριση κινδύνου

Η διαχείριση του κινδύνου σε τέτοιες περιοχές, υπογράμμισε ότι, «είναι μια δύσκολη πρόκληση, ειδικά αν ληφθούν υπόψη oι αξίες κάθε κοινότητας, καθώς και η τοπική κουλτούρα πυροπροστασίας. Διαχειριστές πυρκαγιών και πολίτες αντιμετωπίζουν μια συνεχώς αυξανόμενη ανησυχία για την επάρκεια οποιασδήποτε στρατηγικής κατάσβεσης, ανεξάρτητα από τους πόρους που χρησιμοποιεί, καθώς η ένταση της πυρκαγιάς συχνά υπερβαίνει την ικανότητα των πόρων αυτών».

Η προστασία της ανθρώπινης ζωής κατά τη διάρκεια μιας πυρκαγιάς είναι πάντα η πρώτη προτεραιότητα, για αυτό και η πολιτική διαχείρισης που εφαρμόζεται κατά κόρον σε πολλές χώρες προτείνει την "έγκαιρη προληπτική απομάκρυνση" ως την ασφαλέστερη επιλογή για τους κατοίκους, όταν αυτοί απειλούνται από δασική πυρκαγιά.

Η έρευνα για τις διεθνείς τάσεις και πρακτικές καταδεικνύει ότι το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο έχει ενσωματώσει τις πιο πρόσφατες πρακτικές που εφαρμόζουν άλλες χώρες, όπως η Αυστραλία, οι Η.Π.Α. και ο Καναδάς.

Kάθε χρόνο ωστόσο, ανοίγει η συζήτηση σχετικά με την αποδοτικότητα εφαρμογής του μέτρου της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης πολιτών, αντιπαραβαλλόμενη με το δικαίωμα στην προστασία της περιουσίας τους.

«Εωσότου οι κοινότητες θωρακιστούν επαρκώς, συνιστάται η απόλυτη υπακοή στις σχετικές αποφάσεις των αρμόδιων υπηρεσιών»

Αναφορικά με τη διαδικασία εκκένωσης που εφαρμόζεται, ο κ. Λέκκας διερεύνησε το εξής:

«Αναγνωρίζεται ότι η οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση πολιτών δεν είναι η μοναδική επιλογή και δεν μπορεί να εφαρμοστεί γενικά, καθώς πάντα θα υπάρχουν κάτοικοι που θα αποφασίσουν να παραμείνουν και να προστατεύσουν τις κατοικίες τους, κάτοικοι οι οποίοι την ώρα της πυρκαγιάς θα απουσιάζουν και θα επιδιώξουν να επιστρέψουν παρά τις απαγορεύσεις των αρχών, ή κάτοικοι που θα αναγκαστούν να παραμείνουν, λόγω των συνθηκών της πυρκαγιάς.

Εφόσον όμως δεν πληρούνται στο ακέραιο προϋποθέσεις όπως η προετοιμασία του ακινήτου, η ύπαρξη συστημάτων πυροπροστασίας, η σωματική και νοητική ετοιμότητα, ειδικές γνώσεις και δεξιότητες πυρόσβεσης, καθώς και εκτέλεση συντονισμένων δράσεων (η πυρόσβεση απαιτεί άρτια συνεργασία), οποιαδήποτε ατομική επιλογή παραμονής των κατοίκων κρίνεται εξαιρετικά επισφαλής για την ανθρώπινη ζωή.

Σε επίπεδο πρόληψης κυρίαρχο ρόλο θα πρέπει να λάβουν οι πολίτες, εφόσον η προστασία της κάθε ιδιοκτησίας ξεχωριστά αυξάνει επιμεριστικά την ανθεκτικότητα της κοινότητας (Firewise, Firesmart communities), ωστόσο για τη μείωση του βαθμού τρωτότητας των κοινοτήτων συνολικά απαιτούνται συλλογικές δράσεις.

Εωσότου οι κοινότητες θωρακιστούν επαρκώς, συνιστάται η απόλυτη υπακοή στις σχετικές αποφάσεις των αρμόδιων υπηρεσιών. Η ανθρώπινη ζωή προέχει έναντι οποιουδήποτε άλλου αγαθού», πρόσθεσε.

#ΕΛΛΑΔΑ #ΕΥΘΥΜΗΣ_ΛΕΚΚΑΣ #ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ #ΦΩΤΙΕΣ