Λεπτές ισορροπίες στην οικονομία: Επιστρέφει ο «εφιάλτης» των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων

07:18 23/6/2021 - Πηγή: Dikaiologitika

Την πολυπόθητη επιστροφή στη δημοσιονομική κανονικότητα επιδιώκει η κυβέρνηση, με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα το οποίο θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες αφού θα έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Τα σχέδια για την επόμενη πενταετία ισορροπούν σε λεπτές γραμμές οι οποίες χωρίζουν την αισιοδοξία, από την πραγματικότητα.

Είναι ενδεικτικό ότι

η επίτευξη των στόχων στηρίζονται στην πρόβλεψη για έναν ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια για την Ελληνική οικονομία. Το ίδιο και η εκτίμηση ότι μετά την πανδημία η χώρα θα καταφέρει να επιστρέψει γρήγορα στην επίτευξη υψηλών πλεονασμάτων.

Ο στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι από 2% ως 3,7% του ΑΕΠ από το 2023 ως το 2025. Με δεδομένη τη δημοσιονομική κατάσταση την οποία προκάλεσε η πανδημία, ο στόχος φαντάζει ιδιαίτερα υψηλός.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα ωστόσο δεν είναι μόνο ότι φαντάζει υψηλός, όσο ότι η επίτευξη του στηρίζεται στις προβλέψεις για ρυθμό ανάπτυξη μέχρι και 6% ετησίως στα επόμενα χρόνια.

Και αν ο στόχος φαντάζει (σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις) εφικτός για το 2022, κυρίως εξαιτίας της επιστροφής από την βαθιά ύφεση της πανδημίας, είναι μάλλον αδύνατον να διατηρηθούν τόσο υψηλοί ρυθμοί για μια πενταετία.

Προ ημερών η Κομισιόν αναθεώρησε τις δικές της προβλέψεις σε 6% το 2022 και 4,1% φέτος, ενώ την Παρασκευή η DBRS ανακοίνωσε πρόβλεψη για Ανάπτυξη 5% εφέτος και 5% το 2022.

Δημοσιονομική προσαρμογή

Η επίτευξη αυτών των στόχων κρύβει και δυσκολίες, όπως είναι το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής η οποία θα φτάσει τα 16 δισ. ευρώ σε δύο χρόνια. Δηλαδή το πρωτογενές έλλειμμα, από 12,25 δισ. ευρώ εφέτος ή 7,1% του ΑΕΠ, θα μειωθεί πρώτα σε 912 εκατ. ή 0,5% του ΑΕΠ το 2022 , ενώ το 2023 θα μετατραπεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,9 δισ. ή 2,2% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει σφιχτή δημοσιονομική προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο η επίτευξη των στόχων θα έλθει ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης. Το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές θα ανεβαίνει, από 165,83 δισ. ευρώ φέτος σε 184,7 δισ. το 2022 και 194,6 δισ. το 2023, αγγίζοντας τα 217 δισ. ευρώ το 2025.

«Κλειδί» για να συμβεί αυτό αποτελούν οι επενδύσεις και τα ευρωπαϊκά κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι επιχορηγήσεις και τα δάνεια των 30,5 δισ. ευρώ θα αποτελέσουν ισχυρό μοχλό ανάπτυξης και ταυτόχρονα κεφαλαία για να καλυφθεί η ζημιά που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Προϋπόθεση βέβαια ότι η πανδημία δεν θα επιστρέψει με την ίδια ένταση ώστε η οικονομία να μπει και πάλι στον «πάγο».

Ωστόσο, δεδομένο θεωρείται ότι οποία υστερήσει προκύψει στον στόχο της ανάπτυξης θα πρέπει να καλυφθεί με άλλους τρόπους.

Μαζί με την ανάπτυξη θα αυξηθούν και τα έσοδα από φόρους. Ειδικά στο Εισόδημα προβλέπεται να αυξηθούν 4 δισ. από φέτος έως το 2023 (+27%) και σχεδόν κατά 7 δισ. ή 45% στο τέλος του 2025.

Το πρωτογενές έλλειμμα από 7,1% του ΑΕΠ φέτος θα προσγειωθεί στο 0,3% το 2022, πράγμα που σε απόλυτα ποσά σημαίνει εξοικονόμηση πόρων 12 δις. ευρώ χωρίς περιοριστικά μέτρα. Το 2023 το έλλειμμα θα μετατραπεί σε πλεόνασμα της τάξης του 2% του ΑΕΠ και τα επόμενα έτη θα ανέβει στη ζώνη του 2,8% για το 2024 και στο 3,7% για το 2025.

Το χρέος της γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειωθεί από το 205% φέτος στο 189,5% το 2022 και στη συνέχεια στο 176,7% το 2023 και στο 166,1% το 2024.