Με τις ΗΠΑ ή την Ευρώπη (ΕΕ);

12:32 5/3/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Η συμμετοχή μας στην ΕΕ επανέρχεται έτσι στην αρχική λογική του Κ. Καραμανλή - αποδέσμευση από τις ΗΠΑ.

Τελικά γρηγορότερα απ’ ότι περιμέναμε φθάνουμε στο κρίσιμο ερώτημα-δίλλημμα: με τις ΗΠΑ του προέδρου Ντ. Τράμπ ή με την Ευρώπη (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΕΕ); Μέχρι τώρα μπορούσαμε να υπηρετούμε και τις δύο επιλογές (με ΕΕ και ΗΠΑ

ταυτόχρονα). Αλλά όταν οι διατλαντικές σχέσεις έχουν σχεδόν καταρρεύσει μετά την αδιανόητη επιλογή του προέδρου Τράμπ να συμμαχήσει με τον πρόεδρο Πούτιν εναντίον Ουκρανίας και Ευρώπης, όταν το δίδυμο Τράμπ και Βάνς προσβάλει με τόσο απρεπή τρόπο τον πρόεδρο Ζελενσκι μέσα στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Τράμπ φθάνει στο επίπεδο (αισθητικής) να δηλώνει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε για να στριμώχνει (ακόμη χειρότερα- to screw) τις ΗΠΑ», οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς (M. Wolf) γράφουν ότι «οι ΗΠΑ είναι τώρα ο εχθρός της Δύσης» (26/2), η ύπατη εκπρόσωπος ΚΕΠΠΑ Κ. Κάλας δηλώνει ότι “η Δύση χρειάζεται νέο ηγέτη”, και κυρίως ο πρόεδρος Τράμπ ανέχεται ή και προωθεί την αλλαγή συνόρων με τη βία, πόσο μπορεί η Ελλάδα να είναι πλέον «στρατηγικός εταίρος» των ΗΠΑ και να βλέπει τις τελευταίες σε οιονεί ρόλο προστάτιδας δύναμης(έναντι της Τουρκίας); Μάλλον δεν μπορεί. Ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογο του Μ. Ρούμπιο στην Ουάσιγκτον “για να επιβεβαιώσουν υποτίθεται τη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ των δύο χωρών ( χωρίς δημόσια τουλάχιστον να κάνουν καμία αναφορά στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις). Αλλά οι στρατηγικές σχέσεις (όχι απλά οι συναλλακτικές) προϋποθέτουν διαμοιρασμό κοινών αντιλήψεις και θέσεων.

Ωστόσο οι θέσεις Ελλαδας (όπως και λοιπής Ευρώπης) με τις ΗΠΑ Τραμπ αποκλίνουν ριζικά σε όλο σχεδόν το φάσμα των γεωπολιτικών ζητημάτων (πρωτίστως των πολέμων Ουκρανίας και Μ. Ανατολής)

Μία εκκωφαντική απόκλιση καταγράφτηκε την περασμένη εβδομάδα στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Η Ελλάδα, ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, απείχε (μαζί με άλλες τέσσερις Ευρωπαϊκές χώρες, Γαλλία, Ην. Βασίλειο, Δανία, Σλοβενία) σε υιοθέτηση ψηφίσματος που είχαν προτείνει οι ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Το ψήφισμα – το πρώτο που υιοθετήθηκε μετά την έναρξη του πολέμου – υπερψήφισαν ΗΠΑ Ρωσία και η Κίνα! Η Ελλάδα βρέθηκε δηλαδή σε διαφορετικό πολιτικά στρατόπεδο με τις ΗΠΑ αλλά στη σωστή πλευρά της ιστορίας( αν κι δεν βρέθηκε στη Διάσκεψη του Λονδίνου ενώ συμμετείχε η Τουρκία).

Οι δυσκολίες διατήρησης της στρατηγικής σχέσης με ΗΠΑ Τράμπ πηγαίνουν ακόμη βαθύτερα. Καθώς ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας Φρ. Μερτς ( και όχι μόνο) θέτει εμφατικά ως βασικό στόχο την προώθηση της ανεξαρτησίας της Ευρώπης/ΕΕ από τις ΗΠΑ (παράλληλα με το στόχο “της στρατηγικής αυτονομίας” του προέδρου Μακρόν) είναι προφανές ότι δεν θα είναι και τόσο εύκολο για την Ελλάδα να εργάζεται για το στόχο αυτό ως χώρα-μέλος της ΕΕ και ταυτόχρονα να διατηρεί αλώβητη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ και να βαθαίνει τη στρατιωτική συνεργασία μαζί της (προμήθεια F- 35, κ.λπ).

Έτσι μετά τις δραματικές ανακατατάξεις είναι σαφές ότι η Ελλάδα έχει πλέον μια και μόνο θεμελιακή επιλογή: την Ευρώπη και την ανάπτυξη γνήσιας κοινής ευρωπαϊκής άμυνας για την ασφάλεια της (με ευρωστρατό, εγγύηση συνόρων, κλπ). Η συμμετοχή μας στην ΕΕ επανέρχεται έτσι στην αρχική λογική του Κ. Καραμανλή- αποδέσμευση από τις ΗΠΑ. Χωρίς να σημαίνει ότι διακόπτουμε και τις διπλωματικές μας σχέσεις. Άλλωστε το 65% των Ελλήνων θέλει περισσότερη Ευρώπη...

(Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος του ΥΠΕΞ και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του ΕΛΙΑΜΕΠ- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Τα Νέα").