Ναυάγιο στην Πύλο: Η ιστορία επαναλαμβάνεται, εικόνες που θυμίζουν το «Δύστος» και το «Εξπρές Σάμινα»

19:36 15/6/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Το πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου με δεκάδες νεκρούς μετανάστες, φέρνει στις μνήμες το ναυάγιο του σκάφους «Δύστος» αλλά και του «Εξπρές Σάμινα».

Τριήμερο εθνικός πένθος κηρύχθηκε μετά το πολύνεκρο Ναυάγιο 47 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Πύλου, το απόγευμα της Τρίτης (13/07).

Το χρονικό

Το ναυάγιο με τους, σύμφωνα με μαρτυρίες τουλάχιστον 600 επιβαίνοντες, μετανάστες εξελίσσεται σε ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου, ανοιχτά της Πύλου, σε διεθνή ύδατα. Με τον αριθμό των νεκρών να αυξάνεται δραματικά.

Οι διακινητές οδήγησαν το σκάφος στο πιο βαθύ σημείο της Μεσογείου, ενώ η περιοχή δεν είναι στη συνήθη ρότα προς Ιταλία, κάτι που προκαλεί εντύπωση. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με μαρτυρίες, ενώ το πλοίο έπλεε με μπουνάτσα, ξαφνικά υπήρξε ένας κλυδωνισμός αριστερά και μετά δεξιά και ακολούθησε η βύθιση του αλιευτικού.

Στο παρελθόν έχουν σημειωθεί γεγονότα που δείχνουν ότι τέτοιοι κλυδωνισμοί προκαλούνται από καβγάδες ανάμεσα στους επιβαίνοντες με αποτέλεσμα να προκληθούν μετατοπίσεις στο φορτίο, ενώ υπάρχουν αναφορές ακόμα και για για το ενδεχόμενο οι διακινητές των μεταναστών να τους είχαν κλειδωμένους στα αμπάρια τους ώστε να έχουν τον πλήρη έλεγχο του σκάφους.

Οι μετανάστες που επέβαιναν στο αλιευτικό που βούλιαξε κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες, ήταν από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Συρία και την Παλαιστίνη.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το πλοίο που είχε ξεκινήσει από το Τομπρούκ της Λιβύης έπλεε για πέντε ημέρες, υπό καλές καιρικές συνθήκες μέχρι να φτάσει στο σημείο στο οποίο βυθίστηκε, με προορισμό την Ιταλία και για πρώτη φορά εντοπίστηκε περίπου στις 20:00 της Τρίτης.

Τότε, υπήρξε προσέγγιση από σκάφος της Frontex και του Λιμενικού και προσφέρθηκε βοήθεια στους μετανάστες καθώς το σκάφος ήταν γεμάτο όπως διαπιστώθηκε και από drone της Frontex που πέταξε στο σημείο.

Όμως, οι επιβαίνοντες στο σκάφος αρνήθηκαν τη βοήθεια που τους προσφέρθηκε και δήλωσαν ότι θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι προς Ιταλία. Όμως, περίπου τα μεσάνυχτα και υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες (στην περιοχή επικρατούσαν άνεμοι έντασης 2-3 μποφόρ), το σκάφος ανετράπη και βυθίστηκε.

Τριήμερο Εθνικό Πένθος για τα θύματα

Έως το πρωί της Πέμπτης 79 άνθρωποι έχουν ανασυρθεί νεκροί από τη θαλάσσια. Λίγο πριν τις 7 το πρωί σκάφος του Λιμενικού μετέφερε στο λιμάνι της Καλαμάτας τις υπόλοιπες 39 σορούς των μεταναστών που βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ οι πρώτες 40 σοροί έφτασαν στο λιμάνι της πόλης τα μεσάνυχτα.

Την ίδια ώρα, οι διασωθέντες είναι μέχρι στιγμής 109, ενώ άγνωστος παραμένει ο συνολικός αριθμός των επιβαινόντων. Όπως σημειώνει το Λιμενικό, κατά τον εντοπισμό τους κανένας εκ των διασωθέντων δεν έφερε σωστικό εξοπλισμό.

Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν πως από την Τρίτη το βράδυ έως και τα ξημερώματα της Τετάρτης, το πλοίο ήταν ακυβέρνητο, ενώ πιθανότατα ο κυβερνήτης το είχε εγκαταλείψει.

Μάλιστα, αναφορές θέλουν τους επιβαίνοντες - πριν το ναυάγιο και συγκεκριμένα όταν τους πλησίασε εμπορικό πλοίο - να ζητούν μόνο νερό και τίποτε άλλο, ούτε και βοήθεια από την Ελλάδα και από τα παραπλέοντα σκάφη.

Εικόνες που ξυπνούν μνήμες από το παρελθόν

Καθώς οι επιχειρήσεις διάσωσης αλλά και το Λιμενικό Σώμα δίνουν παραπάνω από το 100% των δυνατοτήτων τους για να διασώσουν ό,τι απέμεινε, οι εικόνες από το ναυάγιο «ξυπνούν» μνήμες του παρελθόντος.

Το ναυάγιο του «Δύστος»

Ήταν 29 Δεκεμβρίου του 1996 όταν το Φ/Γ «ΔΥΣΤΟΣ» βυθίστηκε.

Συγκεκριμένα την επομένη των Χριστουγέννων του 1996 και περί ώρα 14.00, το Φ/Γ «ΔΥΣΤΟΣ», με Πλοίαρχο τον Ιωάννη Τσιτσιρίκη και με πλήρωμα 21 Έλληνες ναυτικούς, απέπλευσε άπό τις εγκαταστάσεις ΑΓΕΤ-Ηρακλής Βόλου, έμφορτο, με 5.300 περίπου τόνους τσιμέντο, με προορισμό τις εγκαταστάσεις λιμένος Δραπετσώνας στον Πειραιά.

Λόγω όμως των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν, γύρω στις 18.00, προσέγγισε σε νότιο όρμο της Σκιάθου.

Παραμένοντας εκεί δύο ημέρες και συνεχιζομέων των ΒΑ. θυελλωδών ανέμων και κατάστασης θαλάσσης τρικυμιώδης ο Πλοίαρχος αποφάσισε πιθανώς και πιεζόμενος και από το πλήρωμα, προκειμένου Πρωτοχρονιά να κάνουν στα σπίτια τους, να αποπλεύσει και να συνεχίσει το ταξίδι για Πειραιά. Στις 20.00 ώρα περίπου ήταν η τελευταία επικοινωνία που είχε με το εμπορικό Μ/S (μότορσιπ) ΛΕΝΑ.

Το πρωΐ της επομένης και περί ώρα 05.15 το πλοίο ΔΥΣΤΟΣ εντοπίσθηκε ανεστραμμένο να επιπλέει από το Αλιευτικό Α/Κ Σαρωνικός, 3,5 ναυτικά μίλια ανατολικά από την Κύμη όπου και διέσωσε τον δόκιμο πλοίαρχο Χρήστο Αναγνώστου.

Στο ναυάγιο αυτό έχασαν την ζωή τους 20 επιβαίνοντες που βρέθηκαν στη συνέχεια πνιγμένοι μέσα στο πλοίο ο Πλοίαρχος, ο Υποπλοίαρχος, ο Ανθυποπλοίαρχος, ο Ραδιοτηλεγραφητής, οι Α΄, Β΄ και Γ΄ Μηχανικοί, 9 ναύτες, 1 Λιπαντής, ο Μάγειρας, ο βοηθός θαλαμηπόλου, η σύζυγος του Α΄Μηχανικού και η κόρη του Α΄ Μηχανικού, η σύζυγος του Β΄ Μηχανικού ενώ αργότερα βρέθηκαν από το Ρ/Κ Μανωλάκης που είχε σπεύσει στη περιοχή ένας νάυτης, ένας λιπαντής και ο έτερος Γ΄ Μηχανικός.

Αιτία ναυαγίου

Από την έρευνα των πραγματογνωμόνων ως αιτία του ναυαγίου θεωρήθηκε αναμφίβολα η μετατόπιση φορτίου η οποία και επέφερε την αύτανδρη ανατροπή του πλοίου.

Πιθανοί λόγοι που εξετάσθηκαν και θεωρήθηκαν ως υπαίτιοι της μετατόπισης του φορτίου ήταν:

α) Να συνέβη σβήσιμο της μηχανής, κοινώς λεγόμενο μπλακ-άουτ (Black-out) με συνέπεια να "διπλαρώσει" κοινώς το πλοίο στον υφιστάμενο κυματισμό με επακόλουθο τον μεγάλο διατοιχισμό κοινώς μπότζι ή

β) Να συνέβη απώλεια πρόωσης, δηλαδή να προκλήθηκε κοινώς ξενέρισμα της προπέλας λόγω μεγάλου προνευστασμού, κοινώς λεγόμενο σκαμπανέβασμα και να βρέθηκε το πλοίο έρμαιο των πλευρικών κυμάτων, ή

γ) Να συνέβη απώλεια χειρισμού πηδαλίου, που σημαίνει ότι μπορεί να κόλλησε κοινώς το τιμόνι, γεγονός που συμβαίνει τακτικά σε πλοία κυρίως σε γρήγορες και απότομες αλλαγές κλίσης του πηδαλίου, ή τέλος

δ) Να συνέβη λάθος στροφή (κλίση πηδαλίου) και κατά διεύθυνση και κατά μέγεθος αριστερά αντί δεξιά, στραβοτιμονιά κοινώς, λαμβάνοντας υπ΄ όψη την πορεία του πλοίου και την διεύθυνση του υφιστάμενου στη περιοχή κυματισμού που να επέφερε τον μοιραίο διατοιχισμό.

{https://www.youtube.com/watch?v=ifa8HYIaBWI}

«Εξπρές Σάμινα»

Σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου του 2000 το «Εξπρές Σάμινα» αναχωρεί από τον λιμένα του Πειραιά με 533 άτομα, από τα οποία τα 472 ήταν επιβάτες και τα υπόλοιπα 61 το πλήρωμα.

Περί ώρα 22.12 ενώ το πλοίο πλησιάζει να προσεγγίσει τον λιμένα της Παροικιάς (πρωτεύουσα-χώρα) της Πάρου, με ανέμους 8 μποφόρ, 2 μίλια ανοικτά της Πάρου, ώρα 22.15 προσκρούει με ταχύτητα 18 κόμβων, στις νησίδες «Πόρτες Πάρου» με συνέπεια το πλοίο να υποστεί ρήγμα στα δεξιά ύφαλά του, μήκους περίπου τριών μέτρων, στη βάση του δεξιού πτερυγίου ευσταθείας, το νερό να κατακλύσει το μηχανοστάσιο του πλοίου, παίρνοντας γρήγορα κλίση προς τα δεξιά και μετά 25 λεπτά να βυθιστεί.

Το δρομολόγιο που εκτελέστηκε εκείνη τη νύχτα είχε ως κατάληξη μία από τις σοβαρότερες ναυτικές τραγωδίες στην Ελλάδα με 81 νεκρούς.

Ευθύνες και παραλείψεις

Έπειτα από 12μηνη έρευνα, οι διορισμένοι πραγματογνώμονες (Απ. Παπανικολάου, καθηγητής ΕΜΠ, Ι. Βεντούρας, πλοίαρχος Α' τάξεως, Γ. Δημητριάδης, αντιπλοίαρχος Π.Ν., Θ. Λουκάκης, καθηγητής ΕΜΠ και Εμ. Μανιός, ναυπηγός) παρέδωσαν στις 25 Σεπτεμβρίου του 2001 στον ειδικό εφέτη ανακριτή την έκθεσή τους.

Σε ανθρώπινο λάθος επισημαίνει στην έκθεση πραγματογνωμοσύνης που κατέθεσε στις 31 Μαΐου του 2001 ο δύτης Νικόλαος Λαμπράκος καθώς το πλοίο ακολουθούσε λάθος ρότα (40-50 μοίρες) ενώ δεν τέθηκαν σε λειτουργία οι υδατοστεγείς πόρτες.Ο δύτης είχε καταγγείλει κατά τις πρώτες του καταδύσεις τον Οκτώβριο του 2000 ότι γίνονταν προσπάθειες αλλοίωσης των στοιχείων του ναυαγίου.

Συγκεκριμένα είχε αναφέρει πως κατά την πρώτη του κατάδυση στο πλοίο, το ραντάρ ήταν ακέραιο και μετά το βρήκε σπασμένο, ενώ από τη γέφυρα κάποια όργανα της κονσόλας είχαν αφαιρεθεί αλλά και συρτάρια που είχαν ψαχτεί αλλά και ότι κατά τις πρώτες μέρες του ναυαγίου βρέθηκαν ηλεκτρόδια οξυγονοκοπής στο βυθό.

Στον πλοίαρχο, τον υποπλοίαρχο και την ελλειπή εκπαίδευση του πληρώματος επέρριψε τις ευθύνες για το ναυάγιο και ο παραιτηθείς δύτης Ηλίας Στεφανάκος.

Αυτοκτονία Παντελή Σφηνιά

Ο 55χρονος εφοπλιστής-αντιπρόεδρος-διευθύνων σύμβουλος του ομίλου (Minoan Flying Dolphins και Hellas Ferries) και πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Ακτοπλοΐας (ΕΕΑ), Παντελής Σφηνιάς, μη αντέχοντας το βάρος της τραγωδίας και της πίεσης που του ασκήθηκε έδωσε τέλος στη ζωή του το πρωί της 29ης Νοεμβρίου του 2000 πέφτοντας από τον έκτο όροφο του κτιρίου της εταιρείας στην Ακτή Κονδύλη στον Πειραιά. Σύμφωνα με τις τοξικολογικές εξετάσεις που υπέγραψε ο Ιατροδικαστής Πειραιά Νικόλαος Καλόγριας, ο Π. Σφηνιάς ήταν σε κατάσταση βαριάς μέθης ενώ είχε κάνει και χρήση αντικαταθλιπτικού φαρμάκου κατά τη διάρκεια της αυτοκτονίας.

{https://youtu.be/sMyacx75Or8}

#ΝΑΥΑΓΙΟ #ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ #ΝΕΚΡΟΙ #ΔΥΣΤΟΣ #ΠΥΛΟΣ #ΕΞΠΡΕΣ_ΣΑΜΙΝΑ