Αργίες: Ποιες είναι υποχρεωτικές και πώς πληρώνονται

17:21 29/12/2020 - Πηγή: Dikaiologitika

Οι κατ' έθιμο αργίες μπερδεύουν πολλές φορές τους εργαζόμενους για το αν πρέπει να εργαστούν τις ημέρες αυτές και αν φυσικά πληρώνονται με προσαύξηση. Η Πρωτοχρονιά δεν ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες από το νόμο, αλλά στις κατ' έθιμο που χορηγούνται είτε βάσει ειδικών ρυθμίσεων σε ΣΣΕ, Κανονισμούς εργασίας κλπ, είτε κατ’ έθιμο, είτε οικειοθελώς από τον εργοδότη.

H διαφορά μεταξύ των υποχρεωτικών αργιών και των κατ' έθιμο ή προαιρετικών,

είναι ότι στις υποχρεωτικές αργίες απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις γιορτές.

Συνεπώς αν κάποιος μισθωτός απασχοληθεί τις ημέρες αυτές θα πληρωθεί επιπλέον. Συγκεκριμένα θα λάβει ένα επιπλέον ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη επί του νόμιμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθεί κατά την ημέρα αυτή.

Κατά την προαιρετική αργία είναι στην διακριτική ευχέρεια του εργοδότη αν θα λειτουργήσει την επιχείρηση, οπότε οι εργαζόμενοι είναι υποχρεωμένοι να εργαστούν εφόσον αποφασισθεί αυτό. Σε αυτούς δεν οφείλεται αμοιβή πέραν του μηνιαίου μισθού, οφείλεται όμως η προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη επί του νόμιμου ωρομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν κατά την ημέρα αυτή.

Στις υποχρεωτικές αργίες δεν είναι νόμιμος ο συμψηφισμός ημέρας οφειλόμενης ανάπαυσης (ρεπό), με την ημέρα υποχρεωτικής αργίας.

Ποινές

Σε περίπτωση που ο εργοδότης χωρίς άδεια της αρχής απασχολήσει το προσωπικό κατά την Κυριακή ή τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 6 μηνών και χρηματική ποινή.

Αμοιβή ημερών υποχρεωτικής αργίας

§ Για τις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν

Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν καταβάλλεται χωρίς κάποια προσαύξηση το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους αμείβονται με μισθό καταβάλλεται ο μηνιαίος μισθός τους.

§ Για τις επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν

Οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν δικαιούνται:

1) αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν

2) στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό:

α) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως θα λειτουργήσουν τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, οφείλεται το 1/25 του συνήθως καταβαλλομένου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ημερομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν

β) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές απ’ το νόμο αργίες, οφείλεται μόνον προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νομίμου ημερομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν.

Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.

Ημέρες υποχρεωτικής και κατ' έθιμο αργίες

Οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας που από το νόμο έχουν καθορισθεί και κατά τις οποίες απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία, επαγγελματική δραστηριότητα, καθώς και η απασχόληση των μισθωτών είναι οι εξής:

- 25η Μαρτίου

- η Δευτέρα του Πάσχα

- η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15η Αυγούστου)

- η εορτή της Γεννήσεως του Χριστού (25η Δεκεμβρίου).

- Δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων (26η Δεκεμβρίου)(άρθρο 42, Ν.4554/2018)

- Η 1η Μαΐου καθορίζεται ως ηµέρα υποχρεωτικής αργίας(άρθρο 14, Ν.4468/2017).

Πέρα από τις παραπάνω εορτές (υποχρεωτικές), έχουν καθιερωθεί από διάφορους οργανισμούς, η μεγάλες επιχειρήσεις και άλλες ημέρες του έτους, εορτάσιμες ή μη, σαν ημέρες αργίας. Οι ημέρες αυτές αντιμετωπίζονται ως αργίες, είτε έχουν ορισθεί με Κανονισμό Εργασίας της επιχείρησης, είτε από έθιμο, είτε με Συλλογική Σύμβαση, διαιτητική απόφαση, διάταγμα, εσωτερικό κανονισμό ή από επιχειρησιακή συνήθεια.

Τέτοιες εορτές είναι:

- Πρωτοχρονιά
- Θεοφάνια
- Καθαρή Δευτέρα
- Μεγάλη Παρασκευή
- Αγίου Πνεύματος
- Μεγάλες τοπικές εορτές.

Στις υποχρεωτικές αργίες η Πρωτοχρονιά και η 28η Οκτωβρίου

Την προσθήκη της 1ης Ιανουαρίου και της 28ης Οκτωβρίου στις υποχρεωτικές αργίες περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας για τις εργασιακές ρυθμίσεις που θα κατατεθεί μέσα στον Ιανουάριο του 2021.

H 28η Οκτωβρίου ανήκει σήμερα στις ημέρες προαιρετικής αργίας (εκτός αν προβλέπεται κάτι διαφορετικό από ΣΣΕ, Δ.Α, ή Νόμο).

Έτσι λοιπόν, η λειτουργία των επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση η απασχόληση των μισθωτών σ’ αυτές ανήκουν αποκλειστικά στην διακριτική ευχέρεια του εργοδότη, οπότε οι εργαζόμενοι είναι υποχρεωμένοι να εργαστούν εφόσον αποφασισθεί αυτό.

Επίσης και η 1η Ιανουαρίου δεν ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες από το νόμο, ωστόσο χορηγούνται είτε βάσει ειδικών ρυθμίσεων σε ΣΣΕ, Κανονισμούς εργασίας κλπ, είτε κατ’ έθιμο, είτε οικειοθελώς από τον εργοδότη.