Πλαφόν 3% στις αυξήσεις ενοικίων: Ποιοι εξαιρούνται, τα «ψιλά» γράμματα

10:22 19/1/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Η ΠΟΜΙΔΑ εξέδωσε οδηγό με απαντήσεις στα συχνότερα ερωτήματα σχετικά με τη ρύθμιση του πλαφόν 3% στα επαγγελματικά ενοίκια. Ποιοι εξαιρούνται.

Τη διατήρηση για ένα χρόνο ακόμα του πλαφόν 3% στις επαγγελματικές μισθώσεις είχε αποφασίσει και φέρει με τροπολογία πριν μερικές εβδομάδες το Υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, το μέτρο αφορά χιλιάδες μικρομεσαίους επιχειρηματίες οι οποίοι νοικιάζουν ακίνητα και θα κινδύνευαν λόγω της αναπροσαρμογής των συμβολαίων τους με βάση τον πληθωρισμό να

είχαν αυξήσεις του 8%-9%.

Υπενθυμίζεται πως το ισχύον πλαίσιο ορίζει πως από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως και τις 31η Δεκεμβρίου 2022 επιτρέπεται, αναπροσαρμογή του μισθώματος έως 3%, σε σχέση με το μίσθωμα του 2021, για τις εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις ακινήτων. Το μέτρο τώρα θα ισχύσει ως το τέλος του 2023.

Οι ιδιοκτήτες όμως θεωρούν ότι η συνέχιση του πλαφόν δημιουργεί τεράστιες αδικίες σε βάρος ιδιαίτερα των καλόπιστων εκμισθωτών, οι οποίοι δικαίως διαμαρτύρονται γιατί είχαν διατηρήσει χαμηλά τα μισθώματά τους επί σειρά ετών, και τώρα «τιμωρούνται» για τη στάση τους αυτή.

Μέσω της ΠΟΜΙΔΑ οι ιδιοκτήτες υποστηρίζουν πως «η ρύθμιση αυτή είναι μια απαράδεκτη παρέμβαση αντικοινωνικού χαρακτήρα αφού στρέφεται εναντίον της μικρής και μεσαίας ιδιοκτησίας, μονομερής και χωρίς κανένα αντίβαρο υπέρ της, όπως η αναγκαία πλέον μείωση της φορολογίας των μισθωμάτων, ενώ ταυτόχρονα αφήνει ανενόχλητη τη μεγάλη ιδιοκτησία και το Δημόσιο!».

Θεωρούν δε ότι το πλαφόν στις αυξήσεις των ενοικίων και η αναγκαστική παράταση της διάρκειας των μισθώσεων αυτών επαναφέρει από το παράθυρο το “Ενοικιοστάσιο”, που ίσχυσε επί δεκαετίες στη χώρα.

Στο πλαίσιο αυτό απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα για την εφαρμογή της νέας ρύθμισης, που θέτει πλαφόν 3% κατά ανώτατο όριο αναπροσαρμογής, σε σχέση με το μίσθωμα του έτους 2022 στις εμπορικές μισθώσεις ακινήτων δίνει με εγκύκλιο που εξέδωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).

Ποιες κατηγορίες μισθώσεις εξαιρεί ο ίδιος ο νόμος από την εφαρμογή της;

Από τη ρύθμιση αυτή εξαιρούνται οι μισθώσεις με εκμισθωτή:

α) Ανώνυμες Εταιρείας Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας,
β) εταιρείες που ανήκουν σε Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων,
γ) επιχειρήσεις εκμετάλλευσης εμπορικού κέντρου, επιφανείας τουλάχιστον 15.000 τ.μ.
δ) εταιρείες που ανήκουν κατά 100% στο Δημόσιο, και στις θυγατρικές εταιρείες τους.

Σε ποιες περιπτώσεις ο εκμισθωτής θα μπορούσε να ζητήσει δικαστικώς τη μη εφαρμογή της ρύθμισης και τη συμφωνημένη αναπροσαρμογή του μισθώματος;

Όπως γίνεται δεκτό από τη νομολογία, η αναπροσαρμογή του μισθώματος με την συνδρομή του άρθρου 288 ΑΚ, δηλαδή σύμφωνα με τις αρχές της καλής πίστης είναι σε κάθε περίπτωση επιτρεπτή. Ωστόσο, η περίπτωση που θα μπορούσε κατά την άποψή μας να διεκδικηθεί δικαστικώς υψηλότερη συμβατική αύξηση μισθώματος συνίσταται μόνο αν σε μια επαγγελματική μίσθωση το μίσθωμα είχε παραμείνει επί σειρά ετών αμετάβλητο, οπότε η αδιάκριτη εφαρμογή της διάταξης σε βάρος του εκμισθωτή μιας τέτοιας μίσθωσης καταλήγει να είναι ιδιαίτερα επαχθής και καταχρηστική, και ως εκ τούτου μπορεί να διεκδικηθεί δικαστικά τουλάχιστον η συμφωνημένη αναπροσαρμογή.

Περαιτέρω κατά την άποψή μας, μπορεί ο εκμισθωτής να ζητήσει και να λάβει αυξημένο μίσθωμα σε σχέση με το καταβαλλόμενο κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 3% χωρίς μάλιστα δικαστική απόφαση στις εξής περιπτώσεις:

Αν σε μια επαγγελματική μίσθωση συμφωνήθηκε κατά την έναρξή της, πόσο θα είναι το κανονικό μίσθωμα, πλην όμως για διευκόλυνση του μισθωτή κατά την αρχική εγκατάστασή του στο μίσθιο και την κατάλληλη διαμόρφωσή του από αυτόν, με ειδική γραπτή συμφωνία καθορίστηκε χαμηλό αρχικό μίσθωμα για ένα μικρό και μόνον διάστημα, μετά από το οποίο συμφωνήθηκε ότι θα ισχύσει το κανονικό (αγοραίο), σημαντικά μεγαλύτερο, μίσθωμα.

Όταν λήξει η συμβατική ή η τυχόν μεγαλύτερη νόμιμη διάρκεια μιας επαγγελματικής μίσθωσης, ο περιορισμός του 3% δεν μπορεί να αφορά το μίσθωμα της νέας μίσθωση που θα συμφωνηθεί ελεύθερα μεταξύ των συμβαλλομένων. Αν θεωρήσουμε ότι ισχύει το αντίθετο, τότε ο εκμισθωτής ακινήτου με παλαιό και πολύ χαμηλό μίσθωμα δεν θα έχει άλλη λύση παρά να εξώσει τον υπάρχοντα μισθωτή του προκειμένου να το εκμισθώσει σε τρίτον με απολύτως ελεύθερο μίσθωμα, οπότε η διάταξη αυτή θα βλάψει τελικά αντί να προστατεύσει το μισθωτή!

Αν οι συμβαλλόμενοι συμφωνήσουν από κοινού σε καταβολή αύξησης σε υψηλότερο ποσοστό, πώς κατοχυρώνεται ο εκμισθωτής ότι ο ενοικιαστής δεν θα αλλάξει γνώμη και ζητήσει να του επιστραφεί η να συμψηφιστεί το υπερβαλλόντως καταβληθέν ποσό;

Η διάταξη περί του «πλαφόν» 3% δεν έχει καμιά σχέση με το αλήστου μνήμης «θεμιτό μίσθωμα» των μισθώσεων κατοικιών του 1978, η υπέρβαση του οποίου αποτελούσε και ποινικό αδίκημα (!). Για να είναι έγκυρη και δεσμευτική και για τα δύο μέρη μια τέτοια συμφωνία, θα πρέπει κατά την άποψή μας να υπάρχουν τα εξής χαρακτηριστικά:

Η συμφωνία αυτή να είναι έγγραφη και μεταγενέστερη από την ημέρα δημοσίευσης στο ΦΕΚ της παραπάνω διάταξης που αφορά το οικείο έτος. Η βεβαιότητα της μεταγενέστερης χρονολογίας εξασφαλίζεται σήμερα ευχερέστατα μέσω της εφαρμογής Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μισθώσεων της ΑΑΔΕ, εκτός από τους άλλους γνωστούς τρόπους. Αυτό γιατί η μεταγενέστερη παραίτηση από κάθε είδους δικαιώματα στις μισθώσεις αυτές είναι έγκυρη αν γίνεται με έγγραφο βεβαίας χρονολογίας.

Στο έγγραφο αυτό θα πρέπει να αναφέρεται σαφώς ότι οι συμβαλλόμενοι τελούν εν γνώσει της ύπαρξης του περιορισμού αυτού και ότι ο μισθωτής παραιτείται ρητά από το δικαίωμα της διεκδίκησης επιστροφής κάθε ποσού που υπερβαίνει το 3%. Σημειώνεται ότι αν στο μισθωτήριο μνημονεύεται ρητά η επίμαχη διάταξη ήτοι το άρθρο 96 του Νόμου 5007/2022 (ΦΕΚ 241Α/23.12.2022), το μισθωτήριο αποκτά αυτόματα βέβαιη χρονολογία εφόσον αναφέρεται σε γεγονός βεβαίας χρονολογίας οπότε η σχετική συμφωνία θα πρέπει να θεωρείται ως έγκυρη, χωρίς ο μισθωτής να μπορεί να προβάλλει τον ισχυρισμό ότι δεν γνώριζε τη σχετική διάταξη.

Σε κάθε περίπτωση άποψή μας είναι ότι μετά τη δήλωση στην φορολογία εισοδήματος του ανωτέρω ποσού από τον εκμισθωτή, είναι εντελώς ανεπιεικές να γίνει δεκτό αίτημα του ενοικιαστή για επιστροφή κάθε ποσού που υπερβαίνει το πλαφόν του 3%, δεδομένου του γεγονότος ότι η εφορία καταλογίζει φόρο επί του συνολικού μισθώματος, ακόμα κι αν αυτό υπερβαίνει το προβλεπόμενο από την παραπάνω διάταξη, χωρίς στη συνέχεια να έχει ο φορολογούμενος ουσιαστική και αποτελεσματική δυνατότητα να διεκδικήσει την διαφορά του αναλογούντος φόρου που του καταλογίστηκε.

#ΠΛΑΦΟΝ #ΑΥΞΗΣΕΙΣ #ΕΝΟΙΚΙΑ #ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ #ΠΟΜΙΔΑ