Πόσο «σταθερά» είναι τα κτίρια στην Ελλάδα και γιατί στην Τουρκία κατέρρευσαν σαν «χάρτινος πύργος»

14:17 8/2/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Δυο ημέρες μετά τους ισχυρούς σεισμούς που χτύπησαν την Τουρκία και την Σύρια επανέρχεται στην επιφάνεια το θεμα της αντοχής των κτιρίων στην Ελλάδα, αλλά και στις γείτονες χώρες.

Οι αποκαρδιωτικές εικόνες με τα χιλιάδες θύματα, τα κτίρια που κατέρρευσαν σαν ντόμινο το ένα πίσω από το άλλο, μας κάνουν να αναρωτιόμαστε πως και

από τι μπορεί να ήταν φτιαγμένες οι κατασκευές που εξαφανίστηκαν, τι συμβαίνει με τα κτίρια της χώρας μας, σε έναν αντίστοιχο σεισμό ποια θα είναι η στατικότητα τους;

Ο κ. Γεώργιος Παπαθωμάς Αρχιτέκτονας Μηχανικός (ΕΜΠ) απαντά και εξηγεί στα Dnews ποια είναι η κατάσταση των κτιρίων στη γείτονα, όπου όπως αναφέρει «οι πόλεις μεγάλωναν ταυτόχρονα σε δύο χωρικά και χρονικά επίπεδα, την «νόμιμη» που χτίζονταν την μέρα και η «αυθαίρετη» που χτιζόταν την νύχτα», τοποθετώντας στον αντίποδα τα κτίρια της Ελλάδας. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και τι πρέπει να προσέξουμε;

Σε κάθε μεγάλο σεισμό, που έχει σαν αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές και απώλειες ανθρώπινων ζωών επανέρχεται, στο προσκήνιο η αντοχή των ανθρώπινων κατασκευών σε τόσο έντονα φυσικά φαινόμενα. Ειδικά όταν τυχαίνει να κατοικούμε στον τόπο που κατέχει την έκτη θέση στον κόσμο στις πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου. Έτσι παρότι κατέχουμε μόλις το 0,02 της επιφάνειας της Γης, εδώ απελευθερώνεται το 2% της παγκόσμιας σεισμικής ενέργειας κάθε χρόνο και πλέον του 50% της ευρωπαϊκής.

«Αναμφισβήτητα οι γνώσεις και οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί για την σεισμική συμπεριφορά των κατασκευών δοκιμάζονται κάθε φορά που συμβαίνει ένας ισχυρός σεισμός. Τα «μαθήματα» από κάθε σεισμό σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες και την συνεχή έρευνα στο αντίστοιχο επιστημονικό πεδίο έχουν οδηγήσει σε επικαιροποίηση των Κανόνων Δόμησης και των Αντισεισμικών Κανονισμών.

Αυτό αποκρυσταλλώθηκε εσχάτως σε μορφή κανονιστικών πρότυπων, γνωστούς σαν «Ευρωκώδικες», μια σειρά δέκα Ευρωπαϊκών Προτύπων (EN) για το σχεδιασμό των κατασκευών που αναπτύχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN). Οι Ευρωκώδικες απαρτίζονται από 10 κύρια Ευρωπαϊκά Πρότυπα που συμπεριλαμβάνουν όλους τους τρόπους δόμησης (από σκυρόδεμα, χάλυβα, ξύλο, τοιχοποιία, γεωτεχνικά έργα και αλουμίνιο).

Οι Ευρωκώδικες ολοκληρώθηκαν το 2007 και με τη σειρά τους υποδιαιρούνται, εκτός από το EN 1990, σε 58 μέρη, στα οποία γίνεται ανάλυση της συμπεριφοράς των κατασκευών (κτιρίων, γεφυρών, δεξαμενών, φραγμάτων, πύργων, αγωγών, καπνοδόχων), στο σεισμό ή/και πυρκαγιά. Η τήρηση αυτών των κανόνων είναι υποχρεωτική στο σύνολο των κατασκευών, ιδιωτικών ή δημόσιων, που υλοποιούνται στην Ελλάδα σήμερα», σημειώνει στα Dnews ο κ. Γεώργιος Παπαθωμάς.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από την τουρκική υπηρεσία καταστροφών και έκτακτης ανάγκης, οι άνθρωποι που έχουν χάσει τη ζωή τους στην Τουρκία ανέρχονται σε 7.108, ενώ οι τραυματίες είναι 40.910. Στη Συρία, ο αριθμός των νεκρών ανέρχεται, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες του Aljazeera σε 2.530. Συνολικά, πλέον, οι νεκροί ξεπερνούν τους 9.600 (9.638), ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία για τους αγνοούμενους.

Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα - μηχανικό κ. Παπαθωμά, η περίπτωση της Τουρκίας δεν αφορά μόνο την νομολογία, μιας και οι ίδιοι κώδικες ισχύουν και στην γείτονα χώρα, αλλά το πόσο εφαρμόζονταν στο παρελθόν.

«Μια κατάσταση που μπορεί να παραλληλιστεί με την Ελλάδα στην εποχή της έντονης αστικοποίησης και της μικρασιατικής καταστροφής. Όπου οι πόλεις μεγάλωναν ταυτόχρονα σε δύο χωρικά και χρονικά επίπεδα. Η «νόμιμη» που χτίζονταν την μέρα και η «αυθαίρετη» που χτιζόταν την νύχτα. Μια ανάγκη «οικονομικής» στέγασης μεγάλου τμήματος πληθυσμού, που αφήνει σε δεύτερη μοίρα την ποιότητα και κατ’ επέκταση την ασφάλεια της κατασκευής, που δυστυχώς δεν αποτελούσε μόνο ελληνικό πρόβλημα.

Οι μεγάλες τουρκικές πόλεις, αντιμετωπίζοντας το ίδιο πρόβλημα στέγασης, κατακλύστηκαν από ολόκληρες γειτονιές που ξεφύτρωσαν μέσα στο βράδυ. Στο σύνολο τους αφορούν πολυώροφες πολυκατοικίες, που κατοικούνται μέχρι και σήμερα, έχοντας κατασκευαστεί χωρίς την απαραίτητη στατική μελέτη, με εξαιρετικά ευτελούς ποιότητας σκυρόδεμα και λιγοστό οπλισμό, μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Η πρακτική αυτή φέρνει τα κτίρια και τους ενοίκους αυτών, αντιμέτωπους με τεράστιο κίνδυνο σε περίπτωση ισχυρών σεισμών, όπως απέδειξε, όχι μόνο η πρόσφατη εμπειρία, αλλά και άλλοι μεγάλοι σεισμοί των τελευταίων ετών στην γειτονιά μας (αντίστοιχα παραδείγματα υπήρχαν και σε πόλεις της Ιταλίας).

Σε αντίθεση με την Ελλάδα που αυτές οι κατασκευές αντικαταστάθηκαν σταδιακά από νεότερες και ασφαλέστερες, οι τουρκικές πόλεις παραμένουν γεμάτες από πολυώροφες πολυκατοικίες του ’60 και ’80 που ήταν πρόχειρες, κακές κατασκευές.

Φυσικά δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε την εξαιρετική ένταση, πυκνότητα και τα πρωτόγνωρα ειδικά χαρακτηριστικά της σειράς σεισμών που έπληξαν την γείτονα χώρα. Όλα αυτά συνδυαστικά εξηγούν αυτού του μεγέθους βιβλική καταστροφή, που θυμίζει βομβαρδισμένη πόλη με ολόκληρες γειτονιές ισοπεδωμένες», καταλήγει στα Dnews.

#ΤΟΥΡΚΙΑ #ΕΛΛΑΔΑ #ΚΤΙΡΙΑ