Σωματικές βλάβες από αμέλεια: Ο νέος ποινικός κώδικας «εξαφανίζει» όσες βεβαιώθηκαν μέχρι και τον Μάρτιο του 2016

12:52 3/10/2019 - Πηγή: Dikaiologitika

Από 1-7-2019 τέθηκε σε ισχύ ο νέος ποινικός κώδικας (Ν. 4619/2019 , ΦΕΚ Α΄ 95/11.6.2019), γεγονός ευρέως γνωστό, αφού οι νέες διατάξεις, πέρα από τον νομικό κόσμο, απασχόλησαν τον δημόσιο διάλογο και την επικαιρότητα, αλλά εισήλθαν και στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης.

Του Νίκου Κανατάκη, δικηγόρου Αθηνών

Κυρίως για θέματα μείζονος κοινωνικού

ενδιαφέροντος, όπως τουλάχιστον χαρακτηρίζονται, όπως οι διατάξεις για την αποκαλούμενη τρομοκρατία, την απόλυση καταδικασθέντων, την δωροδοκία κ.α..

Όμως οι νέες διατάξεις, πέρα από τα παραπάνω, επηρεάζουν πλήθος ποινικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το αδίκημα της πρόκλησης σωματικής βλάβης από αμέλεια. Σύμφωνα με το καταργηθέν άρθρο 314 ΠΚ (ίσχυε έως 30-6-2019) το αδίκημα της σωματικής βλάβης από αμέλεια, επέσυρε ποινή φυλάκισης έως τρία έτη, ενώ κατά το άρθρο 314 του νέου Π.Κ. απειλείται ποινή φυλάκισης έως δύο έτη (ή παροχή κοινωφελούς εργασίας ή χρηματική ποινή). Δηλαδή το ανώτατο όριο της ποινής φυλάκισης μειώθηκε από τα τρία, στα δύο έτη.

Η ως άνω μεταβολή του ανώτατου ορίου της ποινής (μείωση) επιφέρει καταλυτικές νομικές συνέπειες καθώς πλέον το συγκεκριμένο αδικήματα υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 8 παρ. 1 του Ν. 4411/2016, σύμφωνα με το οποίο εξαλείφεται το αξιόποινο και παύει υφ’ όρον η ποινική δίωξη των πλημμελημάτων, που τελέσθηκαν μέχρι και στις 31-3-2016 (υπό προϋποθέσεις μπορεί να επανέλθει η κατηγορία, που στην πράξη είναι εξαιρετικά σπάνιο).

Έτσι, σε συνδυασμό με το άρθρο 2 του ΠΚ (κατά το οποίο εφαρμόζεται αναδρομικά ο ηπιότερος νόμος για τον κατηγορούμενο), δεδομένου ότι στον νέο ΠΚ δεν υφίσταται κάποια σχετική μεταβατική διάταξη, παύει η ποινική δίωξη και η εκδίκαση των ποινικών υποθέσεων με σωματικές βλάβες από αμέλεια, που εκκρεμούν στα πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια δικαστήρια της χώρας. Τέτοιες υποθέσεις σωματικών βλαβών από αμέλεια (σε ποινικό επίπεδο), είναι τα τροχαία ατυχήματα, τα εργατικά ατυχήματα και υποθέσεις ιατρικής αμέλειας, δηλαδή υποθέσεις που έχουν ευρεία και ισχυρή αντανάκλαση στην κοινωνία. Αντιλαμβάνεται κανείς την σημασία αυτών των υποθέσεων και την πυκνότητα της ύλης που εμφανίζουν.

Όλες οι παραπάνω πράξεις που φέρονται τελεσθείσες έως 31-3-2016, θα παραμείνουν ποινικά αδιερεύνητες. Βέβαια, δεν θίγονται οι αστικές αξιώσεις των παθόντων. Ενόψει αυτών, προβληματισμός δημιουργείται εάν η σχετική διάταξη ήταν συνειδητή επιλογή του νομοθέτη ή απλώς πρόκειται για νομοθετική αβλεψία, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι το έννομο αγαθό της σωματικής ακεραιότητας και της υγείας βρίσκονται ψηλά στην κλίμακα της ποινικής προστασίας. Απάντηση προς τους παθόντες υπάρχει;