Συμπερίληψη στην Τέχνη - Είδαμε το καθολικά προσβάσιμο «ΜΑΜΙ» στη Στέγη

07:11 12/3/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Το Dnews βρέθηκε στην απτική ξενάγηση και είδε την καθολικά προσβάσιμη παράσταση για το «ΜΑΜΙ» του Μάριο Μπανούσι.

To βράδυ της Παρασκευής 7 Μαρτίου, η Στέγη μάς έδωσε τη δυνατότητα να αντιληφθούμε πόσο καλύτερος θα ήταν κόσμος σε μια πλήρως προσβάσιμη και συμπεριληπτική κοινωνία, παρακολουθώντας μία εκ των τριών καθολικών προσβάσιμων παραστάσεων για το «ΜΑΜΙ» του Μάριο Μπανούσι.

Οι τρεις προσβάσιμες παραστάσεις για ανθρώπους με κάθε είδους αναπηρία, πραγματοποιήθηκαν στις 6, 7 και 8 Μαρτίου στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης, σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό

Liminal.

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των τριών παραστάσεων, υπήρχε υπερτιτλισμός για κωφά και βαρήκοα άτομα, διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα, απτική ξενάγηση στον σκηνικό χώρο και ακουστική περιγραφή για άτομα με οπτική αναπηρία.

Η εμπειρία της προσβασιμότητας ξεκίνησε και για εμάς, μία ώρα πριν την έναρξη της παράστασης, όταν βρεθήκαμε στην -άδεια ακόμα- Κεντρική Σκηνή για μία απτική ξενάγηση, μια διαδραστική, αισθητηριακά προσβάσιμη περιήγηση. με τη βοήθεια από την έμπειρη ομάδα της Στέγης, της Liminal και φυσικά την πολύτιμη συνεργασία των μελών του θιάσου.

Αφού καλύψαμε τα παπούτσια μας με τα ειδικά ποδονάρια μιας χρήσης, για λόγους υγιεινής και προστασίας των ηθοποιών, ανεβήκαμε στη σκηνή για την απτική ξενάγηση μαζί με τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης.

Σαν μια καλοκουρδισμένη ορχήστρα, τα μέλη της Liminal και του θιάσου, βοήθησαν τους συμμετέχοντες να αποκτήσουν κυρίως δια της αφής και με λεπτομερή περιγραφή, μια πλήρη και ολοκληρωμένη εικόνα της σκηνής, του λιτού σκηνικού αλλά και του κάθε αντικειμένου του.

Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες «γνώρισαν» τους ηθοποιούς, ενημερώθηκαν για τους ρόλους και την εμφάνισή τους με κάθε λεπτομέρεια, είχαν τη δυνατότητα να αγγίξουν τα ρούχα και τα μαλλιά τους, ενώ περπατώντας μαζί τους περιμετρικά της σκηνής, μπορούσαν να αποκτήσουν ξεκάθαρη εικόνα για το πού βρίσκονται κάθε στιγμή.

Στο τέλος της απτικής ξενάγησης και λίγο προτού οι ταξιθέτριες μάς οδηγήσουν στις θέσεις μας, μας παρέδωσαν ακουστικά για να ακούσουμε την ηχητική περιγραφή της παράστασης.

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στην ακουστική περιγραφή η οποία γίνεται με λεπτομέρεια, γλαφυρότητα και ακρίβεια, περιγράφοντας κάθε κίνηση, χαρακτήρα, συναίσθημα και κάθε οπτικό ερέθισμα που σε διαφορετική περίπτωση, οι θεατές με οπτική αναπηρία δεν θα ήταν σε θέση να αντιληφθούν.

Εξίσου λεπτομερής και βοηθητική είναι η περιγραφή της παράστασης με υπερτιτιλισμό, μέσω των monitors που υπάρχουν στις δύο πλευρές κάτω από τη σκηνή, για κωφά και βαρήκοα άτομα.

Καθολικά προσβάσιμες παραστάσεις στη Στέγη

Οι καθολικά προσβάσιμες παραστάσεις στη Στέγη ξεκίνησαν το 2022, σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό liminal. Την έναρξη έκανε η θεατρική παράσταση «Χαλεπάς» της Αργυρώς Χιώτη (24, 25 και 26.02.2022). Την επόμενη καλλιτεχνική σεζόν, ακολουθήσαν πέντε παραστάσεις της θεατρικής εκδοχής του κινηματογραφικού «Σπιρτόκουτου» του Γιάννη Οικονομίδη, «Σπιρτόκουτο: The Musical – Πόλεμος σε τέσσερις τοίχους» (21-22.12.2022 και 12-14.01.2023), και το τετραήμερο M-Power Festival, το φεστιβάλ για τη δύναμη, τα κίνητρα και το αύριο των καλλιτεχνών με και χωρίς αναπηρία, με προβολές, συζητήσεις, παραστάσεις θεάτρου και χορού, εργαστήρια και ένα συνέδριο.

Τη σεζόν 2023-24, οι προσβάσιμες παραστάσεις ξεκίνησαν με το «Romáland – Μια φορά κι έναν καιρό ήταν και δεν ήταν» των Ανέστη Αζά και Πρόδρομου Τσινικόρη (22-24.11.2023) και συνέχισαν με την παράσταση χορού της Ιωάννας Παρασκευοπούλου, MOS (02.03.2024).

Φέτος, η αρχή έγινε με τον 24ωρο θεατρικό μαραθώνιο The Second Woman των Nat Randall και Anna Breckon, όπου –από τις 20:00 έως τις 22:00– η παράσταση παρουσιάστηκε με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Ακολούθησε το «Οξυγόνο» του Γιώργου Κουτλή με τέσσερις θεατρικές παραστάσεις καθολικής προσβασιμότητας (20-22.12.2024 και 02-03.01.2025) και, τώρα, το ΜΑΜΙ σε σύλληψη και σκηνοθεσία του Mario Banushi, με τις τρεις προσβάσιμες παραστάσεις στις 6, 7 και 8 Μαρτίου 2025 στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης, με υπερτιτλισμό για κωφά και βαρήκοα άτομα, απτική ξενάγηση στον σκηνικό χώρο και ακουστική περιγραφή για άτομα με οπτική αναπηρία.

Οι προσβάσιμες παραστάσεις πραγματοποιούνται σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό liminal, στο πλαίσιο του προγράμματος Europe Beyond Access, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι είναι οι υπηρεσίες προσβασιμότητας

Υπερτιτλισμός για Κωφά και Βαρήκοα άτομα

Η προβολή σε μορφή υπερτίτλων του ακουστικού περιεχομένου ενός έργου, όπως είναι ο προφορικός λόγος, οι ήχοι και η μουσική.

Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα

Η ταυτόχρονη διερμηνεία στη Νοηματική γλώσσα του προφορικού λόγου και της ηχητικής ατμόσφαιρας ενός έργου. Απευθύνεται σε Κωφά και Βαρήκοα άτομα και σε άτομα που επικοινωνούν με τη Νοηματική γλώσσα.

Ακουστική Περιγραφή

Μια μορφή προφορικής αφήγησης, όπου περιγράφονται τα οπτικά στοιχεία ενός έργου διευκολύνοντας την κατανόησή του από άτομα με οπτική αναπηρία.

Απτική Ξενάγηση

Η απτική ξενάγηση είναι μια διαδραστική, αισθητηριακά προσβάσιμη περιήγηση που πραγματοποιείται πριν από την έναρξη της παράστασης για το κοινό με οπτική αναπηρία. Οι θεατές έρχονται σε επαφή με τον σκηνικό χώρο, τα αντικείμενα, τα κοστούμια, αλλά και τους χαρακτήρες ενός έργου, για να μπορέσουν έπειτα να απολαύσουν ανεμπόδιστα την παράσταση.

Λίγα λόγια για το ΜΑΜΙ

Αντλώντας έμπνευση από προσωπικά βιώματα, ο 26χρονος αλβανικής καταγωγής Μάριο Μπανούσι, δημιουργός μιας ολότελα δικής του σκηνικής γλώσσας, στο ΜΑΜΙ, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στη Στέγη και θα παίζεται έως 22 Μαρτίου προτού ξεκινήσει το διεθνές ταξίδι του, μας χαρίζει μια αξιομνημόνευτη περιπλάνηση στην πηγή της ζωής. Γιατί στην προσωπική μυθολογία του Μπανούσι, οι σχεδόν ομόηχες λέξεις «μάμι» και «μαμ» γίνονται ταυτόσημες.

Μάμι, όπως μητέρα. Μαμ, όπως φαΐ. Κάποιος βγάζει την καρδιά του και την προσφέρει στον άλλο σαν ένα καρβέλι αχνιστό ψωμί. Στην παράσταση, η Κεντρική Σκηνή της Στέγης μετατρέπεται σε ένα τοπίο μνήμης.

Οικείο και, συνάμα, απόκοσμο. Οι ερμηνευτές, βυθισμένοι στη σιωπή, πλάθουν συμβάντα βαθιάς συγκίνησης και μας παρακινούν να αναγνωρίσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις δικές μας μνήμες, τις δικές μας σχέσεις και τη συναισθηματική κληρονομιά που κουβαλάμε.

Ο Μάριο Μπανούσι περιοδεύει ήδη ανά τον κόσμο με τα πρώτα έργα του, Goodbye, Lindita (2023) και Taverna Miresia – Mario, Bella, Anastasia (2023), και χαιρετίζεται διεθνώς ως το παιδί-θαύμα του ελληνικού θεάτρου. Κι ενώ το θέμα στις προηγούμενες παραστάσεις του ήταν το πένθος, στο MAMI στήνει ένα ανίερο ιερό στη σχέση μητέρας και παιδιού. Για να την υμνήσει. Να την ξορκίσει. Να τη γεμίσει τάματα και αναθέματα. Να την ερωτευτεί. Γιατί, όπως σημειώνει ο ίδιος: «Πάντα έλεγα ότι η γέννα είναι ένας ανάποδος έρωτας».

Η νέα δημιουργία από τον σκηνοθέτη-αποκάλυψη είναι ένα οπτικό ποίημα για τη σχέση μητέρας και παιδιού. Μια παράσταση-αντίδωρο στις γυναίκες που μας έθρεψαν.

Σκηνοθετικό σημείωμα

«Όταν ήμουν περίπου ενός έτους, η μητέρα μου αναγκάστηκε να με αφήσει στη γιαγιά μου, στην Αλβανία, και να φύγει. Μέχρι τα δεκατρία μου, “μάμι” φώναζα τη γιαγιά μου. Όταν πια η μητέρα μου με πήρε μαζί της στην Αθήνα, μεγάλωσα στο διαμέρισμα πάνω από τον φούρνο όπου εργαζόταν, με τη μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού. Μεγάλωσα με πολλές γυναίκες.

Μεγάλωσα με νέες και ηλικιωμένες γυναίκες. Μεγάλωσα με περισσότερες από μία μητέρες. Αυτή η παράσταση είναι για εκείνες: μια ευχή, μια προσευχή στο βάρος που κουβαλάει η λέξη “μαμά” τόσο για εκείνη που το ακούει όσο και για εκείνον που το λέει. Ποιος φροντίζει ποιον – δεν κατάλαβα ποτέ αυτήν την περίπλοκη σχέση. Κι ούτε θα την καταλάβω. Αλλά προσπαθώ να την ξετυλίξω σαν έναν ομφάλιο λώρο, σαν το σπλάχνο που συνδέει τη ζωή με τις ρίζες της».

Πληροφορίες παράστασης
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Συγγρού 107
Κεντρική Σκηνή
Από 6 Φεβρουαρίου έως 22 Μαρτίου 2025
Πέμπτη έως Σάββατο, 20:30, Κυριακή, 14:00
Διάρκεια: 75 λεπτά
Κατάλληλο για ηλικίες 16+

Εισιτήρια
Κανονικό εισιτήριο: 18 €, 22 €, 28 €
Μειωμένο εισιτήριο, Φίλος, Κάτοικος Γειτονιάς: έκπτωση 20% επί της τιμής του κανονικού εισιτηρίου
Παρέα 5-9 άτομα: έκπτωση 10% επί της τιμής του κανονικού εισιτηρίου
Ανεργίας, ΑμεΑ, Συνοδός ΑμεΑ: 10 €
Εισιτήριο περιορισμένης ορατότητας: έκπτωση 50% επί της τιμής του κανονικού εισιτηρίου
Ομαδικές κρατήσεις στο [e-mail]

#ΣΤΕΓΗ #ΙΔΡΥΜΑ_ΩΝΑΣΗ #ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ #ΞΕΝΑΓΗΣΗ #ΑΤΟΜΑ_ΜΕ_ΑΝΑΠΗΡΙΑ #ΑΤΟΜΑ_ΜΕ_ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ_ΟΡΑΣΗΣ