Τα αντικαταθλιπτικά δυναμώνουν τα βακτήρια

11:11 30/1/2023 - Πηγή: Dikaiologitika

Μια εργαστηριακή μελέτη ενοχοποιεί τα αντικαταθλιπτικά και άλλα μη αντιβιοτικά φάρμακα για την ενίσχυση της αντίστασης των βακτηρίων στα αντιβιοτικά.

Μελετώντας βακτήρια που αναπτύσσονται στο εργαστήριο, μια ερευνητική ομάδα στην Αυστραλία διαπίστωσε πώς τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να προκαλέσουν αντίσταση των βακτηρίων στα φάρμακα.
«Ακόμη και μετά από μερικές ημέρες έκθεσης σε αντικαταθλιπτικά , τα βακτήρια αναπτύσσουν ανθεκτικότητα στα φάρμακα και όχι μόνο σε ένα αλλά σε πολλαπλά αντιβιοτικά», δηλώνει στο Scientific American ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης Jianhua Guo, που εργάζεται

στο Αυστραλιανό Κέντρο Νερού και Περιβαλλοντικής Βιοτεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ. «Αυτό είναι και ενδιαφέρον και τρομακτικό», συμπληρώνει.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αντίσταση στα αντιβιοτικά είναι μια σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία. Υπολογίζεται ότι μόνο το 2019 εξαιτίας της πέθαναν 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι και ο αριθμός αυτός προβλέπεται να αυξηθεί.
Ο Guo υποψιάστηκε την πιθανή συνεισφορά μη αντιβιοτικών φαρμάκων στην αντίσταση των βακτηρίων το 2014, όταν κατά τη διάρκεια της έρευνάς του εντόπισε σε δείγματα οικιακών λυμάτων, περισσότερα γονίδια ανθεκτικότητας στα κοινά αντιβιοτικά παρά σε δείγματα λυμάτων από νοσοκομεία, όπου η χρήση αντιβιοτικών είναι υψηλότερη.

Η ομάδα του Guo και άλλες ομάδες παρατήρησαν επίσης ότι τα αντικαταθλιπτικά - τα οποία είναι από τα πιο ευρέως συνταγογραφούμενα φάρμακα στον κόσμο - σκότωσαν ή εμπόδισαν την ανάπτυξη ορισμένων βακτηρίων. Προκαλούν «μια απόκριση SOS», εξηγεί ο Guo, ενεργοποιώντας κυτταρικούς αμυντικούς μηχανισμούς που, με τη σειρά τους, κάνουν τα βακτήρια πιο ικανά να επιβιώσουν στην επόμενη θεραπεία με αντιβιοτικά.

Σε μια δημοσίευση του 2018, η ομάδα ανέφερε ότι το κοινό βακτήριο Escherichia coli έγινε ανθεκτικό σε πολλαπλά αντιβιοτικά μετά την έκθεσή του στη φλουοξετίνη, η οποία συνήθως πωλείται ως Prozac. Η τελευταία μελέτη εξέτασε άλλα 5 αντικαταθλιπτικά και 13 αντιβιοτικά από 6 κατηγορίες τέτοιων φαρμάκων και διερεύνησε την ενίσχυση της αντίστασης του E. coli.

Σε βακτήρια που αναπτύχθηκαν σε καλά οξυγονωμένες εργαστηριακές συνθήκες, τα αντικαταθλιπτικά διέγειραν τα κύτταρα να παραγάγουν αντιδραστικά είδη οξυγόνου, τοξικά μόρια που ενεργοποίησαν τους αμυντικούς μηχανισμούς του μικροβίου. Κυρίως, αυτό ενεργοποίησε τα συστήματα αντλίας εκροής των βακτηρίων, ένα γενικό σύστημα απόρριψης μορίων, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών, που χρησιμοποιούν πολλά βακτήρια. Αυτό πιθανώς εξηγεί το πώς τα βακτήρια θα μπορούσαν να αντέξουν τα αντιβιοτικά χωρίς να έχουν συγκεκριμένα γονίδια αντίστασης.

Η έκθεση του E. coli σε αντικαταθλιπτικά οδήγησε επίσης σε αύξηση του ρυθμού μετάλλαξης του μικροβίου και στην επακόλουθη επιλογή διαφόρων γονιδίων αντίστασης. Ωστόσο, σε βακτήρια που αναπτύχθηκαν σε αναερόβιες συνθήκες, τα επίπεδα των ενεργών ειδών οξυγόνου ήταν πολύ χαμηλότερα και η αντίσταση στα αντιβιοτικά αναπτύχθηκε πολύ πιο αργά.
Επιπλέον, τουλάχιστον ένα αντικαταθλιπτικό, η σερτραλίνη, προώθησε τη μεταφορά γενετικού υλικού μεταξύ των βακτηριακών κυττάρων, μια διαδικασία που μπορεί να επιταχύνει την εξάπλωση της αντίστασης σε έναν πληθυσμό. Μια τέτοια μεταφορά μπορεί να συμβεί μεταξύ διαφορετικών τύπων βακτηρίων, μεταξύ άλλων από αβλαβή βακτήρια σε παθογόνα.

Πολλές μελέτες συνδέουν τώρα τα αντικαταθλιπτικά και άλλα μη αντιβιοτικά φαρμακευτικά προϊόντα με αλλαγές στα βακτήρια, ενώ άλλες μελέτες έχουν δώσει τις «πρώτες ενδείξεις» σχετικά με το πώς τέτοια φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τα μικροβιώματα των ατόμων που τα λαμβάνουν.
Αλλά σε υγιείς ανθρώπους, το E. coli βρίσκεται κυρίως στο παχύ έντερο, όπου οι συνθήκες είναι αναερόβιες, που σημαίνει ότι η διαδικασία που περιγράφεται στη μελέτη μπορεί να μην συμβαίνει με τον ίδιο ρυθμό στους ανθρώπους. Οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν συνθήκες ανάπτυξης βακτηριδίων που μοντελοποιούν τοποθεσίες στις οποίες ενδέχεται να δρουν τα αντικαταθλιπτικά, λένε οι επιστήμονες.

Ο Guo λέει ότι το εργαστήριό του εξετάζει τώρα τα μικροβιώματα ποντικών που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά. Τα πρώιμα, αδημοσίευτα δεδομένα υποδηλώνουν ότι τα φάρμακα μπορούν να αλλάξουν τη μικροχλωρίδα του εντέρου των ζώων και να προωθήσουν τη μεταφορά γενετικού υλικού.Ωστόσο, ο ίδιος και η ομάδα του παροτρύνουν τους ανθρώπους να συνεχίσουν να παίρνουν αντικαταθλιπτικά αν τα χρειάζονται και να μην επηρεαστούν από αυτή την έρευνα. «Αν έχετε κατάθλιψη, αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στη συνέχεια, τα βακτήρια έρχονται σε δεύτερη μοίρα», τονίζουν.

Οι ερευνητές και οι φαρμακευτικές εταιρείες πρέπει να ποσοτικοποιήσουν τη συμβολή των μη αντιβιοτικών φαρμακευτικών προϊόντων στην αντίσταση στα αντιβιοτικά, λέει ο Guo. «Τα μη αντιβιοτικά φαρμακευτικά προϊόντα προκαλούν μια μεγάλη ανησυχία που δεν πρέπει να παραβλέψουμε», καταλήγει.

#ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ #ΒΑΚΤΗΡΙΑ