Το κράτος λάφυρο

07:55 14/10/2024 - Πηγή: Dikaiologitika

Το ελληνικό κράτος υφίσταται συντριπτικές ήττες από ξένα κράτη στο δικό του έδαφος

Έχει, άραγε, ακούσει κάτι η κυβέρνηση για τον αναβαθμισμένο ρόλο του κράτους στις χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού, ή μήπως έχει δέσει σφιχτά τις ιδεολογικές παρωπίδες της ώστε να αυτοπροστατεύεται από ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Υποψιάζεται, ίσως, πόσο αναγκαία είναι η ριζική ανασυγκρότηση του κράτους, ώστε να μπορέσει να παίξει το ρόλο που εκ των πραγμάτων έχει στη σύγχρονη εποχή, ή έχει ξεμείνει στα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα

περασμένων δεκαετιών για το κράτος-νυχτοφύλακα;

Ή, μήπως, νομίζει ότι επιτέλεσε ιστορικό έργο επειδή εισήγαγε μια σειρά apps, που διευκολύνουν τη ζωή του πολίτη αλλά ουδόλως θίγουν τις αραχνιασμένες δομές και πελατειακές λειτουργίες του κράτους;

Η σύγχρονη ανάπτυξη προϋποθέτει ένα κράτος με γνώση, με ισχυρό εγκέφαλο, που αξιοποιεί όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις για να κατανοεί τάσεις, να σχεδιάζει φιλόδοξα προγράμματα και να γίνεται ικανό να διευθύνει ευρείες συμπράξεις ιδιωτικών και δημοσίων φορέων, αλλοδαπών και ημεδαπών, για την υλοποίησή τους.

Η ιδέα που εισήγαγε η Μαριάννα Ματσουκάτο, του κράτους-επιχειρηματία, του κράτους-στρατηγού για την ανάπτυξη, συνιστά πλέον εφαρμοσμένη και διαδεδομένη πρακτική στις ανεπτυγμένες χώρες -και στην Ευρώπη. Πρακτική αναντικατάστατη, πολλώ μάλλον σε συνθήκες κλιματικής κρίσης –στις οποίες θα ζει η ανθρωπότητα για 3-4 δεκαετίες ακόμα κι αν αύριο έπαυαν ολωσδιόλου οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Καθ’ ημάς, αν ο γιαλός δεν είναι στραβός, στραβά αρμενίζουμε.

Το κράτος μας είναι τρύπιο, δεν είναι καν καλός νυχτοφύλακας, χρειαζόμαστε ένα άλλο, σύγχρονο, αποτελεσματικό και ισχυρό. Η μεταρρύθμισή του ήταν η μεγάλη προσδοκία της δεύτερης 4ετίας Σημίτη -διαψεύστηκε εν τοις πράγμασι. Η ανασυγκρότησή του ήταν η υπόσχεση της μετέπειτα κυβέρνησης Καραμανλή – όχι μόνο διαψεύστηκε αλλά ξεχείλωσε σε μια απίστευτη δημοσιονομική κραιπάλη που ‘ριξε τη χώρα στα βράχια.

Σήμερα ακόμα έχουμε ένα κράτος-βαρίδι, πελατειακό, επιρρεπές σε υποκλοπές, ανίκανο να προστατεύσει τον πολίτη, εχθρικό στην αξιοκρατία και στη λογοδοσία. Γιατί; Βασικά γιατί δεν είναι ένα «κανονικό» κράτος αλλά το λάφυρο του εκάστοτε νικητή των εκλογών.

Αυτό το κράτος είναι η τραγωδία της χώρας. Το πιο παράδοξο είναι μια κυβέρνηση, να δείχνει όχι μόνο συμβιβασμένη αλλά περίπου ευτυχής με αυτήν την κατάσταση.

Προ ημερών ακούστηκαν υπουργικοί ύμνοι στην ιδιωτική πρωτοβουλία επειδή γλιτώνει τους πολίτες από τα προβλήματα που προκαλεί το κράτος στους φορολογούμενους, αναλαμβάνοντας εκείνη τους οργανισμούς και τις δημόσιες επιχειρήσεις που αποκρατικοποιούνται.

Πρώτον, μέσα στον υπουργικό οίστρο, λησμονήθηκε ότι πολλές αποκρατικοποιήσεις δεν είναι αποκρατικοποιήσεις παρά μόνο αλλαγή του κράτους-ιδιοκτήτη: Ο ΟΤΕ πουλήθηκε σε εταιρεία με βασικό μέτοχο το γερμανικό κράτος. Την ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν την αγόρασε ιδιώτης αλλά η κρατική εταιρεία σιδηροδρόμων της Ιταλίας. Τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια δεν τα αγόρασε ιδιώτης αλλά εταιρεία με βασικό μέτοχο το κρατίδιο της Έσσης.

Το λιμάνι του Πειραιά δεν πουλήθηκε σε ιδιώτη αλλά σε κρατική εταιρεία της Λ.Δ. Κίνας κοκ. Δεν μπορεί να είναι αιτία υπερηφάνειας ότι το ελληνικό κράτος υφίσταται συντριπτικές ήττες από ξένα κράτη, στο δικό του έδαφος.

Δεύτερον, θα περίμενε κανείς ότι η κυβέρνηση, βλέποντας την κατάσταση του κράτους που επί έξι σχεδόν χρόνια διαχειρίζεται, αν μη τι άλλο θα ‘νιωθε στενάχωρα κι ότι, όπως μοιράζει (ανέξοδες) υποσχέσεις για άλλα, κάποιες θα ‘ δινε και γι’ αυτό το θέμα: Ότι θα το μεταρρυθμίσει, θα φέρει τα πάνω κάτω για να αποκτήσουμε ένα άξιο λόγου κράτος, ικανό να ανταποκριθεί στα σύνθετα και δύσκολα καθήκοντα της εποχής κλπ.

Με έκπληξη, λοιπόν, ακούστηκε προ ημερών αυτοβούλως να δηλώνει με στεντόρεια φωνή όχι πως -έστω- το κράτος έχει άλλα σοβαρότερα πράγματα να κάνει, αλλά πως είναι ανίκανο ακόμα και να συντηρεί, να πλένει και να εισπράττει διόδια για ένα δρόμο.

Ότι κανείς δεν νιώθει υποχρεωμένος να δώσει εξηγήσεις για τη διαχρονική κατάντια του κράτους, είναι ένα θέμα. Το πιο σοβαρό είναι άλλο: Με ένα τέτοιο κράτος, μπορεί μια χώρα να πάει μπροστά;

(Ο Κώστας Καλλίτσης είναι δημοσιογράφος- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Καθημερινή» της Κυριακής)

#ΚΡΑΤΟΣ #ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ