Ο Τραμπ και το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ

14:31 8/9/2018 - Πηγή: thestival.gr

Ο γερμανικός Τύπος παρακολουθεί και αναλύει τις εξελίξεις στα Βαλκάνια. Από το επικείμενο δημοψήφισμα για το όνομα στην ΠΓΔΜ μέχρι την ενδεχόμενη αλλαγή συνόρων Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου.

«Ενωμένη όσο ποτέ άλλοτε η Δύση» στηρίζει την θετική έκβαση στο δημοψήφισμα της ΠΓΔΜ

υπέρ της αλλαγής του ονόματος γράφει σε σχόλιό της η Frankfurter Allgemeine Zeitung σε άρθρο της με τίτλο «Με εκτίμηση, Ντόναλντ Τραμπ». Ο τίτλος αναφέρεται σε επιστολή που φέρει την υπογραφή του Ντόναλντ Τραμπ και επιδόθηκε στον πρόεδρο της ΠΓΔΜ Ιβάνοφ από τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στα Σκόπια. «Το αν πρόκειται για θετική εξέλιξη ή όχι είναι δύσκολο να διακριβωθεί, όμως τώρα είναι αργά: ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη αναμειχθεί στη 'διαμάχη για το ονοματολογικό'». Στην επιστολή φαίνεται Τραμπ να υποστηρίζει την επίλυση της διαφοράς που χωρίζει εδώ και δεκαετίες τις δυο χώρες, στη βάση της συμφωνίας των Πρεσπών. Εάν μετονομαστεί η χώρα σε «Βόρεια Μακεδονία» η Ελλάδα θα κάμψει την μέχρι τώρα αντίσταση στην είσοδο της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ, γράφει η εφημερίδα, σημειώνοντας ότι η Αθήνα θα εγκρίνει και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.

Πρώτη επίσκεψη καγκελαρίου στα Σκόπια μετά το 1999

Όπως διαφαίνεται πάντως από την επιστολή Τραμπ, σημειώνει η FAZ, η θέση που παίρνει η διεθνής κοινότητα απέναντι στο δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου είναι σαφής. Στην επιστολή, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα, η συμφωνία των Πρεσπών χαρακτηρίζεται «ιστορική» διότι ανοίγει τον δρόμο για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. καθώς επίσης ενισχύει την «ασφάλεια, την σταθερότητα και την ευημερία» στην ευρύτερη περιοχή. Στην επιστολή που απευθύνεται στον πρόεδρο Ιβάνοφ ο Ντ. Τραμπ γράφει: «Οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να υποστηρίξουν τη "Μακεδονία" (σσ: έτσι την αποκαλεί ο Τραμπ), ειδικότερα σε ό,τι αφορά την είσοδό της στο ΝΑΤΟ». Η FAZ σημειώνει ότι «ο Γκιόργκι Ιβάνοφ είναι βέβαια κατά της μετονομασίας, αλλά δεν έχει πια πολλά να πει στη χώρα του, μιας και η θητεία του λήγει σε λίγους μήνες. Ακόμη όμως και πριν από την επιστολή Τραμπ, ηγέτες δυτικών κρατών και θεσμικά όργανα είχαν ζητήσει από τον "μακεδονικό" (σσ: όπως τον αποκαλεί η FAZ) λαό, χωρίς σχεδόν καμία παρεξήγηση, να ψηφίσει ΝΑΙ».

Στη συνέχεια η εφημερίδα αναφέρεται αναλυτικά στην κινητικότητα που παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες από εκπροσώπους της Δύσης: από τις δηλώσεις του γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και του Αυστριακού καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς υπέρ της επίλυσης του ονοματολογικού μέσω του δημοψηφίσματος, μέχρι την επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ στα Σκόπια το Σάββατο, όπου εκτός από το ονοματολογικό θα συζητηθούν και οι εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο και τη Σερβία για το θέμα της αλλαγής συνόρων. Αναφορικά με την επίσκεψη της Μέρκελ η FAZ σημειώνει ότι η προηγούμενη και μέχρι τώρα μοναδική επίσκεψη καγκελαρίου στην χώρα ήταν πριν από περίπου 20 χρόνια μετά τη νατοϊκή επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο, στην οποία συμμετείχε και η Γερμανία. «Τότε ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ είχε συναντήσει στα Σκόπια τον πρώην πρόεδρο της χώρας Κίρο Γκλιγκόροφ. Ως αναγνώριση για τον εποικοδομητικό ρόλο της "Μακεδονίας" (σσ: έτσι την αναφέρει η FAZ) στο ζήτημα του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου θα προσέφερε γερμανική υποστήριξη για μια μελλοντική συμφωνία σύνδεσης της χώρας με την Ε.Ε.», σημειώνει η εφημερίδα. Τέλος το άρθρο κλείνει παρατηρώντας: «Η αυξημένη κινητικότητα υψηλών προσωπικοτήτων στα Σκόπια αυτή τη βδομάδα δεν θα πρέπει να θεωρείται σύμπτωση. Η προσχώρηση της χώρας στο ΝΑΤΟ, που συνδέεται με την επίλυση του ονοματολογικού, είναι για την ώρα το σημαντικότερο εγχείρημα πολιτικής ασφάλειας της Δύσης στα Βαλκάνια».

Τα Βαλκάνια ως «σεισμογράφος» παγκόσμιων εξελίξεων

Το θέμα της ενδεχόμενης αλλαγής συνόρων μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου αναλύεται επίσης στον γερμανικό Tύπο. Σε σχόλιο της η FAZ σημειώνει: «Η ιδέα της αλλαγής συνόρων δεν είναι νέα. Νέο είναι να υποστηρίζεται από δύο αρχηγούς κρατών με την έμμεση στήριξη της Ε.Ε. Ο ρυθμός στον οποίο διεξάγεται αυτή η συζήτηση δεν δείχνει μόνο πόσο ελκυστική είναι η ιδέα αυτή για πολλούς. Δείχνει επίσης πόσο έχει αλλάξει το διεθνές πολιτικό κλίμα. Η μαζική μετανάστευση προς τη βορειοδυτική Ευρώπη άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο η γηραιά ήπειρος μιλούσε για τα σύνορα. Τα σύνορα ή τα συνοριακά συρματοπλέγματα από μόνα τους δεν θεωρούνται πλέον από πολλούς Ευρωπαίους ως κάτι κακό ή αρνητικό. Το ότι στις ΗΠΑ κυβερνά ένας πρόεδρος που υποσχόταν προεκλογικά συνοριακά τείχη, αποτελεί κομμάτι αυτής της μετατόπισης. Σε αυτό το πεδίο όμως, στα Βαλκάνια, σε όλο αυτό το τοπίο μικρών χωρών, που αποτελούσαν συχνά ένα είδος σεισμογράφου για τις παγκόσμιες πολιτικές εξελίξεις, ξυπνά ξανά μέσα από τα ερείπια του πρόσφατου πολέμου η ιδέα νέων συνόρων».

Από την πλευρά της η Süddeutsche Zeitung εκτιμά ότι ενδεχόμενες εδαφικές και συνοριακές αλλαγές μεταξύ Σερβίας και Κοσσόβου ενδέχεται να οδηγήσουν σε «ντόμινο» εξελίξεων στην περιοχή με «αβέβαιες συνέπειες». Αναφέρει επίσης τα εξής: «Οι μετατοπίσεις συνόρων, που για τη Σερβία και το Κόσσοβο ενδέχεται να διευκολύνουν την ευρωπαϊκή πορεία τους. δεν έρχονται μόνο σε αντίθεση με τη συνολική διεθνή πολιτική για τα Βαλκάνια. Έρχονται και σε διαμετρική αντίθεση με τη θεμελιώδη ιδέα της Ε.Ε. ως κοινού ευρωπαϊκού ειρηνευτικού εγχειρήματος. Η έννοια της ευρωπαϊκής ενοποίησης βασίζεται, παρά τις σημερινές απειλές, στο ότι τα προβλήματα δεν λύνονται με τον απομονωτισμό ή τον αποκλεισμό μέσω συνόρων αλλά με το άνοιγμα. Όποιος λοιπόν θέλει ειρήνη στα Βαλκάνια, όπου κράτη που επί μακρόν ήταν εχθροί θέλουν να συνδεθούν με την Ε.Ε., τότε δεν θα πρέπει να ζητά να αλλάξουν τα σύνορα αλλά αντίθετα να γίνουν οι βαλκανικές χώρες ως κράτη που συνθέτονται από πολλές εθνότητες, μέρος μια Κοινότητας πολλών εθνών».